Jaka jest wiedza i przygotowania Polski do nowego pola bitwy?

Jaka jest wiedza i przygotowania Polski do nowego pola bitwy?

Wojna zawsze weryfikowała wiedzę fotelowych generałów i polityków....

O wojnie improwizacyjno – dronowej, która toczy się na Ukrainie trochę nam wiadomo, choć na podobnego typu historię nie jesteśmy przygotowani.

Ale chyba największa rewolucja militarna dokonała się na Bliskim Wschodzie. To już wiedzą sztabowcy z US Army.

Siły Obronne Izraela przeorganizowały pole bitwy na potrzeby pierwszej wojny z SI.

Może to zabrzmi prowokacyjnie, ale IDF (Siły Obronne Izraela) przekształciły się w maszynę bojową opartą na sieci, ze sztuczną inteligencją i Big Data umożliwiającymi przepływ informacji między jednostkami i dowództwami.

O dronach nie piszę, bo to izraelski wynalazek.

Obecna wojna między Izraelem a jego wrogami jest pierwszą na świecie wojną ze sztuczną inteligencją (AI).

Izraelski ekspert powieedział, że to nowe pola bitew, z nowymi wyzwaniami, a nawet nowymi wymiarami. Musimy dysponować dokładnymi zdolnościami wywiadowczymi i precyzyjnymi.

W ciągu ostatnich pięciu lat Siły Obronne Izraela pracowały nad strategicznym przekształceniem się w maszynę bojową opartą na sieci, a sztuczna inteligencja i Big Data są kluczowymi czynnikami umożliwiającymi harmonizację przepływu informacji między jednostkami operacyjnymi i dowództwami.

"Bez tych zdolności mielibyśmy co najmniej 5000 zabitych żołnierzy więcej, a tysiące terrorystów nadal by żyło" – powiedział były oficer.

Siedem lat temu Siły Obronne Izraela wciąż były przykute do starszych systemów, używały faksów, przestarzałych serwerów i odizolowanych służb wywiadowczych. Generał porucznik (w stanie spoczynku) Aviv Kohavi, ówczesny szef sztabu, wyobrażał sobie coś radykalnie innego: pole bitwy, na którym siły cybernetyczne, powietrzne, morskie i lądowe działają jako jedność, połączone danymi w czasie rzeczywistym i precyzyjnym celowaniem.

Cyfrowa transformacja Sił Obronnych Izraela była jednym z głównych priorytetów Kohaviego, gdy rozpoczynał swoją kadencję – nie tylko w celu dalszego wzmocnienia armii, ale także w celu zapewnienia najbardziej zaawansowanych zdolności dla jej żołnierzy.

Transformacja Sił Obronnych Izraela w bardziej cyfrowe wojsko było fundamentalną zmianą, która dotknęła wszystkich i wszystko w niej.

Jednak przekształcenie tej wizji w pole bitwy na wielu frontach było o wiele bardziej złożone. Kolejną przeszkodą było wyzwanie kulturowe, jakim było uzyskanie zielonego światła od wyższych oficerów, którzy nie chcieli zmienić swojego sposobu działania i przejść do ery cyfrowej.

"To było jak przeprawa przez Morze Czerwone" – powiedział były oficer.

Dział Transformacji Cyfrowej IDF został utworzony w 2019 roku, aby wykorzystać cały potencjał, który działo się w świecie cywilnym i przenieść go do wojska. Jako część C4i i Dyrekcji ds. Obrony Cybernetycznej, dywizja prowadzi programy innowacji cyfrowych IDF, aby połączyć wszystkie dywizje i zapewnić im nowoczesną i szybką infrastrukturę.

W czasie, gdy był szefem sztabu, Kohavi dużo mówił o wielowymiarowych aspektach przyszłych walk – spektrum cybernetycznym, siłach lądowych, siłach powietrznych i marynarce wojennej w ogóle. Stało się jasne, że muszą być połączone, a to nie może się stać bez cyfrowej i nowoczesnej, szybkiej infrastruktury.

"Jak rozpoznać wroga na obszarach miejskich? Potrzeba więcej źródeł, czujników i platform" – powiedział były oficer. "A potem musisz być w stanie zebrać wszystkie te dane, zintegrować je i wysłać na iPada funkcjonariusza".

W przeszłości, gdy cel został zauważony, a żołnierze chcieli przesłać dane do czołgu lub samolotu, proces ten trwał dziesiątki minut i obejmował długi łańcuch dowodzenia, zanim wydano zgodę na uderzenie. Wtedy byłoby już za późno.

Powołując się na wojnę Jom Kippur, były starszy oficer powiedział, że żołnierze "walczyli prawie samotnie, a wsparcie docierało powoli".

Dodał jednak, że dzięki transformacji cyfrowej wojska lądowe mogą wezwać cel, a zostanie on uderzony przez platformę, która najlepiej nadaje się do jego usunięcia w krótkim czasie.

"Zbudowaliśmy modele sztucznej inteligencji z 300 osobami i zasililiśmy te modele wszystkimi zebranymi danymi" – powiedział były oficer. "W niektóre dni mieliśmy 400 nowych celów. Połowa z nich została trafiona tego samego dnia. Dla porównania, w 2009 r. w ciągu roku wyznaczylibyśmy tylko od 50 do 100 nowych celów".

Podczas gdy systemy sztucznej inteligencji używane przez wojsko identyfikują cele, ludzie są zawsze na bieżąco, ponieważ są one następnie niezależnie analizowane przez wysokich rangą oficerów w celu zweryfikowania i potwierdzenia, że cele są zgodne z prawem międzynarodowym.

Podczas wojny lądowej w Libanie w zeszłym roku, były oficer powiedział, że 80% ataków IDF było napędzanych przez sztuczną inteligencję, z algorytmami identyfikującymi cele i odróżniającymi cywilów od bojowników w gęsto zaludnionym terenie miejskim.

I pomimo oburzenia ze strony międzynarodowych agencji, które twierdzą, że użycie sztucznej inteligencji podczas wojen doprowadziło do śmierci cywilów, tak samo jest w Gazie.

"Wdrożyliśmy sztuczną inteligencję, aby odróżnić cywilów od terrorystów" – powiedział. "Wykorzystujemy sztuczną inteligencję i technologię, aby skupić się na wrogich siłach".

Były wysoki rangą oficer powiedział, że wojna, którą Izrael obecnie toczy – czy to w Gazie, Libanie, Jemenie czy Iranie – jest pierwszą wojną AI, ale wielu twierdzi, że były też inne.

Na przykład, opierając się w dużej mierze na uczeniu maszynowym podczas operacji Guardian of the Walls w 2021 r., IDF stwierdziło, że była to pierwsza wojna ze sztuczną inteligencją.

"To pierwsza w swoim rodzaju kampania dla IDF" – powiedział wówczas wysoki rangą oficer IDF. "Wdrożyliśmy nowe metody działania i wykorzystaliśmy zdobycze technologiczne, które były mnożnikiem siły dla całej IDF".

Krytycy twierdzą również, że wykorzystanie sztucznej inteligencji do zmniejszenia liczby ofiar cywilnych jest wysoce kwestionowane, a kilka dochodzeń wykazało, że systemy sztucznej inteligencji błędnie zidentyfikowały cele po użyciu wadliwych danych i wadliwych algorytmów.

Ale były starszy oficer stanowczo odpierał te zarzuty, nazywając to "kłamstwem".

"Sztuczna inteligencja i technologia pozwalają być bardziej moralnym" – powiedział. "Inteligencja i precyzja razem pozwalają na wypracowanie różnych standardów moralnych. Wdrażamy i włączamy sztuczną inteligencję w celu rozróżnienia między cywilami a terrorystami, a główną zasadą prawa międzynarodowego jest zasada rozróżnienia między bojownikami a osobami niebiorącymi udziału w walkach.

Siły Obronne Izraela (IDF) zostały poważnie obwinione za masakrę z 7 października po tym, jak krytycznie zawiodły w ochronie społeczności, pomimo zaawansowanej technologii wdrożonej na granicy ze Strefą Gazy.

Były starszy oficer przyznał, że "choć nie ma granic dla technologii, nie można dyskwalifikować wiedzy i doświadczenia żołnierzy".

Niemniej jednak, podczas jego ostatniej roli w IDF, wojsko przedkładało technologię nad żołnierzy. A 7 października 2023 r., a nawet wcześniej, system wywiadowczy oparty na sztucznej inteligencji i zaawansowane technologie po prostu nie działały zgodnie z oczekiwaniami.

Mimo że niżsi rangą oficerowie ostrzegali przed zagrożeniem zbliżającym się za granicą, zostali zignorowani. I nikt – ani żadna technologia – nie był w stanie pojąć ogromu niebezpieczeństwa, zanim tysiące terrorystów Hamasu przedarło się przez mury Izraela i zmasakrowało ponad 1200 niewinnych ludzi.

Chociaż były oficer mógł wycofać się z centrum uwagi po odejściu z wojska, jego dziedzictwo jest wyryte w każdej zaszyfrowanej wiadomości, każdym przekazie z drona i każdym uderzeniu, które trafia z precyzją.

Wrogowie Izraela mogą nadal polegać na tunelach i rakietach. Ale nadal się dostosowują i popychają IDF do walki na wielu frontach, niektóre widoczne, inne nie.

Aby utrzymać się na czele, wywiad musi być natychmiastowy, a decyzje zdecentralizowane, ponieważ pole bitwy jest wszędzie.

Deep Tech tworzy technologie, które stanowią podstawę obrony narodowej i suwerenności przemysłowej.

Sama sztuczna inteligencja nie wystarczy,  rodzaj przewagi technologicznej, która zapewnia przetrwanie i strategiczną przewagę, wymaga czegoś znacznie trudniejszego, wolniejszego i bardziej ryzykownego: Deep Tech.

Deep Tech to nie aplikacje ani szybkie aktualizacje algorytmów. Chodzi o fundamentalne przełomy naukowe i inżynieryjne – postępy w zaawansowanych systemach energetycznych, materiałoznawstwie, biotechnologii i kosmosie. Innowacje te dojrzewają latami, wymagają cierpliwego kapitału i często wiążą się z wysokim ryzykiem technologicznym. Ale zapewniają również zdolności, które są decydujące i trwałe, a nie są łatwe do skopiowania lub zneutralizowania.

W przeciwieństwie do narzędzi programowych o krótkim cyklu, Deep Tech wymaga uniwersytetów, laboratoriów i całego ekosystemu badaczy i inżynierów współpracujących ze sobą przez dziesięciolecia. Dlatego kraje, które chcą prawdziwej niezależności w swojej obronności i przemyśle, nie mogą polegać wyłącznie na szybkich zwycięstwach.

Współczesne konflikty pokazują, że tanie, szybko zmieniające się rozwiązania mogą być destrukcyjne. Przeciwnicy pokazali, że drony złożone z komercyjnych komponentów lub improwizowane systemy walki elektronicznej mogą frustrować nawet wyrafinowane siły zbrojne. Ale zakłócenie to nie to samo, co wyższość.

Prawdziwe bezpieczeństwo wynika z możliwości, których nie da się szybko podrobić ani wyprzedzić. Deep Tech jest wolniejszy, bardziej ryzykowny i znacznie bardziej zasobożerny niż oprogramowanie. A jednak tworzy technologie, które stanowią kręgosłup obrony narodowej i suwerenności przemysłowej. Dla Izraela oznacza to świadome inwestowanie w nauki ścisłe – ponieważ sama prędkość nie zapewni nam bezpieczeństwa.

Aby zrozumieć, o co toczy się gra, rozważmy cztery obszary (jako przykład), w których izraelski przemysł obronny i IDF coraz częściej szukają przełomu w start-upach i innowatorach:

1. Zaawansowane systemy energetyczne

Współczesne siły żyją i umierają dzięki władzy. Jednak baterie i logistyka pozostają stałym zagrożeniem. Lekkie magazyny energii o dużej gęstości mogą pozwolić żołnierzom na dłuższe pozostawanie w terenie, zasilać zaawansowaną komunikację i czujniki oraz zmniejszać zależność od wrażliwych linii zaopatrzeniowych. W przypadku Izraela, często działającego w spornych środowiskach miejskich lub odległych, odporne rozwiązania energetyczne mogą zdecydowanie zmienić wytrzymałość operacyjną.

2. Zaawansowane materiały i elektronika

Każdy gram zaoszczędzony w pancerzu lub awionice może przełożyć się na większy zasięg, większą ładowność lub większą przeżywalność. Nowe kompozyty, półprzewodniki i materiały odporne umożliwiają tworzenie tańszych, lżejszych i trwalszych platform. Dla izraelskiego przemysłu obronnego przełomowe odkrycia w tej dziedzinie oznaczają broń i systemy, które są zarówno bardziej skuteczne, jak i bardziej ekonomiczne do rozmieszczenia w dużych ilościach.

3. Biotechnologia i biologia syntetyczna

Pola bitew przyszłości będą wymagały nie tylko siły ognia, ale także zrównoważonego rozwoju. Synteza biologiczna na żądanie może tworzyć paliwa, materiały medyczne, a nawet części zamienne w terenie. Może również stanowić narzędzia obronne przed zagrożeniami chemicznymi lub biologicznymi. Dla Izraela, który często musi planować na długotrwały konflikt lub warunki oblężenia, zdolność do lokalnego generowania krytycznych zasobów jest przełomem.

4. Systemy małych satelitów

Przestrzeń kosmiczna jest obecnie domeną sporną i zdemokratyzowaną. Zminiaturyzowane satelity z szybkimi cyklami startowymi mogą zapewnić trwałą inteligencję, komunikację i odporność na ataki na większe zasoby kosmiczne. Dla Izraela konstelacje małych satelitów zapewniają ciągły nadzór i niezależny dostęp do krytycznych danych, co jest kamieniem węgielnym strategicznej autonomii.

Deep Tech nie jest ani szybki, ani łatwy. Właśnie dlatego ma to znaczenie. Aby utrzymać przywództwo w tych obszarach, Izrael musi:

Zainwestuj ponownie w środowisko akademickie: Wydziały fizyki, inżynierii, biologii i chemii muszą być w pełni finansowane i rozwijane. Zachowaj wiedzę specjalistyczną: Naukowcy i inżynierowie w rzadkich dyscyplinach muszą zostać zatrzymani dzięki stypendiom, ścieżkom kariery i współpracy międzynarodowej.

Zapewnij cierpliwy kapitał: Fundusze wysokiego ryzyka i programy rządowe dostosowane do Deep Tech muszą wspierać długie, ryzykowne cykle rozwoju.

Integracja z potrzebami obronnymi: Start-upy muszą być wcześnie wprowadzane w proces zamówień i eksperymentów, zapewniając, że ich innowacje łączą się bezpośrednio z wymaganiami operacyjnymi.

Poleganie wyłącznie na szybkich, opartych na oprogramowaniu innowacjach grozi narażeniem Izraela na ataki przeciwników, którzy kopiują, dostosowują się i przytłaczają skalą. To, czego nie są w stanie łatwo powtórzyć, to przełomowe odkrycia w energetyce, materiałach, biotechnologii i przestrzeni kosmicznej, które pochodzą tylko z trwałych inwestycji w Deep Tech.

Innymi słowy: tanio i szybko to za mało. Dla Izraela przyszłość leży w tym, by pójść głębiej, nawet jeśli jest to trudniejsze, wolniejsze i bardziej ryzykowne.

W Deep Tech nie chodzi o szybkość. Chodzi o odporność, suwerenność i rodzaj trwałej przewagi, której żaden przeciwnik nie jest w stanie podważyć za pomocą improwizowanej taktyki. Dla Izraela inwestowanie w Deep Tech nie jest opcjonalne. Jest to różnica między taktycznym zakłóceniem a strategiczną dominacją.

Oprogramowanie może kształtować teraźniejszość. Ale Deep Tech - w energetyce, materiałach, biologii i kosmosie - będzie kształtować przyszłość. A dla Izraela przyszłość musi być budowana nie poprzez szybsze ściganie się, ale poprzez sięganie głębiej.

Izrael zawsze przede wszystkim liczy na siebie.

...