Debata, studenckiego Klubu Narodowego przy Szkole Głównej Handlo

 

Jan Bodakowski

Debata, studenckiego Klubu Narodowego przy Szkole Głównej Handlowej, o Dmowskim, Paderewskim i towarzyszu Wiktorze

 

Klub Narodowy przy Szkole Głównej Handlowej to organizacja studencka sprzeciwiająca się ograniczaniu roli szkół wyższych tylko do nauki zawodu. Celem KN SGH jest rozwój intelektualny i kształtowanie w duchu patriotyzmu elit zdolnych do wzięcia odpowiedzialności za Polskę i Polaków.

 

Na trzy dni przed dniem niepodległości KN SGH zorganizował debatę "Trzy koncepcje niepodległości- Paderewski, Piłsudski, Dmowski". W trakcie jej trwania historycy zaprezentowali najważniejsze idee polityków.

 

Najłatwiejsze zadanie stało przed dr Marianem Szołuchą, który Dmowskiego. Równie łatwe zadanie miał prof. Jan Żaryn, który zaprezentował wspierającego endeków Paderewskiego. Najtrudniejsze, i skazane na niepowodzenie, było zadanie dr Andrzeja Zawistowskiego, który musiał przedstawić poglądy Piłsudskiego.

 

Według Szołucha Ruch Narodowy był od samego swego początku ruchem niepodległościowym. Jednak Dmowski, inaczej niż Piłsudski, był politycznym realistą. Celem Dmowskiego było społeczeństwo obywatelskie. Dmowski zagrożenie widział w Niemczech – Niemcy mieli ważne dla Polski ziemi, skutecznie germanizowali, i musieli przegrać I wś. Dmowski był zwolennikiem przyłączenia do Polski tylko tych ziem gdzie mieszkali Polacy lub ludność pozbawiona świadomości narodowej. Ogromnym sukcesem Dmowskiego był jego udział w konferencji pokojowej po I wś, tym bardziej, że największym wrogiem interesów polskich na konferencji okazała się społeczność żydowska.

 

Żaryn w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że do czasu I wś sprawa polska nie istniała w międzynarodowej polityce. Nawet wrogie sobie Niemcy i Rosja wspólnie zadeklarowały, że nie ma sprawy polskiej. Eksplozja nacjonalizmu w państwach zaborczych w XIX wieku wymusiła na Polakach walkę o przetrwanie narodu polskiego.

 

Opisując Paderewskiego Żaryn stwierdził, że Paderewski odrzucał w polityce myślenie w kategoriach interesu klasowego, i kład ogromny nacisk na propagowanie patriotyzmu – był fundatorem pomnika grunwaldzkiego w Krakowie. W czasie odradzania się polskiej państwowości Paderewski blisko współpracował z Sienkiewiczem i Dmowskim, był pragmatycznie antyniemiecki. W II RP tożsamość polityczna Paderewskiego najbliższa była chadecji. Ogromną zasługą Paderewskiego był skuteczny lobbing na rzecz Polski w USA, wsparcie udzielone budowie polskiej armii, i pomocy charytatywnej dla Polaków poszkodowanych I wś. Sukcesem Paderewskiego były też jego zabiegi na konferencji pokojowej. Podczas gdy Dmowski doceniany przez zachodnich dyplomatów za profesjonalizm, był jednocześnie darzony niechęcią, to Paderewski zyskał powszechną sympatie dyplomatów. Dodatkowo Żydom nie udało się wykreować negatywnego wizerunku Paderewskiego wśród zachodnich dyplomatów, tak jak to się udało Żydom zrobić z negatywnym wizerunkiem Dmowskiego.

 

Wśród słuchaczy debaty prócz studentów SGH, byli też naukowcy, między innymi profesor Kaźmierczak, Dariusz Grabowski, i delegacja francuskich nacjonalistów z Renouveau français.

 

Jan Bodakowski