Renesansowy pałac w Krasiczynie, miejsce obrad XXVIII Międzynarodowej Konferencji Europa Karpat Przemyśl-Krasiczyn 27/ 28 luty 2021. Autor fotografii Andrzej Harassek, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zamek_w_Krasiczynie_-_panoramio_(10).jpg
Po opublikowaniu tekstu poświęconego postulatowi wpisania obszaru Karpat na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO na Salon24.pl, oraz 6 postów na ten temat na Facebook, linki:
https://www.salon24.pl/u/prognozy2030/1110379,karpaty-pod-egida-unesco-o-wpis-calego-obszaru-karpat-na-liste-swiatowego-dziedzictwa-ludzkosci-unesco
post /1/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1158950741189229
post 2/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1159712504446386
post 3/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1163160850768218
post 4/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1163208030763500
post /5/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1163267944090842
post /6/ https://www.facebook.com/AndMazur/posts/1163341214083515
(udostępnienia w grupach zainteresowań na Facebook: JESTEM ZA Turnicki Park Narodowy, Turnicki Park Narodowy, Europa Karpat, i indywidualnych użytkowników )
zgłoszono w komentarzach kilka bardzo istotnych wniosków lub postulatów, które warto przytoczyć dla dalszych prac konferencyjnych:
- uzgodnienie mapy Via Carpathia z mapą Karpat
- duży rezerwat biosfery jak dla przykładu projekt Mura-Drava-Danure
- obszary wyselekcjonowane w I etapie
- rola NGO.
1. Horyzont rozważań: aktualny stan planety
Zacznę jednak od zasygnalizowania pojawienia się bardzo ważnego materiału nt. aktualnej sytuacji świata: ekologicznej i pandemicznej. Jest nim wystąpienie Sekretarza Generalnego ONZ Antonio Guterresa na Uniwersytecie Columbia w dniu 2 grudnia 2020, link:
https://consortiumnews.com/2020/12/02/watch-un-secretary-general-on-the-state-of-the-planet/
Jak widać sytuacja ekologiczna świata jest niekorzystna, w niektórych wskaźnikach mocno niepojąca. Kto czyta od kilku dekad kolejne raporty ONZ począwszy od raportu Sekretarza Generalnego ONZ U Thanta z 1969 roku i agend ONZ widzi, że ogólnie biosfera słabnie. Przełom 2019 i 2020 dodał do tego osłabienie populacji ludzkiej pandemią 'Sars 2 Covid 19'.
W tym kontekście postulat chronienia Karpat wpisem na Listę Dziedzictwa UNESCO nie wydaje się idealistyczny czy utopijny, a wręcz odwrotnie realistyczny. Realizacja tego postulatu dałaby zachowanie witalności obszaru Karpat z korzyścią dla zdrowia populacji.
Dalej: osłabienie biosfery i populacji Homo Sapiens LL pozwala na aktualizację i przypomnienie słynnego niegdyś powiedzenia ekologów: Efekt Motyla. Istotą jego jest wydobycie faktu, że niewielkie zdarzenie w biosferze w jednym punkcie globu może wywołać wielkie skutki w innym miejscu, lub w całym ekosystemie Ziemi.
Wspierając postulat wpisu Karpat na Listę miałem gdzieś w tle, głębokim tle niewyrażonym w tekście, obraz możliwego Efektu Motyla który mógłby dotknąć ten unikatowy obszar, w sposób nagły lub na przestrzeni niewielu lat.
I tak jak mało znaczący jak wydawałoby się przypadek zaobserwowany w Wuhan dał początek globalnej pandemii, podobnie może być i tutaj. Nieoczekiwane zmiany w ekosystemie, zmiany klimatyczne, niespodziewane skutki antropopresji, itp.
Wpisanie na Listę wzmacniałoby działania ochronne.
2. Poszczególne uwagi w dyskusji
2.1. Via Carpathia a Karpaty-UNESCO
W dyskusji pod notką na Salon24.pl bloger 'Robert.Knapik'pyta - i słusznie - o relację mapy Via Carpathia z mapą "Karpaty na Liście UNESCO". Jest oczywiste, że tym mapom należy się przyjrzeć i skorelować:
https://www.salon24.pl/u/prognozy2030/1110379,karpaty-pod-egida-unesco-o-wpis-calego-obszaru-karpat-na-liste-swiatowego-dziedzictwa-ludzkosci-unesco,2#comment-20068825
Uwaga ta jest szczególnie trafna i dobrze adresowana - w programie XXVIII Konferencji Europa Karpat są obydwa tematy.
2.2. Skoncentrować się na wyselekcjonowanych obiektach
bloger 'lupin1' znawca Karpat mówi, że należy się raczej skoncentrować na ochronie wyselekcjonowanych obszarów:
https://www.salon24.pl/u/prognozy2030/1110379,karpaty-pod-egida-unesco-o-wpis-calego-obszaru-karpat-na-liste-swiatowego-dziedzictwa-ludzkosci-unesco,2#comment-20069111
2.3. Przykład doświadczeń 5 państw projektu "Mura-Drava-Danube":
Austria, Chorwacja, Węgry, Serbia, Słowenia, ponad 10 lat procedur, od 2009 roku
Użytkownik Facebook pan Stanisław Kucharzyk w grupie "JESTEM ZA Turnicki Park Narodowy" dał przykład inicjatywy 5 państw i wpisu ponad 900 tys. ha na Listę UNESCO. Doświadczenia te można wykorzystać konsultując postulat wpisania Karpat z państwami projektu "Mura-Drava-Danube".
A oto opis projektu, tekst wspólnej deklaracji ministerialnej, mapy, kalendarz. Transgraniczny rezerwat biosfery UNESCO Mura-Drava-Dunaj:
http://www.amazon-of-europe.com/en/biosphere-reserve/?fbclid=IwAR3rmfr2iA83d45sUQQn4dDAQiSq-JWJD28xeWPj7aO3QV0_OvPGUu9uTtY
2.3.1. Wystąpić z postulatem 'ogromnego rezerwatu biosfery'
Jednocześnie zaproponował wystąpienie z innym postulatem, łatwiejszym do realizacji, cytuję: "Wydaje się, że większe szanse miałaby idea ogromnego rezerwatu biosfery - z uwagi na mniejsze restrykcje przy nominacji, a i potem w funkcjonowaniu". Wypowiedź jest pod tym postem:
https://www.facebook.com/groups/172297746694857
2.4. Rola NGO
Teza wydawałoby się banalna, i niby powszechnie znana, ale przy długotrwałej procedurze wystąpienia do UNESCO, możliwych uzgodnieniach państw karpackich, i innych zmiennych - trwałe i systematyczne zaangażowanie NGO byłoby cenne.
Dziękując wszystkim za wyrażenie opinii mam nadzieję, że organizatorom konferencji przydadzą się do dalszych prac i studiów eksperckich.
