28. stycznia
Z dzieł, które napisał największy rozgłos zyskały prace, w których skrytykował Kanta [1792] oraz autobiografia, stanowiąca pierwszorzędne źródło do dziejów nie tylko Żydów, ale i społeczeństwa polskiego końca XVIII w. Majmon uważał, że do asymilacji i emancypacji Żydów, do zmiany ich losu, mogą przyczynić się walnie światli władcy. W dedykacji na egzemplarzu swego dzieła Versuch über die Transzendentalphilosophie [Próba filozofii dotyczącej apriorycznych form poznania, Berlin 1790] przesłanej Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu podkreślił, że byłby szczęśliwy, gdyby mógł się przyczynić "do ustalenia wśród szlachetnych Polaków korzystnej opinii o moim narodzie... i przekonać ich, że nie zbywa im [Żydom] ani na zdolnościach, ani na dobrej woli, lecz brakło im stałego kierownictwa duchowego".
Działalność Mendla Lewina z Satanowa przypadła głównie na czasy Sejmu Czteroletniego. Był on zwolennikiem tzw. reform żydowskich, które starał się przeprowadzić za pomocą polskich magnatów, m. in. ks. Adama Czartoryskiego.
W1789 roku Lewin opublikował w języku francuskim rozprawę, w której przedstawił swój projekt reform w sprawach żydowskich. Postulował on, by państwo zapewniło Żydom tolerancję religijną, zlikwidowało specjalne podatki dla ludności żydowskiej i zreorganizowało ustrój rabinatu. Państwo powinno dążyć do pozyskania zaufania młodzieży, dając jej wolność, przyzwyczajając do posłuszeństwa i wpajając uczucie przywiązania do ojczyzny. Przede wszystkim zwrócił uwagę na potrzebę zmiany systemu oświaty i wyrobienia u młodzieży zmysłu krytycznego w stosunku do autorytetów religijnych. Podkreślił konieczność przyswojenia Żydom języka polskiego.
Wszystko to miało przyczynić się do powolnego przezwyciężenia wśród Żydów fanatyzmu religijnego, zabobonów i ciemnoty oraz do przełamania izolacji ludności żydowskiej. cdn.
Źródło: Interpress
