SDP SDP
218
BLOG

Polska frajerów czy bohaterów - felieton Marka Palczewskiego

SDP SDP Rozmaitości Obserwuj notkę 0

Przed wakacjami wielu polskich ekonomistów ostrzegało – czytałem w gazetach, słuchałem w radiu, widziałem w telewizji - że złoty straci na wartości. Nie stracił. Po wakacjach znowu słyszę, że złoty będzie tracił, tymczasem jego kurs się umacnia. Jaki sens mają prognozy, odwrotne do biegu wydarzeń? Nie mają żadnego. Podobnie jest z prognozami politycznymi czy historią alternatywną: co by było, gdyby… Pamiętam ze szkoły: co by było, gdyby babka miała wąsy? Odpowiedź: to by była dziadkiem.


Prognozowanie ekonomiczne oparte na solidnych podstawach jest tak samo trafne jak  moje przepowiadanie kursów walut, z tą różnicą, że moje częściej się sprawdziły, ale to był czysty przypadek. To samo dzieje się z opowieściami o końcu świata (ile razy już go przeżyliśmy?), końcu historii i z medalami polskich sportowców na olimpiadzie. Powiedzmy sobie jasno: właściwie to niczego nie potrafimy przewidzieć ze stuprocentową pewnością, bo często wystarczy jeden telefon od szefa, żeby zmienić nasze plany urlopowe, itd. (pomijam już prognozy pogody, które częściej zawodzą niż się sprawdzają, a są podawane z dnia na dzień!)

Dlatego dziwię się dziennikarzom, którzy taką futurologię traktują poważnie. I dziwię się poważnym historykom, że poważnie podchodzą do pytań: co było, gdybyśmy podpisali traktat z tym a nie z tamtym, gdybyśmy wybrali opcję np. współpracy z Hitlerem a nie z Anglią i Francją? O ile zasadne wydaje mi się jeszcze pytanie o sens decyzji (podjętej przecież, a nie hipotetycznej) o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego, bo tu możemy oceniać decyzję po skutkach, o tyle bez sensu są rozważania  o czymś, co i z dzisiejszego punktu widzenia wydaje się absurdem niemającym żadnego uzasadnienia w klimacie historycznym, psychologicznym, w żaden sposób niewypływającym logicznie z polityki państwa polskiego w 1939 roku. Dlatego prawdopodobnie nie sięgnę po książkę Piotra Zychowicza o pakcie Ribbentrop-Beck, jak nie sięgnąłbym też po rozprawę o układzie Beck-Mołotow. Jest tyle jeszcze do przeczytania, że bajki o historii sobie daruję.

Słyszałem, że książka Zychowicza podzieliła środowisko „Uważam Rze”. Czytałem niezwykle emocjonalną, ale i wnikliwą rozmowę Michała Karnowskiego z autorem książki (Michał Karnowski rozmawia z Piotrem Zychowiczem) i płomienny felieton Jacka Karnowskiego  Z promocji książki wyszedłem uspokojony na portalu wPolityce.pl

Zgadzam się z braćmi Karnowskimi: nie powinniśmy kwestionować heroizmu naszych przodków i dawać im rady z wehikułu czasu. Dwóch moich nieżyjących już stryjów walczyło w Powstaniu Warszawskim - czy miałem im powiedzieć, że byli frajerami, bo dali się wykorzystać przez aliantów (teza Rafała Ziemkiewicza w felietonie w „Uważam Rze Historia”), bo ja jestem od nich mądrzejszy i wiem, czym się to zakończyło?  A czy Rafał Ziemkiewicz albo Piotr Zychowicz wiedzą jak skończyłaby Polska w sojuszu z Hitlerem? Zychowicz wie: bylibyśmy zwycięzcami II wojny światowej. Ja wolę jednak Polskę frajerów, naiwnych powstańców i ludzi honoru, którzy nie chcieli oddać ani guzika niż Polskę zdrajców, cyników, quislingowców i hitlerowskich zbrodniarzy.

Jednak czuję paradoksalnie wdzięczność do Piotra Zychowicza, bo dzięki wywiadowi z nim, opublikowanemu na naszym portalu, odrobiłem zaległości historyczne i pierwszy raz przeczytałem od deski do deski „Uważam Rze Historia”, numer sierpniowy. I mnie zamurowało, bo nie sądziłem, że można tak pasjonująco pisać o historii. Artykuły Tomasz Stańczyka i Agnieszki Rybak o nieznanych epizodach masakry ludności cywilnej na Woli w czasie Powstania Warszawskiego, rozmowa Macieja Rosolaka z prof. Janem Ciechanowskim „Dramat ‘44”, wywiad Zychowicza z brytyjską historyk Anna Reid o „ ludożercach z Leningradu”, czy wspomniany felieton Ziemkiewicza „Polska frajerem narodów”  poruszają, burzą stereotypy, skłaniają do przewartościowań naszej historycznej wiedzy. Ten numer leży jeszcze w kioskach i empikach…poczytać warto.

 

Marek Palczewski

SDP
O mnie SDP

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Rozmaitości