W gruncie rzeczy ten film powinien nosić tytuł "Tadeusz". To Tadeusz jest głównym bohaterem, to on jest obecny na ekranie od pierwszej sceny po ostatnią. Ale "Róża" brzmi dobrze, bo to przecież jest film o miłości Tadeusza i Róży - miłości pięknej, romantycznej, tragicznej, na przekór złym czasom. To jest film o historii, o gwałtach na kobietach dokonywanych przez bandytów w niemieckich i sowieckich mundurach, o powojennych latach na "ziemiach odzyskanych", o Mazurach, Polakach, Niemcach, Rosjanach, Sowietach, o tym na jakich zbrodniach i cierpieniach budowano PRL, o AK, o UB, o Armii Czerwonej i o Wehrmachcie. To jest film o dobrych i złych ludziach. Byli okrutni i prymitywni sowieccy żołnierze, ale był też przyzwoity rosyjski lekarz, który pomógł, a potem nie chciał za to pieniędzy. Byli Polacy dobrzy i źli - był szlachetny Tadeusz i "ludzkie ścierwo" Kazik z UB. Byli Niemcy, którzy w czasie Powstania Warszawskiego ubrani w swoje "eleganckie" mundury zgwałcili żonę Tadeusza, a potem zabili strzałem w plecy, ale był też mądry niemiecki pastor. Tu nie ma prostego klucza, bo nie może go być.
To jest film o pięknym polskim życiorysie. Tadeusz ma akowską przeszłość, brał udział w Powstaniu Warszawskim, teraz ucieka przed władzą ludową, jednocześnie spełnia prośbę umierającego niemieckiego żołnierza i w ten sposób dociera do jego żony Róży i na Mazurach spotyka swój los. Ten życiorys jest polski w głębokim conradowskim sensie.
Bo przede wszystkim jest to film o powinnościach, o zobowiązaniach. Tadeusz jest jak Lord Jim, który nie uchylił się od obowiązku. Bohater Conrada uciekł z zagrożonego zatonięciem statku, nie stanął na wysokości zadania, porzucił powierzonych mu ludzi. Tadeusz nie uciekł, chociaż go ostrzegano, chociaż wiedział i mógł uciekać. Ale nie uchylił się, nie zostawił tych słabych - wdowy i jej córki, później kochanych i odwzajemniających jego miłość. Był im potrzebny. Świadomie przyjął zobowiązanie. Został do końca z Różą i Jadwigą.
