W nocy z 12 na 13 kwietnia 1945 r. w Siedlcach rozegrały się wydarzenia, które zostały
zapisane na kartach historii, jako zbrodnia przeciwko ludzkości. Działania Powiatowego Urzędu
Bezpieczeństwa Publicznego przyczyniły się do zamordowania w bestialski sposób szesnastu
działaczy podziemia niepodległościowego AK, NSZ i innych organizacji niepodległościowych.
Wydarzenia kwietniowej nocy rozpoczęły się około godz 22 00. Wtedy to spod budynku PUBP w
Siedlcach wyjechał samochód służbowy z funkcjonariuszami PUBP. Funkcjonariusze udali się do
rodziny Szczuków, znanej z działalności niepodległościowej w Siedlcach. UB- owcy wśród,
których był Czesław Sągol po wtargnięciu do domu państwa Stokowskich aresztowali Zbigniewa
Szczukę, aktywnego członka NSZ oraz Romana Krystosiaka. Aresztowani młodzi działacze
niepodległościowi i uczniowie gimnazjum zostali wywiezieni w nieznanym kierunku. Ciała ich
zostały znalezione następnego dnia (13 kwietnia) na ul. Kazimierzowskiej. Tej samej nocy
wysłannicy NKWD pracujący w Siedleckim UB aresztowali: Zygmunta Pilarczyka, Mieczysława
Pilarczyka, Mariana Pilarczyka. Po krótkiej namowie UB funkcjonariusze kazali powrócić
Zygmuntowi do domy. Natomiast w kierunku Mieczysława i Mariana oddano strzały z karabinów
maszynowych, aby się upewnić, iż zostali zabici na rozkaz dowodzącego jeden z funkcjonariuszy
oddał strzały do leżących. Zabijając Mieczysława i raniąc Mariana. Po kilku godzina UB ponownie
przyjechało do domu Pilarczyków skąd został wyprowadzony Zygmunt i tak ja jego bracia,
zamordowany nieopodal domu. Tej samej nocy zamordowano również Henryka Popka.
Likwidacja aktywnych członków dotknęła także działaczy pochodzących z rejony Zbuczyna.
Aresztowano tam: Aleksandra Wierzejskiego, Jerzego Wojtkowskiego –
komendanta placówki NSZ w Zbuczynie. (Wojtkowski w tym czasie był poza domem to uratowało
jego życie).
Aleksander Wierzejski, Stanisław i Wacław Chacińscy z Karcz zostali przewiezieni do Siedlec i
zamordowani kwietniowej nocy. Pozostawione źródła wskazują że tej nocy zostali zamordowani
także: Zbigniew Byczyński i Zdzisław Bielecki.
Bezspornym pozostaje fakt że tej nocy zostało rozstrzelanych szesnastu działaczy
organizacji niepodległościowych. Niestety brak materiału źródłowego nie pozwala na ich
identyfikację. Ciała wszystkich zamordowanych zostały pozostawione na ulicach miasta do
następnego dnia. Miała to być jedna z metod zastraszenia społeczności Polskiej. Gdy rodziny
rozpoczęły poszukiwania swoich bliskich, funkcjonariusze UB zebrali wszystkie ciała na samochód
i następnie przewieźli je na cmentarz komunalny. Ciała wszystkich bestialsko zamordowanych
wrzucono do zbiorowej mogiły po czym miejsc pochówku przysypano odpadkami.
Mordu dokonała grupa „Bronka” w skład której wchodzili funkcjonariusze pochodzenia
żydowskiego i polskiego. Całością akcji dowodził kierownik PUBP w Siedlcach ppor. Edward
Słowik. W tym czasie w Siedlcach oficerem NKWD był mjr Timoszenko, natomiast oficerem
sprawującym nadzór nad UB z ramienia Armii Czerwonej mjr Filipienko. Bestialskie
zamordowanie szesnastu działaczy niepodległościowych odbiło się echem w Europie Zachodniej,
gdzie w londyńskiej Izbie Gmin została wystosowana interpelacja. W odpowiedzi rząd sowiecki
wydał komunikat, w którym stwierdził że pogłoski te są zmyślone i zostały podsunięte autorom
interpelacji przez agentów Arciszewskiego.
Do dnia dzisiejszego nie ukarano oprawców Siedleckiego mordu z 12 na 13 kwietnia 1945 r.
a żołnierzy niepodległościowych w dalszym ciągu mordowano bez wyroków sądowych.
