Od tysiącleci już wiedziano o niektórych korzyściach zdrowotnych owoców cytrusowych. Dla przykładu cytron był zachwalany ze względu na swoje skojarzenia z buddyzmem. Przynosił zdrowie i dobre samopoczucie. Jeśli wierzyć wikipedii dotarł do Azji jako pierwszy z owoców cytrusowych ok. 300 r. p.n.e. Jest prawdopodobnie jednym z trzech gatunków rodzicielskich (obok pomarańczy i mandarynki) większości form uprawnych cytrusów.
Citrus medica lub dłoń Buddy był używany od tysiącleci w perfumerii, a także oferowany jako ofiara w buddyjskich świątyniach. Ten pachnący cytrus przypomina ludzką rękę modlącą się do Buddy.
Drzewo cytrynowe może być jedną z pierwszych odmian cytrusowych powiązanych ze zdrowiem. We wczesnej Azji prawdopodobnie było również znane jako ochrona przed szkorbutem. Owoce cytrusowe są bogate nie tylko w kwas askorbinowy, witaminę C, ale także w kwas foliowy i potas, a także inne korzystne związki i minerały.
Zdjęcie przedstawia dłoń Buddy w nefrytowym jadeicie, długość 9 cm, dynastia Qing, XVIII w.
Pierwsza uprawa cytrusów w Azji sięga co najmniej 2500 lat.
Dzieło z dynastii Ming (1368-1644), ta chińska „martwa natura” na jedwabiu pokazuje parę owoców cytrusowych w niebieskiej misie. W lewym rogu wyboista skórka jest silną wskazówką dla cytryny z jej charakterystycznym kolorem, liśćmi i cierniami.
Ta porcelanowa niebieska misa wypełnione owocami (tusz chiński i kolory na jedwabiu, 27,6 x 25,9 cm) jest anonimowym dziełem znajdującym się w Muzeum Pałacu Narodowego w Taipei.
Jest to bardzo rzadka chińska „martwa natura”. Niniejszy gatunek malatrstwa nigdy nie istniał pod tą nazwą w cesarskich Chinach.
W historii malarstwa chińskiego można co najwyżej wskazać podobieństwo w malarstwie „kwiatów i ptaków”, żywności i przedmiotów codziennego użytku, ale bez odniesienia do tzw. chińskiej tradycji estetycznej.
W okresie Ming było wielu utalentowanych malarzy, takich jak Shen Zhou, Dai Jin, Tang Yin, Wen Zhengming, Qiu Ying i Dong Qichang. Malarze ci tworzyli dodając nowe elementy, techniki i style mistrzów dynastii Song (Mi Fu) i Yuan (Ni Zan i Wang Meng), których dzieła były wówczas bardzo poszukiwane przez miłośników sztuki.
Podobno najstarsze źródło o owocach cytrusowych (cytryny i pomarańcze) pojawia się w sanskrycie w świętym tekście Vajasineyi Samhita przed 800 r. p.n.e., gdzie nosi nazwę jambhila (boga fortuny).
Nie wszyscy jednak zgadzają się, że to odniesienie do owoców cytrusowych jest wiarygodne.
Jedno z najwcześniejszych poświadczonych wzmianek o owocach cytrusowych pochodzi od chińskiego poety Ch'u Yuan (Qu Yuan) z IV wieku p.n.e.
Chiński uczony, polityk i poeta, minister w państwie Chu w okresie Walczcych Królestw często opłakiwał utratę cnót w państwie. Wychwalił on w jednym ze swych poematów drzewo pomarańczowe jako możliwą alegorię rzadko idealnej rodziny królewskiej:
„Drzewo pomarańczowe, karmione przez naturę,
urodzone, aby przystosować się do gleby i wody …
Twoje liście są zielone, a kwiaty czyste,
tak pyszna jest ta burzliwa obfitość.
Nawet jeśli między warstwami liści są ciernie, owoce są piękne i okrągłe…”
Różnorodność owoców cytrusowych uprawianych od dawna w Chinach potwierdza Chülu z Han Yen-chih, około 1178 r., gdzie szczegółowo opisano dwadzieścia siedem odmian pomarańczy słodkich, kwaśnych i "mandarynkowych".
Słodka, mała cytrusowa mandarynka również z łatwością mówi o swoim chińskim pochodzeniu w swojej nazwie.
Cytrusy były stopniowo wprowadzane na zachód drogą lądową i morską z Chin, Indii i Azji Południowo-Wschodniej do Imperium Perskiego w VI wieku p.n.e. Stamtąd rozprzestrzeniły się na Morze Śródziemne poprzez Grecję aleksandryjską w IV wieku p.n.e.
Źródło:
Patrick Hunt (http://www.electrummagazine.com/author/patrick/)
