Monitoring patologii akademickich (luty 2010 r. - w mediach)

Najbardziej medialną patologią są jak zwykle plagiaty. Nie jest to może największa patologia akademicka, najbardziej szkodliwa dla nauki, ale jednak bardzo znacząca, demoralizująca środowisko, powszechna i mimo wszystko chyba stosunkowo łatwa do udowodnienia.

Obecnie funkcjonująca ustawa o szkolnictwie wyższym ( z 2005 r) przygotowana przez rektorów nie była uznawana za rewolucyjną, ale miała dać narzędzie rektorom do zwalczania plagiatów.(Antyplagiatowe zapisy prawa o szkolnictwie wyższym

Niestety jakoś nie widać postępu. Nadal rektorzy mają problemy na froncie walki z plagiatami, nie potrafią ich wykrywać, a tym bardziej zwalczać, a co więcej sami są niekiedy (anty)bohaterami plagiatowymi.

W ciągu lutego 2010 r. mamy do czynienia (tylko wg stwierdzonych doniesień medialnych) z aferami plagiatowymi z udziałem :

rektora Akademii Medycznej we Wrocławiu – prof. Ryszarda Andrzejaka,
rektora Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku – prof. Stanisława Kunikowskiego,
rektora Wyższej Szkoły Handlu i Rachunkowości w Poznaniu – prof. Aldony Kameli-Sowińskiej

Jakoś nie można znaleźć stanowisk, ani innych działań konferencji rektorskich w tych sprawach, a przecież rektorzy dysponuja nie tylko ustawą o szkolnictwie wyższym, którą sami przygotowali, a także rozliczne kodeksy etyczne zarówno ogólnokrajowe, jak i uczelniane oraz komisje etyczne i dyscyplinarne. Niestety jakoś nie widać aktywności rektorskiej w zakresie zwalczania plagiatów, które są nagłaśniane zwykle przez dziennikarzy, a niestety często tuszowane na uczelniach.

Mamy jednak pojedyncze przykłady bardzo nawet ostrego potraktowania sprawców plagiatów także na uczelniach – przykład naukowca dr Jakuba W, którego uczelniana komisja dyscyplinarna UMK ukarała 10-letnim zakazem pełnienia funkcji wykładowcy akademickiego a następnie sąd skazał nawet na karę roku więzienia ( w zawieszeniu), mimo(a może dlatego ?) że naukowiec’ sam przyznał się do winy, wyraził skruchę i zaproponował dobrowolne poddanie się karze’.

Odnosi się wrażenie, że z karaniem jedynie doktorów, uczelnie radzą sobie znaczenie lepiej niż z karaniem profesorów, a tym bardziej rektorów.

A przeciez to profesorowie i przede wszystkim rektorzy winni odpowiadać za czyszczenie uczelni z plagaitofilli, a sami winni tracić stanowiska w przypadku popelnienia plagiatu. ‘Ryba psuje się od głowy’ i nie ma szans na ograniczneie epidemii plagiatow w polskim sytsedemie akademickim skoro głowa daje zly przykład i nie jest za to karana.

Czy nie należałoby pomyśleć o Centralnym Biurze Antyplagiatowym, gdyż w obecnym systemie uczelnie z tą patologią nie dają sobie rady, czy raczej nie mają tak naprawdę ochoty aby ją ograniczyć.

Nagłośniono też sprawę polityki kadrowej, a ściślej polityki obsadzania stanowisk kierowniczych.

Szefem nowej katedry Katedry Inteligentnych Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH ma zostać prof.Andrzej Gołaś.Nic nie wiadomo o konkursie na szefa katedry aby wyłonić najlepszego szefa spośród naukowców z całej Polski i Polonii akademickiej co winno być regułą.

Są zarzuty, że może chodzić o nominację polityczną, jako że politycy odchodzący od polityki bardzo często ‘lądują’ na uczelniach mimo panującej tam biedy ( jak zwykle słyszymy). To temat na osobny tekst, bo to poważna patologia, a ponadto pokazuje sytuację na uczelniach w innym świetle.

Protest przeciwko tej nomiancji ukazuje jednak bardzo poważne schorzenie polskiego systemu. Argument przeciwko (Wprowadzenie nowego kierownika spoza naszego zespołu łamie dobre obyczaje uczelniane sprowadza się głównie do tego, że on nie jest nasz ! nie pochodzi z naszego zespołu, więc nami nie powinien szefować.

Jednym słowem przeważa etyka plemienna i heroiczna walka o przetrwanie chowu wsobnego, tak długo już funkcjonującego w polskiej nauce.

Ten opór to nie jest unikalny przypadek, ale pokazuje jak trudno będzie wdrożyć założenia nowej reformy szkolnictwa wyższego z propagowaniem mobilności i rzeczywistych konkursów na obsadzanie stanowisk. (Jak do tej pory ci z zewnątrz, nawet z zewnątrz katedry, nie mówiąc o tych z zewnątrz uczelni, z innego miasta, innego ośrodka, na ogół nie mają żadnych szans bez względu jaki poziom reprezentują. A często jeśli reprezentują poziom wyższy – są tym bardziej bez szans).

Są też informacje o zwalnianiu dyscyplinarnym pracowników akademickich podejmujących działalność związkową co wymaga bacznej obserwacji.

Są podstawy aby sądzić, że polskie uczelnie dyskryminują osoby ze starą maturą na co reaguje Rzecznik Praw Obywatelskich a resort MNiSW zapewnia, że . “Równe traktowanie i równe szanse wszystkich uczniów i studentów to fundament systemu edukacji i nam również zależy na jego pełnym egzekwowaniu. Mamy to na uwadze w pracach nad reformą szkolnictwa wyższego”