Jeszcze o liście Jarosława Kaczyńskiego

W swoim najnowszym felietonie Stanisław Michalkiewicz twierdzi, że „Posłanie Kaczyńskiego do ambasadorów i europosłów” z założenia miało zupełnie innych niż deklarowani odbiorców. Zdaniem Michalkiewicza list ten „tak naprawdę adresowany jest do polskiej opinii publicznej, w ramach budowania legendy prezydenta Lecha Kaczyńskiego – jakim wielkim był prezydentem i jak dobrze chciał rząd premiera Jarosława Kaczyńskiego.”

Rozszyfrowawszy intencje Jarosława Kaczyńskiego, autor rozprawia się z własną tezą. Dowodzi, że ani Lech Kaczyński wielkim prezydentem, ani tym bardziej jego brat wyróżniającym się premierem nie był. Tutaj Michalkiewicz jak zwykle argumentuje całkiem sensownie, choć osobiście nie jestem przekonany, że „podjęcie się funkcji amerykańskiego dywersanta, wzniecającego zarzewie konfliktu między Rosją, a kierowaną przez Niemcy Unią Europejską” rzeczywiście odbyło się tak całkiem za darmo. W końcu bezpośrednie i natychmiastowe korzyści nie są jedyną możliwą opcją i być może Polska miała zyskać później więcej niż mieści się w głowie nie tylko felietonistom. Faktem jest jednak, że na ten moment polityka ta zakończyła się fiaskiem, więc chyba rzeczywiście lepiej było negocjować gwarancje jakichś natychmiastowych korzyści. Tym samym pan Michalkiewicz oczywiście ma rację. Jednak czy był to błąd, czy może brak innych możliwości nie dowiemy się raczej w najbliższej przyszłości.

Powyższe spekulacje są rzecz jasna na swój sposób ciekawe i inspirujące, tym niemniej pomijają jedną bardzo istotną kwestię. Tę mianowicie, że nawet jeśli faktycznie celem listu Kaczyńskiego było budowanie legendy prezydenta Lecha Kaczyńskiego i gloryfikowanie intencji własnego rządu, to nie musiał być to cel jedyny. I nie mam tutaj wcale na myśli tytułowych ambasadorów Unii Europejskiej. Wydaje mi się bowiem, że przynajmniej tak samo ważnym adresatem tego listu były rządy i społeczeństwa państw, które podobnie jak Polska bardzo bezpośrednio doświadczyły skutków rosyjskiej dominacji w Europie. Sądzę, że chodziło o przekazanie im informacji, że nie jest wcale tak, iż polityka tego premiera i tego prezydenta nie ma alternatywy. O powiedzenie jasno, że wprawdzie zmiana układu sił w Europie jest faktem, to jednak nie wszyscy w Polsce uważają, że rolą państw słabszych jest tylko bierne przyglądanie się i poddawanie się zmieniającej się sytuacji.

Można oczywiście twierdzić, że nawet jeśli faktycznie taki cel przyświecał Kaczyńskiemu, to i tak niewiele to zmienia, ale chodzi przecież o ocenę intencji prezesa PiS. A przyjmując punkt widzenia Stanisława Michalkiewicza nie pozostaje nic innego, jak tylko uznać Jarosława Kaczyńskiego za koniunkturalnego politykiera i to dość nędznego formatu. I być może jest to naiwne, ale ja nie chcę w to wierzyć, dlatego przyjmuję tę rozszerzającą interpretację.