Bezpowrotnie stracone pieniądze - chcą się sprawdzić za 1.1 miliarda euro

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚGW) ma pomysł na inwestowanie - chcą się sprawdzić za 1.1 miliarda euro

"Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚGW) przygotowuje instrument wsparcia dla przedsiębiorstw w formie inwestycji kapitałowych. Budżet planowanego programu wynosi 1,1 mld euro i będzie finansowany ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO).

Budżet ten zostanie przeznaczony przede wszystkim na nabycie i objęcie udziałów oraz akcji przedsiębiorstw działających w obszarze nisko- lub zeroemisyjnej mobilności oraz energii. Inwestycje mają obejmować sektory prywatne i publiczne na terenie Polski. Głównym celem jest rozwój elektromobilności, budowa instalacji przemysłowych oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie produkcji i magazynowania zeroemisyjnej energii. Program zakłada wsparcie dla dużych, średnich i małych przedsiębiorstw oraz spółek o średniej kapitalizacji." (PAP)

Krytyczna analiza programu

Planowana forma wsparcia budzi poważne wątpliwości. Zakup udziałów przez państwo nie poprawi zarządzania firmami ani nie wzmocni ich pozycji rynkowej czy technologicznej.

Pomysł aplilkowania i oceny przez, z reguły, nieprofesjonalne komisje zakrawa na kpinę.

Przedsiębiorstwa, które zdecydują się na współpracę z państwem, mogą napotkać szereg problemów, takich jak:

• Naciski polityczne na skład zarządu.
• Kontrole związane z gospodarowaniem środkami publicznymi.
• Biurokratyczna sprawozdawczość.

Te czynniki stanowią znaczne obciążenie dla funkcjonowania firm.
Współpraca z państwem w roli współwłaściciela to przepis na katastrofę.

Alternatywne źródła finansowania dla dobrych firm

Przedsiębiorstwa mają wiele innych możliwości pozyskania środków na rozwój, takich jak:

• Kredyty bankowe.
• Dofinansowanie projektów ze środków unijnych.
• Sprzedaż udziałów funduszom VC, które zazwyczaj oferują wsparcie merytoryczne, organizacyjne i marketingowe.

Dla dobrej firmy wymienione wyżej sposoby finanowanie są zmnacznie korzystniejsze.

Sposób na korzystne bankructwo dla słabych

W przypadku słabych firm, możliwe jest wykorzystanie programu jako sposobu na sprzedaż udziałów państwu, co może stanowić atrakcyjne wyjście dla podmiotów planujących wycofanie się z rynku.

Spodziewane efekty

Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że program nie przyniesie zadnych pożytecznych efektów.
Wszystkie inwestycje w tej formule mogą zostać utracone, co stawia pod znakiem zapytania zasadność wydatkowania 1,1 mld euro.

Ta notka ma na celu ostrzeżenie, że  przypadku niepowodzenia nie będzie można tłumaczyć strat ryzykiem biznesowym, gdyż program od początku obarczony jest strukturalnymi wadami.

Porównanie z programem BRIdge Alfa - gorszy pomysł wypiera lepszy

Warto wspomnieć o zakończonym w listopadzie bieżącego roku programie BRIdge Alfa, który miał trwać do 2028 roku. Program ten, choć nie był pozbawiony wad, był lepiej skonstruowany.
Dofinansowanie przez państwo  profesjonalnych funduszy VC pozwalało na wyszukiwanie i wsparcie firm w sposób bardziej przemyślany. Efekty programu były umiarkowane, ale zdarzały się udane inwestycje, które przynosiły wzrost wartości firm i dodatkowe wpływy podatkowe dla państwa.

Wnioski

Planowany program inwestycji kapitałowych NFOŚGW niesie ze sobą ogromne ryzyko nieefektywnego wykorzystania środków publicznych.

Doświadczenia z programem BRIdge Alfa wskazują, że współpraca z profesjonalnymi funduszami VC może być bardziej efektywna niż bezpośrednie inwestycje państwa. Dlatego należy rozważyć zmiany w formule wsparcia, aby zminimalizować ryzyko strat i maksymalizować korzyści dla polskiej gospodarki.

Warto zwrócić uwagę na program z którego będzie finansowane to "inwestowanie" - jest to KPO.

Ten program zapowiada się w całości jako gwóżdz do trumy polskiej gospodarki, a ten czastkowy przykład tylko potwierdza smutny wniosek.