Komornicy w statystyce

 

czyli 19 kancelarii komorniczych nie odzyskało dla wierzycieli nic

 

 

Dlaczego powstało opracowanie

 

Na zlecenie Ministerstwa Sprawiedliwości, dr Paweł Ostaszewski przygotował opracowanie: Opłaty i koszty w systemie egzekucji komorniczej – obraz statystyczny danych statystycznych charakteryzujących funkcjonowanie systemu egzekucji komorniczej. Ma to bezpośredni związek z trwającymi w sejmie  pracami nad zmianami w systemie egzekucji. Autor raportu postawił sobie dwa cele: po pierwsze – analizę wielkości, dochodowości, szybkości załatwiania spraw i efektywności poszczególnych kancelarii komorniczych, po drugie – oszacowanie wpływu projektowanego obniżenia wysokości opłat egzekucyjnych na uzyskiwane przez komorników przychody i dochody. Dane do opracowania  pochodzą z: rocznego sprawozdania z czynności komornika MS-Kom23 (opracowywanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości), informacji o liczbie osób zatrudnianych w kancelariach (zebranych przez prezesów sądów apelacyjnych na zlecenie Ministerstwa Sprawiedliwości) oraz informacji o przychodach, kosztach uzyskania przychodu i dochodach uzyskanych przez komorników sądowych (przygotowanych przez Ministerstwo Finansów na podstawie indywidualnych deklaracji podatkowych). Opracowanie, które statystycznie obejmuje lata 2013 i 2014, dostępne jest na stronie Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.

 

 

Różna efektywność

 

W 2013 r. było w Polsce 1.236 komorników, co oznacza, że średnio na jednego przedstawiciela tej korporacji przypadało 30 tys. mieszkańców.  Przeciętnie w jednej kancelarii, oprócz samego komornika pracuje jeszcze 10 innych osób, czyli w całym kraju może to być około 13,5 tys. osób. Do wszystkich kancelarii komorniczych wpłynęło w 2013 r. ogółem 4.909.734 nowych spraw. W tym samym czasie załatwiono 4.923.270 spraw, ale efektywnie – więc przez wyegzekwowanie świadczenia – już tylko 1.080.102. Oznacza to, że liczona na podstawie liczby spraw ogólna efektywność kancelarii wynosi  22%.

W 2013 r. do każdej kancelarii komorniczej, która powstała przed 2013 r. (wg zebranych danych, takich kancelarii było 1.030) wpłynęło średnio 4.617 nowych spraw. Przy czym liczba ta wahała się od zaledwie 120 aż do 189.195. Efektywność komorników działających przez minimum cały rok wyniosła od 1,8% do 106,9%. Wskaźnik ten może przekraczać 100%, bo komornicy poza sprawami, które wpłynęły im do referatu w danym roku, załatwiają także sprawy pozostałe z lat ubiegłych. Ogółem, w 2013 r. do wszystkich kancelarii komorniczych złożono wnioski o wyegzekwowanie 73.465.150.029 złotych. Z tego komornikom udało się wyegzekwować 7.730.032.896 zł, czyli  10,5%.

Efektywność komorników wahała się od 0% (19 takich kancelarii) do 59,5%.  Kancelarie, które dla wierzycieli nie odzyskały nawet złotówki, miały sprawy egzekucyjne opiewające łącznie na kwoty od ok. 5 do nawet 500 milionów złotych.

 

 

I różne zarobki

 

Średni miesięczny dochód na jednego komornika w 2012 r. wynosił 46.451 zł (brutto), przy czym  najwięcej zarobił przeciętnie komornik przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli – 255.697 zł – a najmniej,  w jednym z małych sądów na wschodzie Polski – 2.609 zł. Interesujące są w tej mierze także maksymalne i minimalne roczne dochody uzyskane przez poszczególnych komorników w 2012r. Wahały się one od 1.562 zł (komornik przy Sądzie Rejonowym w Przemyślu), do 10.855.695 zł (Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa).

W 2013 r. wszystkim komornikom udało się skutecznie wyegzekwować od dłużników należności na łączną kwotę 7.730.032.896 zł.Efektywność poszczególnych sposobów egzekucji przedstawia poniższa tabela.  

 

rodzaje egzekucji               kwoty wyegzekwowane                      %

Ogółem                                  7 730 032 896                          100,0

Z ruchomości                            108 006 613                              1,4

Z nieruchomości                        418 574 443                              5,4

Z wynagrodzenia za pracę       2 402 979 584                             31,1

Z rachunku bankowego            1 121 547 164                            14,5

Z innych wierzytelności            1 091 586 780                             14,1

Z innych praw majątkowych          13 886 654                               0,2

Z ułamkowych części nieruch.        7 471 236                               0,1

Z użytkowania wieczystego            7 761 158                               0,1

Inne                                          2 558 219 264                             33,1

 

 

Wg autora opracowania, projektowana zmiana ustawy o komornikach i egzekucji  (obniżenie stawek opłat egzekucyjnych) może skutkować tym, iż 120 kancelarii znalazłoby się w trudnej sytuacji finansowej. Przy zachowaniu niezmienionych kosztów uzyskania przychodu i tej samej efektywności pracy – mogłoby nastąpić ich zniknięcie z rynku.

 

 

 

 

Jan Wels i Ludwika Stas