Marzenie jako pragnienie życia

Mawiają, że marzenie to niedziela myśli. Marzenie jest programem życia, terapią zmęczonej duszy, uspokaja i doprowadza do równowagi psychicznej. To także kompensacja - jakże często - zgrzebnej rzeczywistości. Marzenia, a w konsekwencji: fantasmagorie -- są przecież zawsze 'Krainą Szczęśliwych Łowów'...

Na biurku leży list... Bywa bowiem, że moje alter ego (taki adwokatus diaboli) wysyła mi listy...  Wyznanie niezwykłe. Wrażliwy zapiśnik duszy podróżującej w świecie iluzji, fantazji, ułudy; błądzącej (Odyseusz z kompasem...) na nieboskłonie marzeń. A marzenia, nawet te utopijne, mobilizują do realizacji pragnień. Ba, 'marzenie jest pragnieniem życia' -- jak zauważył był Janusz Korczak.

Zajmuje mnie kondycja zacnych ludzi (jeszcze) wrażliwych w jakże mocno zbrutalizowanym świecie, którzy - gdy rzeczywistość mocno skrzeczy - sztukują życie barwnym letargiem. Uciekają w świat urojony -- w marzenia; na 'wyspy szczęśliwości'. Jest to forma samoobrony, ale także -- moim zdaniem nałóg, sens, styl, konieczność. Fantasmagoryczna piękna choroba. Funkcja nieświadoma. Przecież 'w środku mitu człowiek nie wie, że jest nim ogarnięty, jego postępowanie przypomina często krok ślepca' (Mieczysław Jastrun). Nie wykluczam, że postępujemy intuicyjnie -- broniąc swej kondycji. ("Człowiek jest całością, chyba ze bliżni postanowią inaczej" - Jerzy St. Lec).

Alter ego jest innego zdania -- pisze o świadomym postępowaniu, o planowanych ucieczkach w fantasmagorię, o przyjemności, rutynie, żarcie; o flircie z rzeczywistością... W konsekwencji rodzi się egoizm, albo -- nie daj Bóg -- cynizm, okrucieństwo psychiczne w stosunku do otaczających ludzi. Dla mnie fantasmagorie to nie gra, nie spektakl, nie chwilowa narkoza -- to 'samo życie'.   Mit i wiara, praktyka zrosła się z teorią. Inna inność niewinnego czarodzieja, który rządzi samowolnie w raju własnych szaleńczych marzeń. Taki model...

PO TYM WSTĘPIE GŁOS ZABIERA ADVOKATUS DIABOLI, KTÓRY WCIĄŻ I ZAWSZE ZGŁASZA SWE WĄTPLIWOŚCI: 

Zbudować z życia fantasmagorię, powiadasz? No cóż, bardzo to wesoły zabieg. Jakby stawiać sobie za życia grobowiec, bogato przystrojony, monumentalny, a jakże, ozdobiony rozkosznymi i miluchnymi „figlaskami”?, A potem patrzeć,  jak się wali w gruzy i śmiać się do rozpuku. Bo wtedy ma się „schadenfreude” w stosunku do siebie samego - a to już, przyznasz, jest wyższa szkoła żartu. Więc się pobawmy!.... To nic nie kosztuje, a takie przyjemne (jak u staruszka  Boy`a: „nikt na palcach nie policzy, ile miała z tym słodyczy”).

Technika budowania fantasmagorii - zwłaszcza przy pewnej wprawie - jest bardzo prosta: wszystko co masz i czujesz w sobie, wkładasz w coś (w kogoś), czego (kogo) nie ma - i cała sztuka. Tylko doprawić - koniecznie i obficie doprawić „sosem wishfull thinking” tę polewkę - ot co! I hajda!

Konstruujemy - żmudnie, precyzyjnie, a jednocześnie z polotem i w uniesieniu. Ale ostrożnie, ale uważnie: fantasmagorie mają służyć naszej przyjemności -- pamiętajmy! Dzieci, które bawią się w „podróż”, na tyle wierzą w jej prawdziwość, aby wyczerpać maksimum miłych doznań. Więc wierzymy, z całą niewiarą świadomej wiedzy, że ktoś - to jest Ktoś, że coś - to jest Coś... 

Tak więc wiemy, z całą niewiarą w tę świadomą wiedzę, że to przecież — FANTASMAGORIA. A w jakiż piękny sztafaż, do woli -- romantyczny bądź dramatyczny, można ją przystroić i jak na puchowej poduszce układać się na tym do marzeń!  Na pohybel prawdzie, którą i tak znamy!

Z pełnym poczuciem odpowiedzialności tworzymy mit i świat urojony, by nim przeżywać świat prawdziwy. I mały dodatek: rozgrywając Wielką Własną Fantasmagorię baczmy „trzecim okiem”, co i jak wolno nam z siebie ukazać, by przystawało do zamierzeń spektaklu, bo za najmniejszy błąd....

No, ale my też przecież potrafimy strzelać, i to celnie. Zresztą wystarczy tu przenikliwość Metternicha i pomysłowość Mefistofelesa, a rutyna doda nam koniecznej brawury. Jednak nie zaglądajmy za drugą stronę lustra, do rozległej „zagranicy” fantasmagorycznych krain.

Cóż ty mówisz? „Autentyzm uczucia, szczerość miłości...?” A tak, słyszałem, krążyły na temat ich istnienia jakieś pogłoski... Nie sprawdzone. Więc zajmijmy się w dalszym ciągu, tym, co realne, czyli... fantasmagorią.

Przychodzi moment kulminacyjny (klasyk Boy: „łóżko wpadło w urynał”). Fantasmagoria - biedna, najczęściej przypomina już tarczę strzelniczą - pęka. Masz więc i gruzy. Marzeń czy życia - jak wolisz. Możesz na nich - jak Skrzetuski na ruinach Rozłogów - usiąść. Aby nie za długo - radzę. I miejsce nie najwygodniejsze, i - jakby rzekł pan Zagłoba: „uważaj Waść, by pewna niepolityczna część ciała na stałe do ruin nie przyrosła”. A też koszty zabawy w fantasmagorię będą większe - pójdą w miesiące, nawet lata całe...

Lubimy użalić się analizując: Dlaczegoż to znów fantasmagoria, którą sami wymyśliliśmy, okazała się tylko fantasmagorią?... Pomyłki bywają: smutno-śmieszne, ironiczno-pouczające, nigdy tragiczne. Na pociechę zostaje większa od uczucia zawodu -- bo obrzydliwsza w psychicznym smaku - pustka. Takie „śmietnikowe nieszczęście”... Nie umiera się od niego!

Czasem, gdy uznasz, że doświadczenie ciebie przerosło, że jesteś nieskończenie  mądry, stwierdzasz z mocą: „nigdy więcej!”  Z wykrzyknikiem, oczywiście. Stwierdzać -- możesz. Bo zaprzestać budowania fantasmagorii -- NIE!

Ot i problem...  W uzasadnieniu wywodu trudno pominąć Wieszcza:

"Tymczasem, bracie, z Hrabią trzeba przyjść do zgody;
Jest to dziwak, fantastyk trochę, ale młody,
Poczciwy, dobry Polak; potrzebny nam taki,
W rewolucyjach bardzo potrzebne dziwaki,
Wiem z doświadczenia; nawet głupi się przydadzą,
Byle tylko poczciwi i pod mądrych władzą." (...) 

TRZEBA MARZRĆ -- Jonasz Kofta

Marr jr.

Zobacz galerię zdjęć: