Dzięki posiadaniu dostępu do TVN 24 od miesiąca mogłem wyrobić sobie opinię na temat ważnego elementu antykaczyńskiej krucjaty jaki ma stanowić program „Szkło kontaktowe”. I stwierdzam z przykrością, że król jest nagi. Jeżeli w takim tempie i kierunku będzie ewoluować publicystyka fanów III RP za parę lat czeka nas bekanie jako argument polemiczny a wezwanie rozmówcy „przestań pieprzyć” w wydaniu pewnego redaktora RMF będzie standartem.
„Szkło kontaktowe” istnieje od stycznia 2005 r. i podobno w tamtych czasach zdarzało się im skrytykować postkomunistów. Według autorów program ma być satyryczno-publicystyczny. Tylko gdzie tam jest publicystyka ? Fakt, że premier czy inny polityk się przejęzyczył ma swój wymiar humorystyczny ale politycznie czy publicystycznie żadnego. Równie dobrze można uznać przyjazd Doroty Gawryluk do pracy w TV Biznes za wydarzenie medialne a poranne umycie zębów przez marszałka Ludwika Dorna za wydarzenie polityczne. Owszem, w dobie telewizji i internetu polityka może czasami przypominać show ale showmani (lub politycy udający showmanów – jak kandydaci na radnych na żądanie TVN stający na głowie czy żonglujący) są jednak przez większość odbiorców traktowani jako element rozrywki.
„Szkło kontaktowe” jest niewątpliwie programem satyrycznym chociaż poziom satyry nie jest zbyt wysoki. Trzeba przyznać, że jeszcze nie ma poziomu UE jak chwytanie za penisa czy bekanie. Natomiast wyszukiwanie fragmentów śmiesznych filmów nagrywanych często bez wiedzy występującej osoby (np. Przemysław Gosiewski pytający o coś asystenta) odbywa się w wielu innych programach – np. „Śmiechu warte” Tadeusza Drozdy. „Szkło kontaktowe” to podręcznikowy przykład gatunku dziennikarskiego infotaimentu czyli informacji z rozrywką. Kontrowersyjność gatunku polega na podawaniu informacji jako towaru a odbiorcę traktuje się jako klienta rozrywki masowej. W rezultacie obraz medialny jest całkowicie zafałszowany ale wzrastają szanse na wygranie z konkurencją walki o oglądalność – zwłaszcza jeżeli jakiś polityk skrytykuje a dziennikarz ustroi się w szaty bojownika o zagrożoną demokrację.
Żałować należy, że czasów dzisiejszych nie dożył Stanisław Bareja – on z obecnymi środkami technicznymi umiałby zrobić program i śmieszny i publicystyczny. Niestety, „Szkło kontaktowe” to w porównaniu z „Misiem” produkt zastępczy – tak jak w PRL zamiast normalnej czekolady były wyroby czekoladopodobne. I humor także drugiej świeżości. Oczywiście gusta są zróżnicowane a poczucie humoru bardzo subiektywne. Dla mnie np. do „Lupy tygodnia” nadaje się komentator mówiący, że nijakie przemówienie Donalda Tuska na którejś konwencji było najlepsze do lat.
Ludwik Dorn wyjątkowo celnie zdefiniował pojęcie „wykształciuchów” jako wielkomiejskiej warstwy ludzi z wyższym wykształceniem zasklepionym w egoiźmie społecznym a zarazem niechętnym całej reszcie Polski. Ludzi, którzy w swoim cyniźmie traktują politykę jako teatr z nic nieznaczącymi maskami polityków. Właśnie tak wyglądała polityka w III RP zgodnie z hasłem Aleksandra Kwaśniewskiego „Wspólna Polska”. Poziom agresji przejawiany czy w telefonach do „Szkła kontaktowego” czy komentarzach internetowych na portalach „Gazety Wyborczej” i Onet.pl. pokazuje właśnie brak taktu, kultury jak i elementarnej wiedzy o Polsce. Louis Bunuel nakręcił „Dyskretny urok burżuazji” a Stanisław Bareja „Misia”. Obydwaj demaskowali negatywne cechy pewnych warstw społecznych – Bareja komunistycznych cwaniaków, których znajdziemy nie tylko w SLD. Warto zapytać czym różnią się ci ludzie w swojej nienawiści i pogardzie wobec „ciemnego ludu” od komunistycznych aparatczyków. Bo naigrywanie się z wyglądu, z wad fizycznych, z nazwisk to dla mnie obraz jakiegoś schamienia – w stylu „Towarzysza Szmaciaka” opisanego przez Janusza Szpotańskiego. Ludzie na takim poziomie z polską inteligencją i jej tradycyjnym etosem nie mają nic wspólnego.
„Szkło kontaktowe” jest jak programy Szymona Majewskiego – to kwestia gustu i smaku. Ja mam nieco inny.
Inne tematy w dziale Polityka
