Od 1951 roku w specjalnie zbudowanym budynku znajdującym się w Forest Lawn Memorial Park w Glendale (Kalifornia) wystawiony jest GIGANTYCZNY obraz "Golgota", dzieło Jana Styki. Jego multimedialna prezentacja odbywa się w połączeniu ze słowno-muzyczno-świetlnym seansem, w trakcie którego komentator opisuje namalowane postacie.
Polski malarz Jan Styka postanowił możliwie najwierniej przedstawić zdarzenia poprzedzające ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa w Jerozolimie. 5 marca 1895 r. Jan Styka wyruszył z Lwowa do Jerozolimy. Spędził tam 3 miesiące poznając klimat największego miasta Palestyny, a Wielki Tydzień spędził w świątyni Grobu Świętego uczestnicząc w obchodach świąt wielkanocnych. Z Ziemi Świętej malarz przywiózł wiele szkiców, które później wykorzystał przy malowaniu obrazu.
Za namową pianisty Ignacego Paderewskiego i jego wsparciem finansowym Jan Styka namalował obraz "GOLGOTA" wspólnie z Janem Stanisławskim, Tadeuszem Popielem i Zygmuntem Rozwadowskim. Obraz został ukończony 8 lipca 1896 roku. Ma on 59 m szerokości i 14 m wysokości.
Na wzgórzu Golgoty (z łaciny "Czaszka", "Sklepienie czaszki") w pobliżu Jerozolimy dokonywano egzekucji skazańców. Na obrazie widzimy Jezusa Chrystusa w białej, pokrwawionej szacie z rękami spętanymi powrozem. Z przodu znajduje się dół, w który zostanie wkopany krzyż.
Z prawej strony Centurion odczytuje wyrok. Obok ramion leżącego na ziemi krzyża klęczy Cyrenejczyk, który pomagał Zbawicielowi nieść krzyż. Dalej stoją dwaj jego synowie Aleksander i Rufus, przyszli męczennicy i święci Kościoła. Za Chrystusem stoi dwóch łotrów oczekujących na wykonanie wyroku, Dyzma i Gezma. Więcej dowiemy się z opisu obrazu [2].
Centralna część obrazu
Obraz "Golgota" w ostatnich latach XIX wieku obejrzało setki tysięcy ludzi. We Lwowie podczas wielkiego Zjazdu Katolickiego w 1896 roku zobaczyło go ponad 50 000 osób. W styczniu 1897 roku obraz wystawiono w Warszawie w budynku wystawienniczym specjalnie wybudowanym przez Ignacego Paderewskiego przy ulicy Karowej 18. W 1898 roku obraz był pokazywany w Moskwie i w Kijowie.
W 1904 roku obraz "Golgota" wraz z kilkudziesięcioma innymi pracami Styki przewieziono do Stanów Zjednoczonych na wystawę światową w St. Louis. Prezentacja jednak nie doszła do skutku z powodu braku odpowiedniego miejsca oraz możliwości finansowych malarza. W 1904 roku urząd celny zarekwirował obraz i do końca życia malarzowi nie udało mu się go odzyskać. Przez 40 lat był ukryty w magazynie w Chicago.
W 1944 roku zniszczony obraz kupił znawca sztuki dr Hubert Eaton. Wybudował on za ponad milion dolarów specjalny pawilon wystawowy do jego prezentacji. Przed udostępnieniem dzieła obraz został poddany renowacji m.in. przez syna Jana Styki, Adama.
Obecnie obraz jest wystawiony w sali audiowizualnej w budynku na szczycie cmentarza w Forest Lawn Memorial Park w Glendale w Kalifornii.
Wielu Polaków zna "Panoramę Racławicką" Jana Styki wystawioną w muzeum sztuki we Wrocławiu, ale nie zna wielu innych dzieł tego malarza oraz dwóch jego synów.
Więcej:
- Największa na świecie panorama o tematyce religijnej w Forest Lawn Memorial Park w Los Angeles
- Opis obrazu
- Ze Lwowa do Ameryki. Dramatyczna historia największego obrazu religijnego na świecie
