Książka "Moment krytyczny"
Książka "Moment krytyczny"
Kurier z Munster Kurier z Munster
1213
BLOG

Dlaczego PSL jest niemierzalny?

Kurier z Munster Kurier z Munster Polityka Obserwuj notkę 32

Podczas ostatnich wyborów samorządowych powróciło zagadnienie nieadekwatności popularności sondażowej PSL w stosunku do realnych wyników głosowania. Niektórzy uznali ten fakt jako dowód przemawiający za sfałszowaniem wyborów. Sytuacja niedoszacowania PSL powtarza się już w którejś z kolei batalii politycznej: Stronnictwo otrzymuje więcej w realnych wyborach niż w ankietach demoskopijnych.

Jakie są powody tego zjawiska? Problem ten wyjaśniam (na kilka miesięcy przed ostatnimi wyborami samorządowymi) w mojej najnowszej książce pt. Moment krytyczny, pisząc przy okazji również o Jednomandatowych Okręgach Wyborczych. Co ciekawe, najbardziej na wprowadzeniu JOW-ów w Polsce mógłby zyskać PSL.

***

„Ludowcy są partią specyficzną, niemierzalną w sondażach. Rzeczywiste poparcie PSL podczas realnej weryfikacji wyborczej jest większe od sondowanego w badaniach opinii publicznej. Dzieje się tak dlatego, iż ankiety demoskopijne oraz inne procedury responsywne nie uwzględniają lokalnego klientelizmu, przypisanego do lokalnych struktur partyjnych albo realnie umieszczonych na listach wyborczych kandydatów oraz ich środowiskowych afiliacji.

Ankiety nie obejmują personalnego wymiaru list. Uwzględniają i przeceniają znaczenie czynnika tożsamości politycznej respondentów.

Dlatego wpływ klientelizmu w badaniach opinii publicznej nie jest widoczny. Tymczasem na realnych listach PSL umieszcza prezesów spółdzielni mleczarskich, działaczy Ochotniczych Straży Pożarnych, szefów spółdzielni produkcyjnych, samorządowców szczebla lokalnego: burmistrzów i wójtów. Wszyscy ci ludzie ciągną za sobą elektoraty środowiskowe, których rola i znaczenie nie są wystarczająco uwypuklone w sondażach.

Przeanalizujmy sytuację okręgu nr 37 (konińskim), w którym PSL uzyskuje regularnie dość wysokie poparcie, większe niż średnia krajowa wyniku wyborczego tej partii. Na terenie tego okręgu mieszka i kandyduje m.in. obecny wicemarszałek sejmu Eugeniusz Grzeszczak.

W systemie proporcjonalnym ludowcy zdobywają jeden mandat na dziewięć możliwych do wzięcia.

W systemie jednomandatowym, gdy podzielimy okręg koniński na dziewięć mniejszych terytoriów wyborczych, z których się składa (powiaty śremski, średzki, gnieźnieński, wrzesiński, słupecki, koniński ziemski, koniński grodzki, turecki i kolski) zdobycze PSL wzrosną z jednego mandatu do co najmniej trzech albo nawet czterech.   

Przykład PSL pokazuje, że model jednomandatowych okręgów wyborczych, wprowadzony w polskich warunkach, może okazać się lekarstwem gorszym od choroby, wbrew intencjom wcale nie osłabiając partyjniactwa oraz polityzacji wyborów, a także wpływu centralnych partyjnych liderów na mechanizmy selekcji elit; wręcz przeciwnie petryfikując i konserwując patologie, a jeszcze dodatkowo radykalnie zwiększając znaczenie i rolę lokalnych struktur klientelistycznych.

Przestrzeń tzw. Polski powiatowej jest obecnie terenem niebywałej korupcji oraz klientelizmu, teatrem supremacji zorganizowanych grup przestępczych. Wbrew oczekiwaniom, po wprowadzeniu jednomandatowych okręgów wyborczych tendencje te nie zmaleją.

Będzie przeciwnie – radykalnie wzrosną. Praca stanie się w jeszcze większym stopniu towarem reglamentowanym.

Wymiar prowincjonalny jest bardziej postkomunistyczny niż poziom metropolitalny”.

Reasumując w wyborach samorządowych znaczenie klientelizmu (lokalnego) jest jeszcze większe niż np. w parlamentarnych (a i tu Stronnictwo uzyskuje leprze rezultaty w porównaniu z sondażami, z uwagi na siłę lokalnych struktur oraz sieć zależności klientelistycznych, – infrastrukturę klientelistyczną).

Moja najnowsza książka „Moment krytyczny” odpowiada na wiele innych ciekawych pytań i rozwikłuje rozmaite zagadki polskiego życia publicznego.

Autor jest socjologiem, zajmuje się analizami z zakresu filozofii polityki i socjologii polityki oraz obserwacją uczestniczącą. Interesuje go zwłaszcza fenomenologia, a także hermeneutyka. Jest redaktorem naczelnym Czasopisma Eksperckiego Fundacji FIBRE oraz członkiem zarządu tej organizacji. Pełni również funkcję dyrektora zarządzającego Instytutu Administracja.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka