Sankcje nałożone na Rosję spowodowały, że ekonomiści przewidywali duże zmiany w wielkości handlu Rosji z innymi krajami. Ekonomiści przwidywali jej skurczenie o 10% w stosunku do roku 2018.
Najnowsze wyniki i dane o tendencjach rynkowych tych przewidywań nie potwierdzają, donosząc o poprawie stanu rosyjskiej gospodarki. Czy rosyjskiemu niedźwiedziowi zostaną jednak wyrwane zęby i pazury?
Sankcje nałożone na Rosję spowodowały, że ekonomiści przewidywali duże zmiany w wielkości handlu pomiędzy UE i Rosją. Szacowano że w 2022 roku sankcje zmniejszą obroty handlowe między Unią i Rosją o ok. 50% ,co miało spowodować spowolnienie wzrostu UE o ok. 1%. Znacznie mocniejszy efekt był spodziewany w gospodarce rosyjskiej, która według przewidywań, w tym roku miała się skurczyć nawet o 10 - 15%.
Jednocześnie Rosja z roku na rok staje się coraz mniej znaczącym partnerem handlowym dla Unii Europejskiej, której przypada ponad 36% rosyjskiego importu i 38% rosyjskiego eksportu. Handel z Unią jest dla Rosji znacznie ważniejszy niż handel z Rosją dla Unii Europejskiej.
W 2021 r. Rosja była piątym co do wielkości partnerem w eksporcie towarów z Unii Europejskiej i trzecim partnerem w imporcie. Eksport krajów UE do Rosji wyniósł 158 mld euro, co stanowiło 4,1% eksportu Unii poza Wspólnotę. Import wyniósł 158 mld euro – 7,5% importu spoza obszaru Unii.
Od 2014 roku Władimir Putin stara się uniezależnić swój kraj od importu towarów z zagranicy. Głównymi partnermi importowymi Rosji są Chiny 17,8%; dalej Niemcy 11,5%, Stany Zjednoczone 6,6%, Włochy 4,5% i Białoruś 4,1%. Unia Uropejska jako jeden obszar
Spore zaspoczenie spowodowały dane specjalistów zamieszczone otatnio w tygodniku The Economist. W jego drukowanej wersji z 7 maja 2022, w dziale Finance&economics, pojawił się artykuł o rosyjskiej gospodarce zatytułowany „Tis but a flesh wound" ("To tylko rana ciała").
Tego samego dnia można było znaleźć go w wersji internetowej, pod tytułem – „Russia’s economy is back on its feet” („ Rosyjska gospodarka stanęła na nogi”), z wyjaśnieniem powodu odporności rosyjskiej gospodarki na zadawane ciosy..
Tekst poniżej jest oparty na relacjach z The Economist.
The Economist podkreśla, że już na początku kwietnia podał wstępne dowody na to, że rosyjska gospodarka przeciwstawia się przewidywaniom załamania, nawet po wprowadzeniu bezprecedensowych sankcje przez kraje zachodnie....Najnowsze dane zebrane przez The Economist, dodatkowo ten pogląd potwierzają.
Dzięki kontroli kapitału i wysokim stopom procentowym, rubel ma teraz taką samą wartość, jak przed inwazją Rosji na Ukrainę pod koniec lutego (patrz górny wykres). Wydaje się, że Rosja nadąża za spłatami swoich obligacji walutowych.
Tzw real economy (gospodarka rzeczywista) jest również zaskakująco odporna. Prawdą jest, że od początku roku nastąpił ponad 10% wzrost rosyjskich cen konsumpcyjnych, gdyż początkowa deprecjacja rubla spowodowała, że import stał się droższy, a wiele zachodnich firm wycofało się, zmniejszając podaż. Liczba firm spóźniających się z wypłatami wynagrodzeń wydaje się rosnąć.
„Gospodarka realna dotyczy produkcji, zakupu i przepływu towarów i usług (takich jak ropa naftowa, chleb i praca) w ramach gospodarki. Kontrastuje to z gospodarką finansową, która dotyczy aspektów gospodarki, które zajmują się wyłącznie transakcjami pieniężnymi i innymi aktywami finansowymi, które reprezentują własność lub roszczenia do własności towarów i usług sektora realnego.”. Żeby nie było wątpliwości –to jest definicja wg.Wikipedia.
W czasie rzeczywistym parametry rosyjskiej aktywności gospodarczej w dużej mierze się utrzymują. Całkowite zużycie energii elektrycznej spadło nieznacznie. Zgodnie z trackerem wydatków prowadzonym przez Sbierbank, największy bank w Rosji, po marcowym zastoju Rosjanie wydają się wydawać dość dużo na kawiarnie, bary i restauracje.
29 kwietnia Bank Centralny Rosji obniżył swoją główną stopę procentową z 17% do 14%, co jest sygnałem, że panika finansowa, która rozpoczęła się w lutym, nieco osłabła. Rosyjska gospodarka niewątpliwie się kurczy, ale prognozy niektórych ekonomistów dotyczące spadku PKB nawet o 15% w tym roku wydają się być przesadzone.
Jeszcze przed inwazją Rosja była gospodarką prawie zamknięt, co ograniczało sankcje. Ale największy powód odporności jej gospodarki spowodowany jest posiadaniem zasobów, głównie paliw..
Fiński think-tank Centre for Research on Energy and Clean Air, (Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem) sugeruje, że od czasu inwazji Rosja wyeksportowała paliwa kopalne o wartości co najmniej 65 miliardów dolarów za pośrednictwem przesyłek i rurociągów. W pierwszym kwartale 2022 r. przychody rządu z węglowodorów wzrosły o ponad 80%. (rok do roku).
Kilka dni temu (4 maja) Komisja Europejska wprowadziła zakaz importu całej rosyjskiej ropy, który miałby wejść w życie do końca roku. Do tego czasu należy się spodziewać, że rosyjska gospodarka będzie nadal się rozwijała.
Można się spodziwewać, że niektórzy odbiorcy tego zakazu nie będą przestrzegać, ze względu na własny interes.
Wśród ośmiu najważniejszych partnerów importowych Rosji tylko Chiny i Białoruś nie uczestniczą w szeroko zakrojonych sankcjach przeciw Rosji.
Niemniej, należy przypomnieć, że chociaż rosyjska gospodarka często była nazywana kolosem na glinianych nogach, w 2020 r. pod względem PKB, była to 11 gospodarka świata. Państwo rosyjskie utrzymuje się głównie z eksportu surowców. Przed wojną ukraińską i falą sankcji, na Rosję przypadało prawie 2 proc. światowego PKB.
Rosyjska gospodarka ma ciągle bardzo duży potencjał rozwojowy. W Rosju znajdują się największe na świecie zasoby surowców naturalnych; w tym drewna, cennych metali, a przede wszystkim paliw płynnych i surowców energetycznych (ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla kamiennego i brunatnego). W związku z powyższym Rosja dysponuje największymi na świecie źródłami energii. Ponadto na terenie tego państwa znajduje się również czwarta część światowych zasobów wody pitnej.
Gospodarka Rosji jest pod międzynarodowym ostrzałem z różnych stron.
Ale czy rosyjskiemy niedźwiedźiowi zostaną wyrwanie kły i pazury. Czy wyzionie ducha?
Najbliższe tygodnie przyniosą odpowiedź na to pytanie.
