Obecnie w mediach trwa debata nad tym, czy powinno się modyfikować genetycznie żywność.Niestety opinia publiczna nie posiada rzetelnej informacji na ten temat. Ludzie nie są świadomi, że wszystkie hodowlane odmiany roślin i zwierząt, są zmodyfikowane genetycznie. Natomiast rozwój nauki spowodował rozwój technologii modyfikacji genetycznej żywności.
Warto więc prześledzić historycznie rozwój technologii modyfikacji genetycznej udomowionych gatunków roślin i zwierząt.
Modyfikacja genetyczna w oparciu o ewolucje.
Ewolucja, która istnieje w świecie żywym, jest procesem, który można wykorzystać w celu uzyskania modyfikacji genetycznych. Spontanicznie pojawiające się mutacje w hodowanych organizmach mogą być korzystne dla hodowcy. Mutanty są namnażane przez hodowców. Dzięki temu, udomowione organizmy ewoluują w kierunku porządanym przez człowieka. Dzięki takim zabiegom, uzyskano np. buraka cukrowego (wyjątkowo słodką odmianę buraka), łagodnego wilka, czyli psa itd.
Modyfikacja genetyczna, w oparciu o mutagenezę
Proces ewolucji można przyspieszyć, jeśli zwiększy się liczbę mutacji w organiźmie, który chcemy zmodyfikować genetycznie. Używając związków chemicznych, można zwiększyć liczbę mutacji. Dzięki temu, uzyskujemy więcej mutacji do selekcji. Metodę tę po raz pierwszy zastosował niemiecki uczony Hans Stubbbe w latach 20-tych. Pierwszą odmianą komercyjną takiej modyfikacji genetycznej był tytoń.
Modyfikacja genetyczna w oparciu o poliploidie
Często rośliny, które mają więcej chromosomów, produkują większe ziarna. Pierwsze poliploidy “naturalne” poliploidy wyhodowano już w 19 wieku np. pszenżyto. Poliploidie ziaren i zarodków zwierząt można uzyskać dzięki użyciu związków chemicznych, które zaburzają proces mejozy.Najczęściej używa się tutaj kolhicyny. Technika ta została opracowana na Uniwersytecie Harvarda w latach 30-stych przez Dorothy Keppel i Aldena Dawsona. Metodę tę wykorzystano np. Do produkcji ulepszonej cytryny.
Celowe i planowa zmiana genomu
Obecnie, można już bardzo precyzyjnie zaplanować zmianę genomu. W toczącej się debacie tylko żywność która powstaje w wyniku takiej planowej zmiany genomu, nazywa się modyfikowaną genetycznie. Przykładem takiej zaplanowanej modyfikacji jest wyciszenie aktywności niektórych enzymów bulwie kartofla. Uzyskane frytki z takiego kartofla zawierają dużo mniej rakotwórczego akrylamidu.
Konkluzja.
Za pomocą różnych metod modyfikacji genetycznych, można uzyskać ulepszoną żywność. Głównym problemem tutaj jest nie to, jaką metodą uzyska się daną modyfikacje genetyczną, ale to, czy modyfikacja genetyczna ma cechy dla nas porządane. Mówiąc precyzyjniej chodzi o to, czy modyfikowana genetycznie żywność jest zdrowa i bezpieczna dla środowiska. W gruncie rzeczy, cała produkowana żywność jest modyfikowana genetycznie.
Przez wieki, modyfikując informacje genetyczną w dobrym kierunku, rolnicy uzyskali wspaniałe, genetycznie zmodyfikowane nasze ekologiczne polskie jadło.
