„Mgła”, podobnie jak wcześniej „Solidarni 2010”, powstała spontanicznie. Dwa najważniejsze dokumenty nakręcone w ciągu ostatniego roku stworzono bez udziału dużych stacji telewizyjnych. Czy w Polsce znowu funkcjonuje drugi obieg?
140 tys. egzemplarzy „Gazety Polskiej” z filmem „Mgła” rozeszło się natychmiast. W internecie pierwszą część filmu wyświetlono w ciągu pierwszego dnia ponad 40 tys. razy. Zainteresowanie jest ogromne, dość powiedzieć, że„ważnym świadectwem w dyskusji o katastrofie smoleńskiej” nazwał „Mgłę” Wojciech Czuchnowski z „Gazety Wyborczej”, którego trudno posądzać o chęć rozreklamowania dzieła Joanny Lichockiej i Marii Dłużewskiej. Mogłoby się wydawać, że o taki film telewizje będą się bić, choćby z czysto komercyjnych powodów. Mogłoby komuś, kto nie zna polskich realiów. Przez 9 miesięcy żadna duża stacja nie nakręciła dokumentu o 10 kwietnia. Polaków wyprzedzili Holendrzy (nie wspominając o jawnej propagandówce - rosyjskim „Syndromie katyńskim” pokazanym w TVP). Oprócz pytań o przyczyny katastrofy, „Mgła” prowokuje zatem do innego pytania: czy 20 lat po zamknięciu urzędu z ul. Mysiej w Polsce niezależne dziennikarstwo będzie musiało zejść do podziemia?
Jak relacjonuje Joanna Lichocka, „Mgła” powstała niemal po partyzancku. Autorka, słysząc relacje Jacka Sasina i innych pracowników prezydenckiej kancelarii stwierdziła, że trzeba je nagrać, a kiedy już miała materiał, zaczęli się zgłaszać ludzie proponujący zdjęcia ze Smoleńska i muzykę. Dystrybuująca film „Gazeta Polska” jest od pewnego czasu poczytna, ale przecież nie należy do mainstreamu. Można by pomyśleć, że autorem filmu jest amator, który przypadkiem trafił na nieznanego nikomu świadka jakiegoś ważnego wydarzenia. Ale Lichocka i Dłużewska są profesjonalistkami, a bohaterowie filmu byli bliskimi współpracownikami głowy państwa. Relacje ministrów z kancelarii prezydenta na temat jego śmierci nie są interesujące dla żadnej wielkiej telewizji. Tymczasem „Mgłę” obejrzało już kilkaset tysięcy ludzi. Tacy jesteśmy liczni, czy tacy słabi?
Jakub Jałowiczor
Inne tematy w dziale Polityka