Wspomnienia z Powstania Warszawskiego - Część 116

Tadeusz Baczyński ps. "Damian" grupa kpt. "Mechanika"

Elektrownia i rusznikarnia kpt. "Mechanika"

W nocy z 5/6 września Komenda Główna AK przenosi się do Śródmieścia Południowego. Radiostacja Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej "Błyskawica" zostaje zainstalowana w oficynie przy ul. Poznańskiej 13 i podłączona do elektrowni kpt. "Mechanika" przy ul. Hożej 51.

Do Śródmieścia Południowego zostaje również przeniesiona radiostacja Komendy Okręgu, dowodzona przez por. "Topolę" (cichociemnego). Zostaje ona zainstalowana przy ul. Wilczej 54 i podłączona do elektrowni kpt. "Mechanika".

Do elektrowni też przyłącza się również placówkę informacyjno-radiową "Anna", mieszczącą sie przy ul. Marszałkowskiej 62, wyposażoną w radiostacjęnr 02 Komendy Obszaru , uruchomioną początkowo  przy ul.Wilczej 27, potem przy ul. Noakowskiego 20 oraz radiostację 09 i 09A po ich ostatecznym umieszczeniu przy ul. Poznańskiej 12.

Wobecstale rosnącego zapotrzebowania na energię elektryczną dowódca elektrowni "Florek" przy pomocy "Damiana" i "Michała" przygotowuje trzeci agregat prądotwórczy, który ma stanowić rezerwę na wypadek uszkodzenia pracujących już agregatów.

Radiostacja Komendy Głównej "Błyskawica", nadająca swój program kilka razy dziennie, informowała na bieżąco cały świat o tym, co dzieje się w Warszawie. Niemcy dość szybko dokonali namiarów pozwalających na zlokalizowanie położenia radiostacji. W dniu 8 września w godzinach popołudniowych niemiecki samolot zbombardował z lotu nurkowego oficynę, w której umieszczona była "Błyskawica". Na szczęście radiostacja nie uległa uszkodzeniu i została natychmiast przeniesiona do budynku na tyłach Biblioteki Publicznej przy ul. Koszykowej 26, gdzie pozostawała, pracując aż do upadku powstania. Ze względu na dużą odległość od elektrowni przy ul. Hożej 51 do zasilania "Błyskawicy" wykorzystano odłączony kabel wysokiego napięcia, biegnący wzdłuż ul. Koszykowej.

Między 6 i 9 września do Śródmieścia Południowego przybywa tysiące uchodźców ze Śródmieścia Północnego i Powiśla. Przybywają również grupy żołnierzy z tych rejonów miasta. Grupę kpt. "Mechanika" zasila kilkuosobowa drużyna z Elektrowni Miejskiej na Powiślu ze zgrupowania "Krybar". Wzmocnili oni nieliczną ekipę powstańczej elektrowni na ul. Hożej 51.

W rusznikarni w połowie września "Konstruktor" ulega bardzo ciężkiemu wypadkowi przy próbach z kolejnym wyprodukowanym granatnikiem. Zostaje poddany ciężkim operacjom ręki i nogi, a pracami przy produkcji dalszych granatników kieruje od tej pory "Eugeniusz", mając do pomocy sierżanta "Rudego" i plut. Stanisława Gładysza. Rozpoczęto produkcję zapalników.

Ogółem w "Rusznikarni" wyprodukowano podczas powstania ponad 25 granatników i kilkadziesiąt tysięcy różnego rodzaju granatów.