Od kilkunastu dni trwa medialna nagonka na lekarzy,sygnatariuszy Deklaracji Wiary. Szczególnie brutalnie atakowany jest prof. dr. hab. med. Bogdan Chazan, dyrektor Szpitala Specjalistycznego im. Świętej Rodziny w Warszawie, który powołując się na klauzulę sumienia, nie wyraził zgody na abortowanie chorego dziecka w 25. tygodniu życia. U nienarodzonego dziecka pacjentki, która zgłosiła się do aborcji, stwierdzono m.in. poważne uszkodzenie czaszki i mózgu. Odmawiając wykonania aborcji, prof. Chazan nie odesłał pacjentki do innego szpitala, oferując jej i dziecku opiekę podczas ciąży, porodu i po porodzie, poinformował też o możliwości skorzystania z pomocy perinatalnej, opieki paliatywnej w Warszawskim Hospicjum dla Dzieci.
W tej sprawie prezes Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka, dr Antoni Zięba wystosował list otwarty do Ministra Zdrowia, w którym zwraca uwagę na prawne aspekty tego zagadnienia:
Lekarz – jak każdy polski obywatel – ma konstytucyjnie zagwarantowaną wolność sumienia:
„Art. 53 ust. 1. Konstytucji RP:Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii”.
Lekarz – jak każdy człowiek – ma prawo korzystać z praw człowieka zapisanych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ:
„Art. 18. Każdy człowiek ma prawo wolności myśli, sumienia i wyznania; prawo to obejmuje swobodę zmiany wyznania lub wiary oraz swobodę głoszenia swego wyznania lub wiary bądź indywidualnie, bądź wespół z innymi ludźmi, publicznie i prywatnie, poprzez nauczanie, praktykowanie, uprawianie kultu i przestrzeganie obyczajów”.
Lekarz ma obowiązek przestrzegać zasad Kodeksu etyki lekarskiej, w którym zapisano:
„Podejmując działania lekarskie u kobiety w ciąży, lekarz równocześnie odpowiada za zdrowie i życie jej dziecka. Dlatego obowiązkiem lekarza są starania o zachowanie zdrowia i życia dziecka również przed jego urodzeniem”.
Lekarz winien przestrzegać postanowień Konwencji o Prawach Dziecka ONZ, w preambule której zapisano:
„dziecko, z uwagi na swoją niedojrzałość fizyczną oraz umysłową, wymaga szczególnej opieki i troski, w tym właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu”.
Należy przestrzegać rezolucji nr 1763 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy: „Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej”:
„1. Żadna osoba, szpital ani instytucja nie może być przymuszona, pociągana do odpowiedzialności ani w żaden sposób dyskryminowana z powodu odmowy przeprowadzenia, udzielenia, asystowania lub podporządkowania się wykonaniu aborcji, spowodowania poronienia lub przeprowadzenia eutanazji albo jakiegokolwiek innego czynu, który mógłby spowodować śmierć ludzkiego embrionu lub płodu z jakiejkolwiek przyczyny”.
W świetle przytoczonych powyżej faktów oraz zasad etycznych i aktów prawnych usilnie proszę o zaprzestanie wszelkich działań wymierzonych w lekarzy – sygnatariuszy Deklaracji Wiary, wymierzonych w prof. dr. hab. med. Bogdana Chazana.
Podczas wczorajszej konferencji prasowej Rzecznika Praw Obywatela, prof. Irena Lipowiczzadeklarowała, że zwróci się do ministra zdrowia w sprawie zmiany przepisów dotyczących stosowania klauzuli sumienia przez lekarzy. W jej ocenie, obecne regulacje nie są zadowalające i otwierają pole do konfliktu.
– Analiza dokonana w biurze RPO i skargi lekarzy wskazują na to, że w obecnym stanie prawnym może dojść do subiektywnego przekonania, że prawo polskie stwarza z jednej strony lekarzowi możliwość skorzystania z wolności sumienia, ale poprzez nałożenie na niego obowiązku wskazania podmiotu, który tego świadczenia dokona, nie wykazuje tej wolności sumienia i wyznania w sposób pełny – zaznaczyła Lipowicz. Dlatego rzecznik proponuje, by to nie lekarz, a administracja placówki medycznej miała obowiązek informować pacjenta, gdzie może uzyskać świadczenie, którego nie chce wykonać dany lekarz z uwagi na konflikt sumienia. – Lekarz będzie miał tylko obowiązek informacyjny. Może skorzystać z klauzuli sumienia, ale musi niezwłocznie zawiadomić o tym przełożonego – mówiła Lipowicz.
Prof. Lipowicz przyznała, że jej propozycja nie jest doskonała, ale konieczna ze względu na niepokój społeczny wywołany medialną dyskusją nad stosowaniem klauzuli sumienia.
– Polska Konstytucja określa, że nikt nie może dyktować człowiekowi, jakie ma wyznanie religijne i jakie ma przekonania. Lekarz może uzewnętrznić swoje poglądy, odmawiając pewnego rodzaju świadczenia. Jeżeli korzysta z legalnej w Polsce klauzuli sumienia, nie może być z tego powodu w żaden sposób dyskryminowany czy pociągany do odpowiedzialności – podkreślała Lipowicz, dodając, że pacjent ma konstytucyjne prawo dostępu do legalnych świadczeń opieki zdrowotnej.
Odpowiadając na pytania dziennikarzy, prof. Lipowicz poinformowała, że sprawa prof. Chazana nie jest obecnie przedmiotem żadnej ze skarg kierowanych bezpośrednio do RPO. Dlatego też, na obecnym etapie, nie może bez znajomości akt ocenić tego konkretnego przypadku. Prof. Lipowicz odniosła się również do pomysłu tworzenia przez NFZ listy lekarzy korzystających z klauzuli sumienia. Zwróciła uwagę, że rozwiązanie takie mogłoby godzić w ustawowy obowiązek ochrony danych osobowych. Na koniec RPO podkreśliła, że konieczne jest pilne wypracowanie takich rozwiązań prawnych, które umożliwią wyjście z obecnej sytuacji patowej w sposób umożliwiający znalezienie kompromisu możliwego do zaakceptowania przez każdą ze stron konfliktu.
http://www.pro-life.pl/tak-dzialamy/nasze-inicjatywy/list-otwarty-do-ministra-zdrowia-bartosza-arlukowicza
http://www.brpo.gov.pl/pl/content/konferencja-prasowa-rzecznika-praw-obywatelskich
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
