Rosyjskie służby wywiadowcze wyjątkowo aktywnie w ostatnim czasie polują na patenty i technologie z sektora zbrojeniowego.
To ustalenia dziennik "Bild", który powołuje się na informatorów w niemieckim wywiadzie i kontrwywiadzie. „Jest to groźne zjawisko” - ocenia w rozmowie PAP były wiceszef natowskiego wywiadu gen. Jarosław Stróżyk.
Jak podkreśla „Bild” celem wzmożonej aktywności Rosjan jest modernizacja „podupadłego, i technologicznie zacofanego rosyjskiego przemysłu zbrojeniowego”, zwłaszcza systemów broni rakietowej.
Szpiegostwo technologiczne
Gazeta przypomina, że w marcu br. sąd w Hamburgu skazał na 3 i 2 lata więzienia dwóch niemieckich przedsiębiorców urodzonych w Kazachstanie i Kirgizji: Alexandra Schweigerta i Alexandra Otta. Obaj dostarczali do Moskwy urządzenia i chemikalia potrzebne do produkcji paliwa rakietowego. Od czasu napaści na Ukrainę i aneksji Krymu w 2014 roku tego rodzaju produkty podwójnego zastosowania są objęte embargiem.
W innej sprawie, w styczniu 2020 roku również w Hamburgu wyrok usłyszał Vladimir Dekanov, dyrektor firmy SPA Sonderprojekte z południowozachodnich Niemiec, który w zwykłym bagażu przemycił do Rosji niebezpieczną substancję chemiczną wykorzystywaną do produkcji paliwa rakietowego.
W obu przypadkach śledczy zakładali udział rosyjskich służb w procederze.
Rosja kupuje firmy nad Renem
Znacznie groźniejsze - według „Bilda” jest
kupowanie - oficjalnie - przez rosyjskich oligarchów całych firm nad Renem, po czym dalszy transfer technologii nad Wołgę.
Na celowniku są przede wszystkim przedsiębiorstwa produkujące „broń chemiczną i systemy nośne dla broni jądrowej”.
Obecnie rosyjski koncern RUSAL należący do kremlowskich oligarchów Olega Deripaski i Wiktora Wekselberga ostrzy sobie zęby na bankrutujące zakłady aluminiowe Aluwerke Rheinfelden w Badenii-Wirtembergii. Są one właścicielem około 70 patentów na stopy metali, które mogą być cenne dla rosyjskiego przemysłu zbrojeniowego. Obaj krezusi są tymczasem na amerykańskiej liście sankcji, a ich aktywa w USA - zamrożone.
Groźne, nie nowe zjawisko
Wiceszef natowskiego wywiadu w latach 2010-2013 gen. Jarosław Stróżyk mówi wprost: „Jest to groźne zjawisko”. Od razu jednak zastrzega: „Ale nie nowe”.
Przypomina, że szpiegostwo przemysłowe, odwrócona inżynieria i wykradanie planów technologicznych było specjalnością Związku Sowieckiego, wspieranego przez inne państwa bloku wschodniego.
– Jesteśmy świadkami walki technologicznej prowadzonej przez największe światowe mocarstwa. Europa jest jednym z pól bitewnych. Niemiecki przemysł zbrojeniowy ma swoje dość poważne aktywa i w związku z tym Rosjanie próbują uzyskać do nich dostęp – analizuje generał rezerwy, który jest wiceprezes Fundacji Stratpoints i wykładowcą Uniwersytetu Wrocławskiego.
– Rosja jest szalenie konsekwentna w takich działaniach, nie zwracając uwagi na chwilowe - z jej punktu widzenia - ocieplenia, czy ochłodzenia relacji politycznych. Twardo realizuje swoje interesy wywiadowcze. Ta stałość działań jest podstawą sukcesu Służby Wywiadu Zagranicznego (SWR) i wywiadu wojskowego (GU). W wielu miejscach demokratyczna wolność gospodarcza i reguły państwa prawa pozwalają dosłownie hasać rosyjskim tajnym służbom – ocenia oficer.
Rosyjska diaspora i sympatycy
Zwraca przy tym uwagę na fakt, który widać również w relacji „Bilda”: służby wywiadowcze bezwzględnie wykorzystują rosyjską diasporę żyjącą za granicą, czy środowiska sympatyzujące z Moskwą.
– Doskonałym przykładem jest ostatni skandal szpiegowski w Sofii. Żona organizatora całej siatki szpiegowskiej, byłego oficera bułgarskiego, była Rosjanką. I to ona była łącznikiem z ambasadą rosyjską. Jest to trudne do kontrolowania biorąc pod uwagę bardzo liczną rosyjską diasporę od Niemiec przez Wielką Brytanię po Hiszpanię i Czarnogórę – opowiada Stróżyk.
– Jednak zarówno w przypadku Niemiec jak i innych państw coraz wyraźniej widać powrót do wykorzystywania sympatii niektórych obywateli tych krajów wobec Rosji do pozyskiwania informacji. Rosja urosła w oczach m.in. niektórych Niemców, Francuzów, czy Włochów do mitycznego, wspaniałego lwa, walczącego o wartości i przeciwstawiającego się dekadencji Zachodu. Jest to oczywiście opinia zupełnie nieuprawniona, wykreowana przez umiejętną propagandę. Nie ma to nic wspólnego z realiami funkcjonowania Rosji – podkreśla generał.
– Świadomość rosyjskiego zła jest jednak bardzo niska na terenie Unii Europejskiej. Odwrotnie - jest idealizacja, zainteresowanie Rosją. I jest to praca m.in. dla polskiej dyplomacji i oficerów, żeby wciąż to tłumaczyć, żeby chociażby pewne elementy prawdy o Rosji przebijały się na Zachodzie – konkluduje były wiceszef natowskiego wywiadu.
KW
