Art. 139.
Prezydent Rzeczypospolitej stosuje prawo łaski. Prawa łaski nie stosuje się do osób skazanych przez Trybunał Stanu.
Dominująca na Salonie24 opinia, korespondująca z duchem orzeczenia TK, wykładnia tego przepisu Konstytucji idzie w kierunku uznania, że Prezydent w stosowaniu prawa łaski nie jest ograniczony, ani ustawami, ani innymi przepisami Konstytucji.
Przekłada się to przede wszystkim na uznanie, że możliwe jest zastosowanie prawa łaski również do osoby nie skazanej w prawomocnym wyrokiem w postępowaniu karnym (tj. zgodnie z domniemaniem niewinności - osoby niewinnej). Argumenty dotyczące doprecyzowania procedury ułaskawienia w przepisach karnych są zbywane stwierdzeniem, że Konstytucja ma tu pierwszeństwo i prawo Prezydenta nie może być interpretowane (ani ograniczane) przez przepisy niższego rzędu.
Oczywiście, przy takim założeniu czytania Art. 139 KRP powstaje pytanie - czy prawo łaski dotyczy tylko postępowań karnych? Wykładnia historyczna zdaje się przeczyć temu założeniu - ale domniemując najszerszą kompetencję Prezydenta nie można przecież tego wykluczyć. Oderwanie prawa łaski od regulacji ustawowych w zakresie trybu można również interpretować szeroko, uznająć, że takie prawo łaski może być udzielone w formie chociażby ustnej (o ile będzie skierowane do właściwej osoby, w formie przyrzeczenia publicznego lub zostanie zarejestrowane w wiarygodny sposób). Daje to możliwość udzielania prawa łaski w postępowaniach wykroczeniowych (zwolnienie z mandatu za przekroczenie prędkości) czy wreszcie administracyjnych (prawo łaski w zakresie przyznania świadczeń rentowych - mieści się to bowiem w rozumieniu 'łaski' dla osoby poszkodowanej).
Łaską można uznać również przyspieszenie postępowania rejestrowego (przydatne przy zmianach w KRS czy nabywaniu nieruchomości). Albo przyznanie samotnej matce świadczeń 500+ na 1 dziecko osobie nie posiadającej do tego prawa ze względu na przekroczenie progu dochodowego.
Wreszcie łaska może kojarzyć się z eutanazją (tak bywa interpretowana). Pomocnictwo w eutanazji jest obecnie w Polsce przestępstwem - ale w tym zakresie prawo łaski wciąż działa.
Nowy wspaniały świat.
I wisienka dla troli: Literalna wykładnia powołanych przepisów może prowadzić do wniosku, że prawo łaski we wszystkich powyższych sprawach nie będzie mogło byc stosowane do osoby skazanej przez TS. Czyli po skazaniu w żadnej innej sprawie Prezydent już nas nie ułaskawi... O mozliwości ułaskawienia osoby postanionej przez TS, ale jeszcze nie skazanej, nie wspomnę.
