Zwrot cztery skarby gabinetu - 文房四宝 , wén fáng sì bǎo odnosi się do sprzętu jakim dysponuje artysta malarz do wykonywania sztuki kaligrafii. Termin ten pochodzi z lat 420 -589, za panowania Dynastii Południowych i Północnych. Okres ten charakteryzował się podziałem między kilkoma chińskimi dynastiami.
Obok muzyki, gry w szachy i malarstwa, kaligrafia jest umiejętnością, którą posiadać powinnien eurydyta. Do dzisiaj estetyka chińskiej kaligrafii zależy od czterech skarbów gabinetu . Historycznie Chińczycy przywiązują dużą wagę do tych czterech skarbów, które symbolizują chińskiego uczonego.
Tymi skarbami są cztery niezbędne dla intelektualistów starożytnych Chin przedmioty :
《1笔、2墨、3纸、4砚》, bǐ, mò, zhǐ, yàn)
- pędzel (毛笔, máobǐ) wykonany z włosia i bambusowego patyczka. Wynaleziono go w III w. p.n.e. Nim zaczęto wytwarzać papier, pisano pędzlem na jedwabiu i bambusowych płytkach
W kaligrafii chińskiej używa się niesamowicie dużej ilości pędzli. Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, wybór nie zależy od stylu kaligrafii, który się uprawia, ale od indywidualnego wyboru kaligrafa. Przy wyborze pędzla istotna jest sprawność, elastyczność, sztywność nadgarstka i ramienia kaligrafa.
Do najczęściej używanych pędzli należą trzy modele :
- pędzle wykonane z koziej sierści zwane Yang Hao,
- pędzle z wilczej sierści Lang Hao
- pędzle w koziej i wilczej sierści zwane Jian Hao, w środku których znajduje się twarda wilcza sierść, a na zewnątrz elastyczna sierść kozia
Nowe pędzle, jeszcze nieużywane, są usztywnione za pomocą kleju. Posiadają one szpiczastą ochronną końcówkę. Przed pierwszym użyciem jest konieczne, rozpuścić ten klej w letniej wodzie, aby nadać włosiu elastyczności.
- tusz (墨, mò) jest przechowywany w małych sztabkach
Tradycyjny « chiński tusz » to uformowane zgrabnie pałeczki. Legenda przypisuje ten wynalazek pewnemu Xing Yi w 800 r.p.n.e. W skład sztabek tuszu wchodzi sadza z węgla drzewnego jodeł, z dodatkiem kleju i substancji ziołowych. Sztabki tuszu są ścierane w połączeniu z niewielką ilością wody na kamieniu pisarskim. Im dłużej się ściera sztabkę na kamieniu, tym bardziej ciemny jest otrzymany tusz. Następnie można dodać więcej wody, aby uzyskać różne odcienie zagęszczenia.
Obecnie coraz częściej wykorzystuje się gotowy płynny tusz w małych pojemnikach. Podobnie można go rozcieńczyć i tym samym uzyskać różne odcienie.
*papier ryżowy (宣纸 xuanzhi ) 
Papier jest jednym z największych wynalazków starożytnych Chin (II w.n.e.). Historia tego surowca jest ściśle związana z chińską cywilizacją. Do kaligrafii i malarstwa używany jest głównie papier zw. xuan zhi pochodzący z Jingxian w prowincji Anhui. Jest to papier ryżowy wyróżniający się wyjątkową białością i finezją, jednocześnie jest bardzo „odporny” na przemijający czas. Posiada on również doskonałą jakość absorpcji tuszu.
Dla ćwiczących adeptów kaligrafii poleca się gruboziarnisty papier mniej wartościowy. Zwany „mao bian zhi”, papier ten jest wykonany z ziół i pozwala naukę kaligrafii przy niskich kosztach.
- kamień pisarski (砚台, yàntái) o płaskiej formie z wgłębieniem do rozrabiania tuszu z wodą. Sprawia funkcję znanego nam kałamarza
Kamień jest lekko szorstki, to właśnie na nim trze się sztabki tuszu. Wykopaliska archeologiczne odkryły starożytne kamienie pisarskie wykonane z nefrytu, z laki, z brązu , ze srebra, z żelaza i z porcelany.
Sam w sobie, kamień pisarski jest bardzo cennym obiektem sztuki. Ale nie trzeba wydawać fortuny by uzyskać dobrą jakość kamienia. Dobrze gdy kamień jest wyposażony w pokrywę, zapobiega to wysychaniu atramentu. Po każdym użyciu powinno się go dokładnie opłukać w zimnej wodzie i pozostawić trochę wody, aby zachować wilgotność kamienia.
************************
Wykonanie „czterech skarbów kaligrafa” jest odmienne w każdym z państw, które cieszą się znajomością kaligrafii.
Dla przykładu w Japonii w skład sztabek tuszu nie wchodzą te same składniki co w Chinach, również pędzle są odmienne. Papier japoński (washi) nie jest papierem ryżowym.
Od najdawniejszych czasów cały przybornik kaligrafa jest otaczany zarówno w Chinach jak i w sąsiednich państwach Dalekiego Wschodu wielkim szacunkiem.
Oprócz wyżej wymienionych nieodzownych instrumentów do wykonywania kaligrafii, niezbędne są również:
- mała karafka służąca do dolewania wody podczas rozrabiania tuszu
- podstawka, na której spoczywa pędzel i sztabka tuszu
- kawałek ficu, na którym rozkłada się papier
- przyciski do papieru
Mandaryni chińscy przypisywali wielką rolę do niezbędnych « czterech skarbów » . Przy ich wyborze zawsze kierowali się produktami o najlepszej jakości. Od dynastii Song, pędzle były wyrabiane w Huzhou leżącym w prowincji Zhejiang, tusz pochodził z Shexian w Anhui, papier ryżowy z miasta Xuancheng, a kamień pisarski z Duanzhou w prowincji Guangdong. Są to miejsca najbardziej renomowane i znane w środowisku kaligrafów.
Nie sposób nie wymienić najwybitniejszego chińskiego kaligrafa.
Jest nim Wang Xizhi (303-361) zwany Mędrcem Kaligrafii .
Najsławniejsze i najwybitniejsze dzieło mistrza to „Przedmowa do rękopisu z Altany Orchidei” skupiająca zbiór 37 wierszy. Dzieło o wyjątkowej różnorodności znaków, pięknie skomponowane zachowało się w odbitych kopiach pochodzących z kamiennych steli.
Wang Xizhi jest archetypem uczonyego okresu dynastii Południowej, pasjonat natury i wolności, hodował nawet gęsi... Jego styl kaligrafii wymagający wielkiego opanowania pędzla szybko był naśladowany jeszcze za jego życia.
Pod wpływem konkretnej inspiracji, Wang Xizhi napisze jednym tchem przedmowę, do której dołączy zbiór wierszy. Jego przedmowa zawiera dwie części. W pierszej z nich figurują opisy piękna dnia, druga zaś to sugestia ulotność życia.
Przedmowa składa się z 324 chińskich znaków w 28 liniach. Charakter zhī (之)powtarza się 20 razy, ale nigdy dwa razy w ten sam sposób, co może być postrzegane jako jakość odzwierciedlająca doskonałość kaligrafii autora.
Tekst ten wywarł fascynację w następnych pokoleniach. Jest chwalony za swój wspaniały styl kaligrafii.
Oryginalne dzieło zaginęło, wiele egzemplarzy o różnych formach zostało wykonanych w całej historii Chin. Kopia z okresu dynastii Tang stworzona przez Feng Shengsu, jest uważana za najlepsze wydanie, które zachowało się do naszych czasów. Kopia ta jest przechowywana w Pekinie.
Inne tematy w dziale Kultura
