Wiek XX i pierwsze dziesięciolecie wieku XXI to okres nigdy w dziejach niespotykanego rozwoju ludzkości.W XX stuleciu liczba ludzi na Ziemi wzrosła czterokrotnie z ok. 1,5 mld do 6 mld. Przy takiej dynamice z jednej pary ludzkiej przez 20 wieków populacja osiągnęłaby ok. 1000 mld. Nasza wiedza o świecie, o nas, o życiu poszerzyła się o nowe sprawdzalne teorie i obserwacje przyprawiające o zawrót głowy. Możliwości produkcyjne i komunikacyjne przekroczyły pułap, od którego ludzkość jako całość przechodzi z odwiecznej fazy niedoboru, do fazy dosytu i nadmiaru. Światowa produkcja daje ok. 65 dkg ziarna dziennie na głowę jednego mieszkańca globu. Do tego dochodzą ziemniaki, banany, maniok, owoce morza, pastwiska dające mięso, buraki i trzcina cukrowa, fasola i warzywa. Gdyby lokalne społeczności okazywały sobie więcej serca, gdyby było więcej politycznej odpowiedzialności i lepsza techniczna infrastruktura, nikt nie cierpiałby głodu.Żyje się nam nieporównanie lepiej niż pokoleniom żyjącym przed nami.
Skąd wziął się ten błogosławiony czas nigdy wcześniej niespotykanego rozwoju? Podwaliny pod niego położyła nowoczesna, europejska cywilizacja, z jej oryginalnym głodem prawdy i wiedzy, z odwagą myślenia popartego działaniem,z cnotami męstwa, honoru i świętości, z ukształtowanym przez chrześcijaństwo stosunkiem człowieka do człowieka.
My, Polacy, mamy cząstkę swego wkładu w te wiekopomne dokonania.Mamy Kopernika, Polskę Jagiellonów i I Rzeczpospolitą, które wyznaczały standardy wyznaniowej i etnicznej tolerancji.W ciągu minionego stulecia trzy razy zaważyliśmy na lepszym kształcie Europy i świata. W 1920 r., gdy pod Warszawą powstrzymaliśmy bolszewików, w 1939 r. gdy poszliśmy na nierówny bój z faszystowskimi Niemcami, i w 1980 r., gdy stworzyliśmy Solidarność, która przyspieszyła upadek komunizmu.
Po Okrągłym Stole, po ustrojowych przemianach 1989 - 1991 Polska, a za nami reszta krajów tzw. demokracji ludowej, zrezygnowała z oryginalności. Blokując dekomunizację i lustrację, ówczesna stara i nowa nomenklatura i agentura uwłaszczyły się w złodziejskim procesie prywatyzacji.Kolejne rządy wyprzedawały odziedziczony majątek narodowy, mimo tego zadłużenie kraju systematycznie rosło. Teraz jest ponad 3 razy większe niż na początku lat 90.Przy tym rosnące społeczne nierówności generują biedę, bezrobocie i niepewność jutra. Globalny kapitał kontroluje kluczowe sektory polskiej gospodarki. Rodzimy biznes, pozbawiony państwowego wsparcia, na ogół przegrywa w liberalnym starciu. Coś się w tej wolnej z pozoru grze nie załamuje.
Kornel Morawiecki
