W imieniu prawa...

 

A gdy serce twe przytłoczy myśl,

 że żyć nie warto,

 z łez ocieraj cudze oczy

chociaż twoich nie otarto… 

 

             / Maria Konopnicka /

 

 

 

 

Historia wielkiej władzy, a przy tej okazji ludzi w niej uczestniczących (nawet na pewnym etapie tylko), to przede wszystkim bardzo trudny do zakreślenia ocean łez, bezczelności, bólu, chamstwa, społecznego brudu, obłudy, cierpienia, strachu, krwi, brutalności i skrajnej przemocy. Jej jakże „skromnym” ale bezsprzecznym dopełnieniem okazuje się (w zależności od zasięgu), także ogrom niepotrzebnego dość często nieudacznictwa, krętactwa, cwaniactwa, kalectwa, a nawet śmierci mierzonej bardzo rzadko w jednostkach, znacznie częściej w dziesiątkach, setkach, tysiącach, a czasami w setkach tysięcy (by nie powiedzieć – w milionach) istnień ludzkich. Badania dziejowe tej rozległej płaszczyzny, polegają nie tylko na czasie i miejscu gdzie i kiedy się to działo, ale także na tym kto to czynił, bądź jaką techniką się wspomagał, i najważniejsze – jakie miał do pomocy „własne służby porządkowe, ale i szeregi wiernych”…

Bezpowrotnie miniony czas poprzedniego polskiego ustroju społeczno-gospodarczo-politycznego, bądź jak kto woli – systemu państwowego: <<socjalizmu budującego komunizm>>, coraz bardziej odważnie i szerzej rozchyla dość szczelne jak do tej pory zaciemnione zasłony, jak budowano potęgę i siłę „jedynej słusznej” partii rządzącej – zwaną nawet dość długo: „przewodnią siłą narodu” do faktycznego jej końca w latach 80 XX wieku. Przy tej okazji, ilustruje w coraz szerszym stopniu także pojedynczych jej „lokalnych przywódców i wodzów” lub też grupy ogólnie uznanych kacyków[1] trzymających ster, tej jakoby wszechwładnej i wszechwiecznej oraz zawsze „żywej” machiny kierowania.  

Na pewno podstawowym i wielce pomocnym źródłem w sprawowaniu każdej władzy, a więc także i tej, bezsprzecznie pozostaje honorowane przez nią prawo. Prawo, które owa władza wyznacza dla podległego sobie społeczeństwa, kodyfikując i ujmując je w zarządzeniach, przepisach, ustawach bądź formalnych aktach prawnych. Nasz „rodzimy” polski ustrój totalitarny, od najwcześniejszego początku wspierał się, a nawet próbował najdokładniej wzorować literą prawa sowieckiego „brata”. Przyjmowaliśmy zawsze bez najmniejszych zastrzeżeń wszystkie jego wytyczne i cenne wskazówki jako bezwzględnie słuszne, najprawdziwsze i „jedynie najlepsze” dla nas i budowanego państwa, a właściwie jego najlepszego z możliwych ustroju (swego czasu śmiano się z nas nawet w świecie, iż Polacy są najlepszymi <zegarmistrzami> Europy, ponieważ zawsze przed ważnymi dla Narodu decyzjami, jeździmy po „wskazówki” do Moskwy). Tak naprawdę jednak, jako Polacy, pozostawaliśmy „od zawsze wierni” Rosjanom. Być może wynikało to jedynie tylko „z przyuczenia” bądź „przyzwyczajenia” około 200 letnią od nich zależnością w charakterze służalczego wasala[2] (pierwszy rozbiór państwa polskiego, jak i automatyczne wkroczenie Rosjan na ziemie polskie miał przecież swój skutek już od roku 1772 roku; nie mówiąc, że trwał przecież tylko prawie do końca roku… 1993, kiedy ostatni sowieccy żołnierze opuścili wreszcie i ostatecznie oficjalnie ziemie polskie i jako wojska bratnie, ale i jako „okupacyjne”). Wiadomo, iż od roku 1946, nowa  l u d o w a (czytaj: w pełni coraz bardziej komunistyczna) już władza, za zgodą (a właściwie przy oczywistej podpowiedzi) swojego sowieckiego suwerena,[3] wprowadziła do polskiego ustawodawstwa: Kodeks Karny Wojska Polskiego (dalej: KKWP). Aby pozostawał on wyjątkowy, ponadczasowy i jedyny w swoim rodzaju, zaopatrzono go w dodatkowe ustawy i jednolity „właściwy” ideologiczny komentarz, dzięki któremu można było wszystkie czyny i postępowanie zawsze wytłumaczyć, usprawiedliwić, lub nawet wyjaśnić dla długo jeszcze ciemnej robotniczo-chłopskiej masy narodowej, a nawet – dla wychowywanej w trudzie przewodnich ideałów, własnej już inteligencji o wyraźnie czerwonym zabarwieniu, z tytułami profesorów włącznie. Ta płaszczyzna, pozostaje ciągle jeszcze ciekawa dla badaczy. Otóż absolutnie każdego, nawet tylko podejrzanego z założenia „wroga ludu”, bądź „wroga Ojczyzny”, jak i zdecydowanego przeciwnika budowanego ustroju socjalnego robotników i chłopów (jakże zupełnie innego niż w czasach przedwojennych, a jeszcze bardziej odległego od zwykłych wyobrażeń prostego robotnika bądź chłopa okresu powojennego…), wzorowano na czysto „braterskim” przecież sowieckim wyzwolicielu polskich ziem, można było w „dowolnej chwili” postawić przed dowolnym sądem cywilnym, ale zawsze prawie „z wojskowym charakterem” (w najgorszym przypadku, zawsze z wojskowym sędzią lub prokuratorem), bądź też z wykorzystaniem „uniwersalnych” ustaw i zasad według  KKWP mimo, że osoba sądzona pozostawała aż …cywilem.

W skupieniu nad tamtą atmosferą zauważyć należy, że najlepiej oddają ją typowe interpretacje owego czasu, w uwielbianym (o ile nie ubóstwianym nawet) przez tamtą władzę wyżej wymienionym, a wprowadzonym właśnie literalnym kodeksie prawnym (a przecież do tej pory jeszcze kurz i półmrok przechowywanych akt tamtego okresu, wciąż szepcze od początku jakże tragiczny w skutkach slogan: <dajcie mi człowieka, a paragraf się znajdzie>). Na pewno czystym klasycznym przykładem fundamentów KKWP pozostają m.in.:

Art. 1: „Odpowiedzialności karnej ulega ten, kto dopuszcza się czynu, zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia”

Art. 2. § 3: „Ustawę, wydaną z powodu wyjątkowych stosunków faktycznych, stosuje się do czynów popełnionych w czasie jej mocy obowiązującej, choćby nawet straciła moc z powodu zmiany tych stosunków”

Art. 3 § 1: „Kodeks karny wojskowy stosuje się do wszystkich osób, podlegających jego właściwości, które popełniły przestępstwo na obszarze Państwa Polskiego albo na polskim statku wodnym lub powietrznym. Za obszar Państwa uważa się również wody wewnętrzne i przybrzeżne oraz powietrzne nad tym obszarem”

Art. 5: „Kodeks karny wojskowy stosuje się do:

a)    żołnierzy Wojska Polskiego

b)    obowiązanych do służby wojskowej lub pomocniczej z chwilą powołania

c)    jeńców wojennych i zakładników, pozostających pod nadzorem administracji wojskowej

d)    innych osób, w przypadkach prawem określonych”.[4]  

 

Te zasadnicze w swojej podstawie ustalenia, pozwalały partyjnym przywódcom Narodu od pierwszych chwil wkroczenia i wyzwalanie ziem polskich, nadawanie im automatycznie od razu statusu <<państwa robotników i chłopów>>, nie pytając o zgodę i przyzwolenie na taką kwalifikację, jeżeli już nie całego Narodu, to chociażby jego poszczególnych przedstawicieli w postaci innych organizacji społecznych, obywatelskich bądź partyjnych. Jakże wciąż przecież jaskrawym i żywym dowodem jaka ma być dokładnie przyszła wyzwalana Polska, pozostawał od wtedy już, wciąż ciepły jeszcze „w trudzie i zapamiętaniu niesionej państwu polskiemu pomocy” Zachód, który większość swoich „ratujących życie, jak i wolność” zrzutów, nieudolnie (a może już wtedy jednak świadomie), oddawał w ręce niemieckiego okupanta, bądź czekającego za Wisłą, a wciąż podziwianego i do granic fascynującego np. Amerykanów, sowieckiego najeźdźcy. Automatycznie także od chwili sowieckiego wyzwalania terenu, stosowano także „jedynie słuszny i niezwykle skuteczny” bezwzględny terror wobec absolutnie wszystkich osób pozostających w opozycji do władzy i proponowanego przez nią „porządku”. Ściślej – walczących o jakże inną Polskę, niż widziała, sugerowała i zalecała właśnie „najbliższa nam”, bo „braterska” strona sowiecka. Tworzone natenczas również zręby polskich odpowiedników sowieckiej policji politycznej i specjalnych służb cywilnych, z godną pozazdroszczenia (bo akurat nie w tym jednak celu) skrupulatnością, prowadziły i nasilały pilnie obserwację, śledzenie, prowokacje, podsłuchy, a w końcu brutalne i bezwzględne przesłuchania i prześladowania wobec zdecydowanych bądź tylko podejrzanych przeciwników politycznych (niestety, znaczna większość ofiar tego specjalnego traktowania nie potrafiła przeżyć tych „zwykłych przesłuchań”, umierała w ich trakcie, w krótki czas po nich, bądź zostawała kalekami na całe życie ze skutkami widocznymi do dziś). Dla władzy i jej siepaczy,[5] nie liczył się nigdy ani wiek, ani płeć, ani tym bardziej wyznanie czy przynależność partyjna, ani nawet pochodzenie narodowościowe bądź status materialny ofiar. <<Wróg>> pozostawał zawsze wrogiem, który mógł przecież jeżeli nie teraz, to w bliższej lub dalszej przyszłości kiedykolwiek i w jakikolwiek sposób zagrozić chociażby tylko krystalicznej wizji niczym nieprzerwanego komunistycznego „marszu na Zachód”, spełniającego najskrytsze marzenie wiecznie żywego wodza rewolucji – Włodzimierza Lenina – o stworzenie światowego państwa komunistycznego. Na tej podstawie, powyższy układ prawny wspomnianego KKWP w rozdziale VII pod art. 34 zadekretował stosowanie, tzw. kar zasadniczych. W ich gradacji znalazły się przede wszystkim:

·      kara śmierci (teraz już urzeczywistniona, jako naczelna, a nawet koronna zasada postępowania z niewygodną opozycją),

·      więzienie, areszt, bądź

·      skierowanie do oddziału karnego (tu właśnie opierając się na spaczonych teoretycznych zasadach pedagogicznego wychowania – ku wolności i demokracji jednostki: „wychowania przez pracę” – profesora Władysława Spassowskiego,[6] który próbował nieudolnie, bo w sposób wybitnie komunistyczny naśladować ten nurt wzorując się w fabule na amerykańskim psychologu i pedagogu Johnie Dewey’u,[7] a tak właściwie, nawiązywano znów do niezaprzeczalnie „najlepszych ideałów i wzorców” sowieckiego komunisty, prawnika i pedagoga – Antoniego Makarenki[8]).

Ta ostatnia kara właśnie, pozwoliła w czasach powojennej Polski zbudować, szczególnie z uwzględnieniem „młodocianych wrogów Narodu i państwa”, choć nie tylko, bo obficie znaczoną krwią, cierpieniem niewinnych oraz śmiercią, słynną na całą Europę (i nie tylko), niezwykle tragiczną parodię źródła przedwojennego rozkwitu gospodarczego państwa polskiego – Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP). Teraz też niby szerzyć się miał niepohamowany rozwój gospodarczy, ale… młodego i prężnego już państwa socjalistycznego budującego komunizm. Zmieniono więc parodiując nazwę COP (Centralny Okręg Przemysłowy) na do bólu (dosłownego) rzeczywisty – Centralny Obóz Pracy. Miejsce właściwego upodlenia i łamania wszystkich młodych ludzi, którzy chcieliby teraz czy kiedykolwiek podnieść (bądź już to zrobili, albo tylko zamierzali), swoją rękę na zdobycze budowanego właśnie na krwi, ciężkiej pracy, a nade wszystko niewinnej śmierci, ustroju państwa robotników i chłopów. Jedną z głównych i najważniejszych filii nowego COP, pozostawało Jaworzno i jego liczne pomniejsze „zakłady pracy”, rozmieszczone w znacznej części na terenie byłego hitlerowskiego kompleksu więzień i obozów zagłady właśnie w rejonie Górnego Śląska. Tam przede wszystkim kierowano i umieszczano przeważnie dzieci i młodzież (od 12-13 roku życia). Wyroki skazanych czasami były większe niż oni sami posiadali lat. Niestety, już nadano im kwalifikacje jako rozpoznawalni „wielcy wrogowie Narodu”, zagrażający jego codziennemu bezpieczeństwu i egzystencji. Ich wyroki budowano na podejmowanej czynnie walce z nowym systemem państwa i panoszącą się władzą komunistyczną – a to poprzez niewygodne władzy plakaty, a to udział w „zbrodniczych” wobec władzy i państwa podziemnych organizacjach, a to zrywanie sowieckich symboli polskiego komunizmu, a to o występowanie przeciwko narzucanemu siłą komunistycznemu porządkowi rzeczy, a to celowe unikanie wieców i uroczystości społecznych, a to opowiadanie „bzdur” o mordzie w Katyniu, a to „akty szpiegostwa” (słuchanie niezależnych rozgłośni radia nadawanych przez państwa zgniłego kapitalizmu), a to za czynną walkę z bronią w ręku przeciwko ”właściwym funkcjonariuszom bezpieki”,  a to nawoływania do walki o wolność kraju od sowietyzmu, a to uchylanie się bądź wręcz unikanie prac wspólnych (społecznych) na rzecz socjalizmu, a to…

Dbano również, by nie było więźniom zupełnie do końca przykro w tym szczególnym odosobnieniu zroszonym obficie pałką strażników, niecenzuralnym i gęstym codziennym przekleństwem, skrajnie głodowymi racjami żywnościowymi, prawie żadną opieką lekarską i niezwykle ciężką ponad siły pracą każdego dnia w kopalniach, hutach i walcowniach oraz betoniarniach, zapalając im regularnie <socjalistyczny kaganek oświaty>. Oczywiście wszystko w ramach płynącego z serca „słusznej socjalistycznej potrzeby prostowania politycznego kręgosłupa”, jak i modelowania właściwego spojrzenia na nowy „najlepszy na świecie” ustrój. Otóż częstymi „gołąbkami pokoju” w miejscach kaźni tych młodych ludzi (a często przecież – dzieci), pozostawali dobierani i chwalący system, ustrój i państwo przeważnie jeszcze młodzi, ale już przekonani do socjalizmu „mistrzowie słowa”, wśród których znaleźli się m.in.: późniejsza polska noblistka – Wiesława Szymborska (poetka, krytyk literacki, w młodości zafascynowana ustrojem socjalizmu, którym pragnęła zawrócić młodych skazańców z ich „złej drogi”, czytając im swoje przepełnione miłością patriotyzmu wiersze)[9], Kazimierz Koźniewski (były żołnierz armii gen. Andersa, a następnie wieloletni tajny współpracownik komunistycznej bezpieki, historyk harcerstwa, prozaik, publicysta, eseista, autor reportaży i scenariuszy, szczególnie niebezpieczny konfident[10] środowisk literackich)[11], Władysław Broniewski (żołnierz Legionów Piłsudskiego i wojny polsko-bolszewickiej, poeta o nastawieniu rewolucyjnym, zachował bardzo wyraźną postawę pro-sowiecką, autor m.in. Bagnet na broń, Żołnierz Polski)[12], Igor Newerly (pedagog, literat, więzień obozów Majdanek i Oświęcim, zwolennik komunizmu i członek partii, autor powieści m.in. Pamiątka z Celulozy oraz Chłopiec z salskich stepów)[13], Julian Tuwim (jeden z największych i najsławniejszych polskich poetów żydowskiego pochodzenia 20-lecia międzywojennego; wspierający nowy ustrój – komunizm; autor wodewili, wierszy dla dzieci i licznych tekstów piosenek, twórca m.in. Kwiatów polskich, Lokomotywa; także licznych tekstów politycznych)[14], Konstanty Ildefons Gałczyński (jeden z popularnych poetów, autor tekstów wielu znanych ówcześnie piosenek, oraz m.in. cyklu satyr z Teatrzyku Zielona Gęś, Zaczarowana dorożka, Pieśni; prześladowany przez władze komunistyczne za wyraźnie antysocjalistyczną postawę własną)[15], Stanisław Wygodzki (prozaik, poeta, krytyk literacki, więzień Oświęcimia; zwolennik komunizmu, twórca m.in. wiersza Apel, opowiadania W kotlinie)[16].

  

Od tej chwili, ludowa władza, wykorzystując stworzone wygodne dla siebie przepisy prawa, rozpoczęła masowe stosowanie więzień, aresztów i innych miejsc odosobnienia dla całego legalnego lub ciągle nie podziemia niepodległościowego, ponieważ to ono głównie chciało, parło i dążyło do innej Polski. Władza wykorzystywała każdą wolną przestrzeń piwnic, strychów, miejsc ciemnych, cichych i najlepiej z dala od ludzkich oczu i uszu oraz całej pozostałej zabudowy – łącznie z byłymi więzieniami, a nawet miejscami kaźni rasy ludzkiej – obozami śmierci, które pozostawił uciekający w popłochu niemiecki okupant. Wszystko tylko po to, by zdławić ten niepojęty gest walki o inną polską ojczyznę… Niestety, już na pewno nie istnieją, o ile kiedykolwiek i ktokolwiek zdołał to ustalić i policzyć, najmniejsze dowody czy ślady dokumentów ile w okresie tamtych lat (mniej więcej rok 1946 – a rok 1956, a może jeszcze dalej) „zatrzymano” faktycznie osób, zamordowano na torturach, bądź po prostu rozstrzelano w ciszy pól i lasów jako <bezimiennych>, „chowając” ich następnie na już funkcjonalnych cmentarzach (zazwyczaj w obecnych już grobach pod osłoną nocy, by nie wzbudzać niepotrzebnej uwagi społecznej), w rowie, rozpadlinie ziemnej, na bagnach, każdym innym przypadkowym miejscu, sadząc im w następnej kolejności las i krzewy na oczach, bądź urządzając tam właśnie parki, miejsca wypoczynku lub rekreacji... Na pewno wszyscy zlikwidowani mierzeni byli kategoriami przeciwników zdecydowanej opozycji ustroju, państwa i władzy… Zachowane dane, to zaledwie zupełnie nic nie znaczący ułamek ułamka dokumentów osób straconych „legalnie” przeważnie za tzw. zbrodnie stanu przez ówczesną władzę ludową. Zbrodnie określane w wymienionym kodeksie w rozdziale XVII w dwóch najbardziej ulubionych, bo nagminnie stosowanych paragrafach w stosunku do 95 % wszystkich zatrzymanych i następnie osądzonych przez socjalistycznych śledczych, prokuratorów i komunistycznych sędziów. Brzmienie tych podstawowych, bo miarodajnych wyznaczników powojennego socjalistycznego życia dzieci, młodzieży, jak i dorosłej ludności pozostaje następujące:

Art. 85 „Kto usiłuje pozbawić Państwo Polskie niepodległego bytu lub oderwać część jego obszaru, podlega karze więzienia od lat 10 do 15 albo karze śmierci”

Przy czym w uwagach interpretacji prawnej powyższej „litery prawa”, dodawano w uwadze 7 następującą treść: „za czyny popełnione po 12 czerwca 1946 roku, sprawca podlega wojskowemu postępowaniu doraźnemu, jeżeli był zaopatrzony w broń, albo gdy schwytany został w czasie zbrojnego gwałtu lub oporu” (?!!!). Generalnie stosowano to prawo w stosunku do większości zatrzymanych stosując tylko jedną karę – po uciążliwym i wyczerpującym (bo skrajnie zacietrzewionym i na wskroś sadystycznym) przesłuchaniu, osoba uzyskiwała wyrok kary śmierci – jeżeli „nie zdążyła jeszcze” umarzeć w trakcie tego „normalnego przesłuchania”:

          Art. 86 § 1 „Kto usiłuje przemocą usunąć ustanowione organa władzy zwierzchniej Narodu albo zagarnąć ich władzę, podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci”

                       § 2 „Kto usiłuje przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego, podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 5 albo karze śmierci”

Do obu paragrafów stosowano również uwagę nr 7 poprzedniego artykułu.[17]

          Arcyciekawym jednak uzupełnieniem powyższych paragrafów był wydany przez ówczesną władzę – Dekret z dnia 13 czerwca 1946 roku: „O przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa”. On to właśnie w art. 18 wprowadzał dla każdego obywatela państwa polskiego tzw. obowiązek donosu, bez względu na powiązania rodzinne, stopień pokrewieństwa, stosunki społeczne, sąsiedzkie…, (mówiąc prościej: jeżeli ktoś miał wiedzę, że członek rodziny: mąż, żona, syn, córka, brat, siostra lub inny członek rodziny, bądź sąsiad czy też tylko znajomy, uczestniczy np. w zbrojnym lub konspiracyjnym podziemiu, organizacji, akcji zbrojnej… nie powiadomi władz o tym, ściągał na siebie zagrożenie kary wieloletniego więzienia…), a brzmiał on:

          Art. 18 § 1 „Kto otrzymawszy wiarygodną wiadomość o przestępstwie określonym w art. 1,3,4,7, 13 lub 14 niniejszego dekretu, albo w art. 85-88 kodeksu karnego Wojska Polskiego, nie zawiadomi natychmiast o tym władzy powołanej do ścigania przestępstw, podlega karze więzienia do lat 5”

                        § 2 „Kto sprawując władzę w zakresie administracji rządowej lub samorządowej, otrzymawszy wiarygodną wiadomość o popełnieniu na podległym obszarze przestępstw wymienionych w art. 1 bądź o przebywaniu na tym obszarze członków porozumienia (art. 1 §2), lub związku (art. 14), nie zawiadomi natychmiast o tym władzy powołanej do ścigania przestępstw, podlega karze więzienia do lat 10”

                        § 3 „W przypadkach mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary albo nawet od kary uwolnić”

                        § 4 „Nie popełnia przestępstwa, kto zaniecha zawiadomienia, jeżeli z towarzyszących okoliczności miał dostateczną podstawę do przypuszczenia, że władza wie o przestępstwie”

                        § 5 „Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub nawet od kary uwolnić tego kto zaniecha zawiadomienia z obawy przed odpowiedzialnością karną, grożącą jemu samemu albo jego małżonkowi, krewnym w linii prostej lub rodzeństwu. Nadzwyczajnego złagodzenia kary lub uwolnienia od kary nie stosuje się względem osób wymienionych w §2”. (artykuł ten zwano nawet popularnie – „wiedział a nie powiedział”).[18]

 Tak naprawdę, proza codziennego powojennego życia wyglądała jeszcze bardziej przerażająco niż rysowały ją powyższe przepisy prawne. W praktyce, najmniejszy czyn zagrożony był normalnie co najmniej 10 letnim więzieniem – o ile skazany przeżył w śledztwie, gdzie wierni janczarowie[19] komunizmu prześcigali się w realnych pomysłach na sposób zastraszania, wymuszania zeznań, zadawania bólu, a w końcu – zadawania śmierci... Z reguły wszystkie „przestępstwa” zagrożone słynnym art. 18, faktycznie skutkowały zawsze (no, powiedzmy zaledwie… w 90 %), skazaniem na karę śmierci. W nadzwyczaj rzadkich przypadkach, kiedy rodziny i najbliżsi usilnie i wielokrotnie próbowali zwracać się do władz o ułaskawienie, to najczęściej wówczas prezydent ówczesnej RP – Bolesław Bierut, bądź trzej najważniejsi dowódcy Wojska Polskiego: marszałek Konstanty Rokossowski, gen. Rola-Żymierski lub gen. Karol Świerczewski, pisali wtedy niemalże sakramentalną formułkę: „odmawiam” bądź „nie wyrażam zgody na ułaskawienie”. Skazańców mordowano wypróbowanym skąd inąd sposobem – strzałem z pistoletu w tył głowy w jakimś bliżej nieokreślonym ciemnym i dalece odosobnionym oraz cichym miejscu danego Urzędu Bezpieczeństwa, terenowej placówki Milicji Obywatelskiej lub innego socjalistycznego oddziału „porządkowego” na terenie dosłownie całego państwa polskiego. Z pochówkiem było jeszcze łatwiej, ponieważ chowano anonimowo, najczęściej pod osłoną nocy byle gdzie i jak popadło. Tych najbardziej zasłużonych <wrogów> chowano również w grobach innych osób na cmentarzach państwowych, bądź jak się dzisiaj okazuje – w miejscach gdzie później zaistniały groby wielkich prominentów ustroju (czy aby nie dlatego, że w takim miejscu na pewno nikt nigdy nie będzie ich szukał ?!)

          Należy pamiętać przy tym, iż rozdział XIII powyższego Kodeksu Karnego Wojska Polskiego, w art. 69 określał także postępowanie z nieletnimi – wówczas licznym procencie uczestniczącym w czynnym ruchu niepodległościowym:

§1. Do nieletnich w wieku od 13 do 17 lat stosuje się kary przewidziane niniejszym kodeksem

§2. Do nieletnich nie stosuje się kary śmierci

§3. Do nieletnich sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary

§4. Nie ulega karze nieletni, który po ukończeniu 13 lat a przed ukończeniem 17 lat popełnił czyn zabroniony pod groźbą kary, bez rozeznania, tj. nie osiągnąwszy rozwoju umysłowego i moralnego w takim stopniu, by mógł rozpoznać znaczenie czynu i kierować swym postępowaniem.[20]

          Mimo tych jakże zapobiegliwych zapewnień prawnych legalnego przecież socjalistycznego – robotniczo-chłopskiego obowiązującego wszem i wobec prawa – dzieci i młodzież w takim wieku schwytana przez komunistycznych funkcjonariuszy aparatu ucisku i terroru, nie wytrzymywała na torturach, kończąc tym samym tu właśnie swoją drogę do niepodległości, często ich jednak również rozstrzeliwano, jak chociażby 17 – letnią łączniczkę podziemia „Inkę” – czyli Danutę Siedzikowską…

          Aktualnie już wiadomo, że w przepastnych archiwach byłego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jak i Publicznego Urzędu Bezpieczeństwa oraz zaledwie wielce fragmentarycznie szczątkowych kartotekach więziennictwa tamtego okresu, formalnie <zachowały się> (nie wiadomo wciąż dlaczego?!!!) listy legalnie straconych „wrogów ludu”, bądź „szpiegów”, którzy musieli umrzeć za próbę rozbicia państwa lub jego struktur, stając na drodze budowy ku komunizmowi. Listy te ilustrują tylko bądź aż…około 3000 osób, wśród których znaleźli się m.in.:

·      Abramowski Stanisław s. Adama, urodzony 25 lutego 1922 roku; aresztowany 24 lipca 1948 roku na podstawie art. 86 § 2 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego (dalej: kkWP); stracony 30 lipca 1948 roku w więzieniu w Warszawa – Mokotów

·      Baran Andrzej  s. Leszka, urodzony 14 stycznia 1929 roku; aresztowany 12 lipca 1947 roku na podstawie art. 85 kkWP; stracony 16 sierpnia 1947 roku w więzieniu przy ulicy Montelupich w Krakowie

·      Boduch Stefan s. Jana, urodzony 14 marca 1926 roku; aresztowany 10 października 1947 roku za „nielegalne posiadanie broni”; stracony 25 listopada 1947 roku w więzieniu przy ulicy Montelupich w Krakowie

·      Chojnacki Edward s. Józefa, urodzony 2 kwietnia 1926 roku; aresztowany 16 maja 1947 roku za „posiadanie broni i napady”; stracony 14 czerwca 1947 roku w więzieniu w Gnieźnie

·      Czarnobaj Władysław s. Grzegorza, urodzony 4 czerwca 1919 roku; aresztowany 21 stycznia 1947 roku za ”napad i morderstwo”; stracony 20 lutego 1947 roku w więzieniu w Tarnowie

·      Derlatka Marian pseudonim: Maciek, s. Błażeja, urodzony 10 stycznia 1917 roku; aresztowany 1 grudnia 1948 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 19 czerwca 1949 roku w więzieniu przy ulicy Sterlinga w Łodzi

·      Dubiel Mieczysław s. Wawrzyńca, urodzony 16 grudnia 1928 roku; aresztowany 23 marca 1949 roku za przynależność do „nielegalnej organizacji”; stracony 19 czerwca 1949 roku w więzieniu w Sandomierzu

·      Flisek Tadeusz s. Wojciecha, urodzony 19 listopada 1923 roku; aresztowany 21 lutego 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 9 lub 19 stycznia 1947 roku w więzieniu przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu

·      Fyl Teodor s. Dymitra, urodzony 9 marca 1922 roku; aresztowany na podstawie art. 85 kkWP; stracony 13 czerwca 1946 roku w więzieniu w Zamościu

·      Głębocki Michał s. Wojciecha, urodzony 9 września 1920 roku; aresztowany 29 lipca 1945 roku za „nielegalne posiadanie broni”; stracony 31 października 1945 roku w więzieniu w Poznaniu

·      Gomółka Jan s. Władysława, urodzony 12 sierpnia 1922 roku; aresztowany za „posiadanie broni, oraz przynależność do NSZ”; stracony 11 lipca 1946 roku w Rzeszowie

·      Horon Michał pseudonim Werba, s. Teodora, urodzony 26 października 1927 roku; aresztowany 3 sierpnia 1948 roku na podstawie art. 85 kkWP; stracony 18 października 1948 roku w więzieniu w Przemyślu

·      Hyrcz Aleksander s. Antoniego, urodzony 8 sierpnia 1923 roku; aresztowany 17 maja 1947 roku na podstawie art. 85 kkWP; stracony 22 lub 29 maja 1947 roku w więzieniu w Sanoku

·      Izdebski Zygmunt s. Józefa, urodzony15 listopada 1926 roku; aresztowany 10 grudnia 1951 roku na podstawie art. 86 § 2; stracony 26 września 1952 roku w więzieniu w Gdańsku

·      Jaborski Stanisław s. Franciszka, urodzony 22 października 1919 roku; aresztowany 24 stycznia 1953 roku na podstawie art. 1 § 7 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 27 marca 1954 roku w więzieniu w Zielonej Górze

·      Jankowski Rajmund s. Ludwika, urodzony 31 sierpnia 1928 roku; aresztowany 10 września 1946 roku na podstawie art. 4 § 1 art. 16 § 1 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 8 listopada 1946 roku w więzieniu w Bielsku Białej

·      Karnas Michał s. Jakuba, urodzony 25 września 1927 roku; aresztowany 5 października 1946 roku na podstawie art. 14 § 1 oraz art. 49 § 2 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 5 listopada 1946 roku w więzieniu w Opolu

·      Kidawski (bądź: Kidowski) Andrzej s. Bolesława, urodzony 10 września 1924 roku; aresztowany 23 czerwca 1946 roku na podstawie art. 86 § 1 oraz art. 88 kkWP; stracony 7 stycznia 1947 roku w więzieniu w Katowicach

·      Kloc Władysław s. Andrzeja, urodzony 8 września 1914 roku; aresztowany 15 lipca 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 13 lutego 1947 roku w więzieniu w Toruniu

·      Kłosiński Stanisław s. Adama, urodzony 27 kwietnia 1925 roku; aresztowany 18 października 1951 roku na podstawie art. 14 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 6 września 1952 roku w więzieniu w Radomiu

·      Koziński Bolesław s. Jana, urodzony 3 stycznia 1923 roku; aresztowany 24 grudnia 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 28 stycznia 1947 roku w więzieniu w Częstochowie

·      Kujawa Zenon s. Józefa, urodzony 21 sierpnia 1923 roku; aresztowany 2 kwietnia 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 oraz art. 88 § 1 kkWP; stracony 16 kwietnia 1946 roku w więzieniu w Koninie

·      Leśniewski Janusz s. Henryka, urodzony 29 sierpnia 1924 roku; aresztowany 27 lipca 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 21 września 1946 roku w więzieniu w Szczecinie

·      Łaszewski Marian s. Longina, urodzony 9 kwietnia 1928 roku; aresztowany 19 kwietnia 1950 roku na podstawie art. 1 § 2 i 3 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 27 maja 1950 roku w więzieniu w Słupsku

·      Maciejewski Stefan s. Dominika. Urodzony 12 listopada 1922 roku; aresztowany 27 września 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 10 października 1946 roku w więzieniu w Białymstoku

·      Majecki Roman s. Jana, urodzony 7 sierpnia 1922 roku; aresztowany 22 czerwca 1948 roku na podstawie art. 1 § 2 i 3 oraz art. 4 § 1 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 26 sierpnia 1948 roku w więzieniu w Kielcach

·      Maraszkiewicz Zygmunt s. Józefa, urodzony 23 marca 1926 roku; aresztowany 18 września 1950 roku za „dokonywanie gwałtownych zamachów”; stracony 21 listopada 1950 roku w więzieniu w Radomiu

·      Milla (bądź Mill) Władysław s. Wawrzyńca, urodzony 15 marca 1915 roku; aresztowany 12 grudnia 1944 roku za przynależność do Armii Krajowej; stracony 4 marca 1945 roku w więzieniu w Lublinie

·      Nakonieczny Grzegorz s. Gabriela, urodzony 8 listopada 1924 roku; aresztowany 25 stycznia 1948 roku na podstawie art. 85 kkWP; stracony 21 sierpnia 1949 roku w więzieniu w Olsztynie

·      Nurkowski Ryszard s. Władysława, urodzony 24 kwietnia 1927 roku; aresztowany 23 kwietnia 1946 roku na podstawie art. 217 (sprowadzenie niebezpieczeństwa powszechnego na życie i zdrowie i ludzkie); stracony 14 maja 1946 roku w więzieniu w Piotrkowie Trybunalskim

·      Ochnio Stanisław s. Jana, urodzony 6 grudnia 1927 roku; aresztowany 22 września 1950 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 17 listopada 1951 roku w więzieniu w Zamościu

·      Oszmianiec (lub: Oszmaniec, Osmaniec) Stanisław s. Jana, urodzony 26 kwietnia 1909 roku; aresztowany 4 września 1946 roku na podstawie art. 4 i 9 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 4 września 1946 roku w więzieniu w Będzinie

·      Pawłowski Kazimierz s. Kazimierza, urodzony 28 sierpnia 1928 roku; aresztowany 1 lipca 1948 roku na podstawie art. 4 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 11 lutego 1949 roku w więzieniu w Jeleniej Górze

·      Pukowiec Bronisław s. Wiktora, urodzony 24 czerwca 1925 roku; aresztowany 21 września 1946 roku na podstawie art. 1 § 3 oraz art. 16 § 1 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 8 listopada 1946 roku w więzieniu w Raciborzu

·      Rostek Zbigniew s. Jana, urodzony 10 stycznia 1930 roku; aresztowany 16 maja 1949 roku na podstawie art. 1 § 2 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 10 marca 1952 roku w więzieniu w Bydgoszczy

·      Rudzki Henryk s. Bronisława, urodzony 21 kwietnia 1925 roku; aresztowany22 listopada 1946 roku na podstawie art. 86 kkWP; stracony 1 lutego 1947 roku w więzieniu Warszawa – Praga

·      Siedzikowska (lub: Siedzik, Zalewska) Danuta Ina c. Wacława, urodzona 3 września 1928 roku; aresztowana 20 lipca 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracona 28 sierpnia 1946 roku w Gdańsku

·      Spaleniak Stanisław s. Marcina, urodzony 31 marca 1927 roku; aresztowany 28 stycznia 1946 roku za udział w „nielegalnej organizacji”; stracony 28 lipca 1946 roku w więzieniu w Kaliszu

·      Stefański Henryk s. Jana, urodzony 1 lipca 1920 roku; aresztowany 6 sierpnia 1946 roku na podstawie art. 86 § 2 oraz art. 88 § 1 kkWP; stracony 28 września 1946 roku w więzieniu w Trzemesznie

·      Świeboda Władysław s. Jakuba, urodzony 28 sierpnia 1921 roku; aresztowany 7 września 1946 roku na podstawie art. 86 i 115 kkWP; stracony 1 lutego 1947 roku w więzieniu przy ulicy Radocha w Sosnowcu

·      Szczepaniak Wacław s. Marcina, urodzony 19 października 1919 roku; aresztowany 30 kwietnia 1946 roku na podstawie art. 86 i 88 § 1 kkWP; stracony 1 czerwca 1946 roku w więzieniu w Łęczycy

·      Szczepkowski Stanisław s. Jana, urodzony 14 lutego 1925 roku; aresztowany19 maja 1946 roku za „dezercję” oraz udział w „NSZ”; stracony 6/7 września 1946 roku w więzieniu w Olsztynie

·      Mjr Szendzielarz Zygmunt pseudonim „Łupaszko” s. Karola, urodzony 12 marca 1910 roku; aresztowany 10 lipca 1948 roku na podstawie art. 86 § 1 i 2 kkWP; stracony 8 lutego 1951 roku w więzieniu Warszawa – Mokotów

·      Szmydko (lub: Szmytke) Ludwik s. Oskara, urodzony 21 lutego1923 roku; aresztowany 30 sierpnia 1947 roku na podstawie art. 4 § 1 i 16 oraz § 1 i 3 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 2 września 1947 roku w więzieniu Zamek – Lublin

·      Szwagrzyk Marian s. Henryka, urodzony 6 kwietnia 1928 roku; aresztowany 29 kwietnia 1947 roku na podstawie przynależności do „NSZ”; stracony 11 czerwca 1947 roku w więzieniu na ulicy Montelupich w Krakowie

·      Trzaska Zdzisław s. Jana, urodzony 20 grudnia 1923 roku; aresztowany12 sierpnia 1949 roku na podstawie art. 1 § 2 i 3 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 18 października 1949 roku w więzieniu na ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu

·      Turski Włodzimierz s. Jana, urodzony 15 listopada 1926 roku; aresztowany10 kwietnia 1951 roku na podstawie art. 4 § 1 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 15 kwietnia 1952 roku w więzieniu na ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu

·      Waranka Czesław s. Leona, urodzony 24 marca1916 roku; aresztowany 24 czerwca 1946 roku za „współudział w zabójstwie”; stracony30 października 1946 roku w Jaworze

·      Wietrzykowski Bogusław s. Ludwika, urodzony 11 października 1925 roku; aresztowany 4 października 1946 roku (nie zachowały się dokumenty za co); stracony 29 stycznia1947 roku w więzieniu w Wągrowcu

·      Wojsz Stanisław s. Wincentego, urodzony 17 maja 1924 roku; aresztowany 31 grudnia 1949 roku na podstawie art. 86 § 2 kkWP; stracony 12 czerwca 1951 roku w więzieniu w Ostrołęce

·      Wójcik Stefan s. Ignacego, urodzony 28 grudnia 1922 roku; aresztowany 17 października 1945 roku (nie zachowały się dokumenty za co); stracony 2 sierpnia 1946 roku w więzieniu w Cieszynie

·      Zagrodzki Stefan s. Iwana, urodzony 14 sierpnia 1921 roku; aresztowany 24 kwietnia 1947 roku na podstawie art. 85 kkWP; stracony 4 czerwca 1947 (bądź 4 listopada tegoż roku) w więzieniu w Przemyślu

·      Ziętek Tadeusz s. Bolesława, urodzony 3 kwietnia 1924 roku; brak dokumentów kiedy aresztowany, choć wiadomo, że za „współpracę z bandą”; stracony 31 października 1945 roku w więzieniu w Poznaniu

·      Zych Henryk s. Konstantego, urodzony 5 sierpnia 1927 roku; aresztowany 13 06 1952 roku na podstawie art. 164 § 2 kkWP (niewłaściwe użycie broni służbowej); stracony 11 lutego 1953 roku w więzieniu na ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu

·      Żak Stanisław s. Stanisława, urodzony 28 maja 1923 roku; aresztowany 27 lipca 1948 roku na podstawie art. 1 § 3 i 4 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracony 24 lutego 1949 roku w więzieniu w Łęczycy

·      Żurowska Helena c. Wiktora, urodzona 24 czerwca 1905 roku; aresztowana na podstawie art. 7 Dekretu z 13.06.1946 roku; stracona 21 września 1949 roku w więzieniu w Warszawa – Mokotów.[21]           

 

Jak można zauważyć z powyższego zestawienia miejsc śmiertelnej kaźni, „machina śmierci” działała dosłownie na terenie całego kraju. Wszędzie tam, gdzie śmiały rodzić się hasła podjęcia walki z rodzącym się totalitaryzmem i porządkiem narzucanym przez „przywódców narodu”, czy też tylko ustami „kukieł” władzy kierowanych z Moskwy. Wszystkich wymienionych stracono z tego samego powodu – innego niż sowiecki sposób postrzegania wolności i sprawiedliwości państwa, ponieważ „mieli czelność” myśleć samodzielnie, a co najgorsze, samodzielnie interpretować – wolność jednostki ludzkiej – w obliczu „jedynej, słusznej ideologii partyjnej przewodniej siły narodu”…, której tak usilnie do końca i ślepo bronił chociażby np. gen. Jaruzelski.

 

 

Jeżeli odpowiada Ci mój zakres doboru treści tematycznych, jak i sposób mojej interpretacji, szukaj mnie również na stronach: www.racjonalista.pl; www.wlodzimierznikitenko.historia.org.pl; www.eioba.pl. Proszę także powiedz o tych treściach swoim znajomym.

                                                                                                    D z i ę k u j ę  

 

LITERATURA:

 

·      Dekret PKWN z dnia 23 września1944 r.

·      Dekret z dnia 13 czerwca 1946 r. – O przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w zakresie odbudowy państwa (Dziennik Ustaw RP Nr 30/1946, poz. 192);

·      Dziennik Urzędowy RP Nr 6 z roku 1944

·      ipsb.mina.gov.pl,

·      Kaczorowski J., Cisek J.K., Vogel R. (red.), Kodeks Karny Wojska Polskiego i Ustawy dodatkowe z komentarzem, Warszawa 1946.

·      J.Krzyżanowski J.(red.), Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, Warszawa 1984.

·      Latusek A., Słownik pisarzy polskich, Kraków 2003.

·      Matywiecki P., Twarz Tuwima, Warszawa 2007.

·      Niewiadomski A., Smuszkiewicz A., Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Poznań 1990.

·      Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2004;

·      Pająk H., Straceni w polskich więzieniach 1944-1956, Lublin 1994.

·      Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 1-3, Warszawa 1978-1981.

Wójcik W., Żydowska polska dusza – o poezji St. Wygodzkiego [w:] Szawern-Dyrszka A., Tramer M.(red.), Żydzi w literaturze, Katowice 2003.