„W sprawie katastrofy smoleńskiej jest cały szereg elementów, które można znacznie lepiej wyjaśnić niż to było robione do tej pory” – powiedział prof. Michał Kleiber, szef Polskiej Akademii Nauk w TVN24.
Prof. Kleiber zapewnił na antenie TVN2, ma „równy dystans do wszystkich polskich ugrupowań politycznych”, a spór ws. przyczyn katastrofy smoleńskiej to „spór faktów zdominowany przez emocje polityczne”.
Zdaniem profesora polskiej polityce, ale również w ogóle różnym innym sferom życia, również naukowej, brakuje umiejętności dialogu:
- Ciesząc się naszą demokracją skorzystaliśmy ze swobody formułowania opinii, ale nie z tego, że tam gdzie są różne opinie mamy obowiązek ze sobą rozmawiać – mówił profesor.
- Jesteśmy społeczeństwem chorym, podzielonym na grupy, które nie potrafią się ze sobą komunikować w sytuacji, gdy wyzwania wymagają pewnej zgody. To nie znaczy, że musimy mieć jednakowe poglądy, ale musimy umieć ze sobą rozmawiać. Ta tragedia doprowadziła do takich podziałów, że czuję się zobowiązany, żeby podjąć pewien wysiłek. Apeluję do wszystkich, żeby go wsparli, żeby wymusić na stronach sporu rozmowy. Niezależnie od tego, czym one się skończą. One na pewno nie zakończą się uzgodnieniem stanowiska, natomiast mogłyby się zakończyć uzgodnieniem wielu spraw szczegółowych – takim protokołem rozbieżności – mówił prof. Kleiber.
Jak podkreślił naukowiec „rozmawiać trzeba. Jeśli się nie rozmawia jest się na bardzo złej drodze”.
Szefa PAN uważa, że w sprawie katastrofy smoleńskiej jest cały szereg elementów, które można znacznie lepiej wyjaśnić niż to było robione do tej pory.
- Komisja Millera działała pod presją czasu i zrobiła ile mogła. Natomiast potem na pewno nie trzeba było likwidować zespołu i na pewno w jakimś trybie trzeba było uzupełniać te analizy – powiedział Kleiber.
Prof. Kleiber ocenił też szanse doprowadzenia do konferencji i skonfrontowania ekspertów prezentujących odmienne stanowiska w sprawie katastrofy:
- Obie strony deklarują i to bardzo mocno gotowość do udziału takiej konferencji i to jest dobry punkt wyjścia – stwierdził, jednak zaraz dodał: – Ale nie jestem naiwny i wiem, że może pojawić się wiele rzeczy, które mogą w tym przeszkodzić.
Kleiber uważa, że przebieg debaty powinien być jawny (np. transmisja internetowa), choć bez udziału publiczności, tak aby nikt nie przeszkadzał naukowcom w wygłaszaniu prezentacji. W konferencji mogliby wziąć udział także eksperci, którzy dotąd nie zabierali głosu w sprawie katastrofy.
Odnośnie terminu debaty to – zdaniem profesora – realna jest data na przełomie tego i przyszłego roku. W najbliższym czasie powinno dojść do ustalenia szczegółowych zasad planowanej konferencji.
- Jestem gotów zrobić następny krok – chcę zaprosić obie strony na rozmowę w celu ustalenia szczegółów. Przy czym moja osoba jest tu z tyłu – powiedział Kleiber. – Obie strony deklarują chęć a ja widzę taką możliwość i jestem gotów pomóc. Mam nadzieję, ze sprawa posunie się do przodu.
Prof.Kleiber zdaje sobie sprawę z tego, że konferencja nie spowoduje stuprocentowego wyjaśnienia wszytskich kwestii i wielu Polaków pozostanie przy swoim zdaniu, ale – jak zauważa profeesor – „prawie 40 proc. społeczeństwa deklaruje, że nie ma jasności co do jej przebiegu”. Stąd taka konferencja pomogła by tym właśnie Polakom.
- To nie powinno być więcej niż 10 proc. – podkreślił prof. Michał Kleiber szacując liczbę osób zdeorientowanych w sprawie przyczyn katastrofy.
