Jan Bodakowski
Pesymistyczne reportaże z Rosji Wojciecha Grzelaka
Nakładem wydawcy tygodnika „Najwyższy Czas” ukazał się zbiór tekstów Wojciech Grzelaka o współczesnej Rosji. „Gra z Rosją” to już drugi tom rosyjskich reportaży Grzelaka. Pierwszy bawił postsowieckim surrealizmem współczesnej Rosji. Najnowszy tom zawiera o wiele bardziej ponure teksty.
Rosja liczy 142.000.000 mieszkańców, z czego 20% nie jest Rosjanami. Kolejne 17.000.000 Rosjan żyje na całym świecie. Rosją targają konflikty etniczne i regionalne między Rosjanami z różnych części Rosji. Rosję zalewają imigranci, mający bardzo wysoki przyrost naturalny. Etniczni Rosjanie przeżywają zapaść demograficzną – próbuje z tym walczyć państwo inwestując w politykę pro rodzinna. Długość życia Rosjan nie przekracza 60 roku życia. Alkoholizm jest główną przyczyną śmierci mężczyzn w Rosji. Równocześnie islamscy sąsiedzi Rosji przeżywają eksplozje demograficzną – ludność Uzbekistanu wzrosła w ciągu 20 lat z 19 do 27 milionów mieszkańców. Nie dziwi więc narastanie rasizmu w Rosji. Miliony rosyjskich dzieci zabijane są podczas aborcji. Te, które przeżyją często nie mogą liczyć na trwałość swoich rodzin i opiekę ojca. 2.000.000 rosyjskich dzieci jest bezdomna.
Zdaniem Grzelaka współczesna Rosja jest przesiąknięta bolszewickim kłamstwem. Rosyjskie władze promują szkalowanie Polski. Nachalna propaganda historyczna Rosji szokuje swoimi surrealistycznymi kłamstwami. Odradza się kult Stalina i innych komunistycznych zbrodniarzy, oraz sowiecka propaganda. Rosjanie nie chcą pamiętać o rosyjskich ofiarach komunizmu.
Według Grzelaka Rosjanie są prymitywami, szowinistami i mitomanami przekonanymi o potędze intelektualnej Rosji. Rosjanie myślą, że cały świat zachwyca się rosyjskimi osiągnięciami. Prostackie i egzaltowane, zdaniem Grzelaka, są Rosjanki.
Rosja, zdaniem autora książki, przesiąknięta jest militaryzmem i imperializmem. Technika i nauka rosyjska stoją na bardzo niskim poziomie. Mieszkańcy Rosji ulegają zabobonom. Rosyjska gospodarka ma problem z: inflacją, drogimi kredytami, eksportem tylko surowców, nie trafnymi inwestycjami, korupcją, biurokracją, wrogim stosunkiem państwa do dużego biznesu, nadmiarem imigrantów, drogą żywnością.
W swoich reportażach z Rosji, Grzelak opisuje rosyjskie: władze, popkulturę, język, obyczaje, patriotyzm (zbudowany na komunizmie, i z komunistycznymi symbolami takimi jak Dziadek Mróz), powszechny brak kultury osobistej (wynikający z po rewolucyjnej zagłady i emigracji elit), jedzenie, mieszkania, drogi, ideologie euroazjatycką, Putina, święta państwowe, ustrój polityczny Rosji.
Równocześnie oddając sprawiedliwość Rosjanom, Grzelak opisuje powszechny dostęp do 600 zawodowych teatrów w Rosji, wieloletnie inwestycje komunistów w rozwój kultury, sukcesy rosyjskiej fantastyki. To, że rosyjskie władze spotykają się z sympatią Rosjan. Sukcesy Putina w gospodarce: wzrost rezerw budżetowych i PKB, inwestycje zagraniczne i rosyjskie za granicą, punktualne wypłacanie pensji, rozwinięty handel detaliczny. Dodatkowo Putin jest zwolennikiem wolnego handlu między Rosją a Europą.
Niezwykle ciekawe są szczere wspomnienia Rosjan o realiach życia w ZSRS. Powszechnym braku dóbr konsumpcyjnych. W jednym z artykułów Grzelak przytoczył wspomnienia jego znajomej z ZSRR - „Szampony były tylko w dwu gatunkach, różniących się od siebie ty, że po jednych włosy wychodziły bardziej, a po drugich mniej”.
Jan Bodakowski
Inne tematy w dziale Polityka
