Ekspres USA nr 9, czyli najważniejsze informacje zza Oceanu z ostatnich dwóch tygodni:
- Narasta napięcie w stosunkach amerykańsko – chińskich
- Nowy układ handlowy pomiędzy USA, Kanadą i Meksykiem
- Deklaracja wojny czy nowa doktryna powstrzymywania? – Mike Pence o Chinach
- Dyplomatyczna wpadka Melanii Trump
- USA zaniepokojone zaginięciem saudyjskiego dziennikarza
- Znaczące postępy Korei w denuklearyzacji
- Nikki Haley rezygnuje z funkcji ambasadora USA przy ONZ
- Senat za kandydaturą Bretta Kavanaugha na sędziego Sądu Najwyższego
- Rekordowy spadek bezrobocia
- Nagroda Nobla dla amerykańskich naukowców
Narasta napięcie w stosunkach amerykańsko – chińskich
Pod koniec września zaczęły obowiązywać nowe amerykańskie cła w wysokości 10 procent nałożone na import dóbr chińskich. Na początku 2019 roku wysokość ceł ma wzrosnąć aż do 25 procent. W odpowiedzi, rząd chiński zapowiedział nałożenie kolejnych ceł odwetowych w wysokości od 5 do 10 procent na około 5 tysięcy rodzajów dóbr amerykańskich o wartości 60 mld dolarów.
Sytuację między krajami pogorszyło wystąpienie Donalda Trumpa na Radzie Bezpieczeństwa ONZ, w którym oskarżył on Chiny o ingerowanie w planowane na 6 listopada wybory do Kongresu USA.
Negatywny wpływ na stosunki obu krajów ma także opublikowany niedawno raport Pentagonu w którym określono Chiny, jako zagrożenie dla amerykańskich dostaw materiałów i technologii. Sporną pozostaje również kwestia sprowadzanego przez Chiny sprzętu wojskowego z Rosji.
Na podstawie: CNBC, CNBC II, TheBalance
Nowy układ handlowy pomiędzy USA, Kanadą i Meksykiem
Stany Zjednoczone i Kanada zakończyły negocjacje dotyczące nowego paktu handlowego w Ameryce Północnej. Porozumienie z Meksykiem udało się osiągnąć już miesiąc wcześniej. Postanowienia USMCA zastąpią funkcjonujący przez 24 lata Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu (NAFTA), którego renegocjację Donald Trump zapowiedział jeszcze w kampanii wyborczej.
Nowy traktat ma kluczowe znaczenie dla wzajemnych relacji gospodarczych na kontynencie, ponieważ Kanada oraz Meksyk są dla Stanów Zjednoczonych drugim i trzecim partnerem na świecie pod względem całkowitej wymiany handlowej.
Amerykanom udało się wynegocjować z Kanadyjczykami szerszy dostęp do rynku zbytu produktów mlecznych oraz korzystne przepisy dotyczące eksportu samochodów. Kanada wynegocjowała utrzymanie korzystnych postanowień w zakresie rozwiązywania sporów handlowych, możliwość kwestionowania amerykańskich przepisów antydumpingowych oraz ceł wyrównawczych. Istotnym novum w umowie jest wprowadzenie przepisów obejmujących rynek cyfrowy oraz dostosowanie do współczesnych wymogów ochrony własności intelektualnej.
Układ USMCA (nazywany często NAFTA 2.0) wejdzie w życie wraz z odpowiednią ratyfikacją we wszystkich trzech państwach.
Na podstawie: CNBC, Politico
Deklaracja wojny czy nowa doktryna powstrzymywania? – Mike Pence o Chinach
Podczas konferencji w Instytucie Hudsona, wiceprezydent USA Mike Pence zapowiedział nową, bardziej asertywną politykę amerykańską w stosunku do Chin. W wystąpieniu Pence podkreślał zasługi USA wobec Chin (nadanie priorytetu w wzajemnych stosunkach, pomoc w wejściu do WTO, inwestycje wspierające chiński wzrost gospodarczy). „To my odbudowaliśmy Chiny w ciągu ostatnich 25 lat” – mówił, cytując Donalda Trumpa.
Zdaniem Penca, USA chciały, aby Chiny dołączyły do reszty świata nie tylko w sensie gospodarczym, ale również politycznym. Prezydent stwierdził, że pokładane w Chinach nadzieje nie zostały spełnione i następuje tam drastyczny odwrót od wszelkich liberalnych wartości. „Obecnie Pekin metodami zarówno politycznymi, ekonomicznymi, wojskowymi oraz propagandą zwiększyć próbuje zwiększyć swoje wpływy na terenie USA” – zaznaczył.
Wiceprezydent przypomniał, że Chiny wydają na zbrojenia więcej niż ich azjatyccy sąsiedzi razem wzięci, rozmieszczają broń do zwalczania okrętów i samolotów na Morzu Południowo-Chińskim, próbują osłabiać zdolności USA na lądzie, morzu i powietrzu oraz wypchnąć amerykańską obecność z zachodniego Pacyfiku.
Pence podkreślił, że w odpowiedzi na te działania obecna amerykańska administracja będzie kierowała się bardziej aktywnym i zdecydowanym podejściem – USA będą broniły swoich interesów ze zdwojoną siłą za pomocą środków militarnych, odnowionym arsenałem nuklearnym oraz dużymi inwestycjami w wojska konwencjonalne. Zapowiedział również, że Stany Zjednoczone będą żądać od Chin otwarcia swojego rynku oraz ochrony własności intelektualnej swoich przedsiębiorstw.
Źródło: Tekst przemówienia Pence’a
Dyplomatyczna wpadka Melanii Trump
Melania Trump podczas swojej pierwszej samodzielnej wizyty zagranicznej została mocno skrytykowana za strój, a właściwie za kapelusz, który zdecydowała się na tę okazję założyć. Odwiedzając Kenijski Park Narodowy, pierwsza dama USA została sfotografowana w kapeluszu tropikalnym (tzw. pith helmet), który kojarzony jest z erą kolonizacji kontynentu afrykańskiego.
Zaraz po opublikowaniu zdjęć z wycieczki po kenijskim parku, wielu amerykańskich badaczy zajmujących się Afryką i kolonializmem wyraziło swoje oburzenie ze względu na nieodpowiedni dobór stroju przez żonę Donalda Trumpa. Dyplomatyczną wpadkę na swoim Twiterze skomentował koordynator studiów afrykańskich na Uniwersytecie St. Lawrence podkreślając, że jego zdaniem kontekst kulturowy i historyczny powinien mieć znaczenie, a pierwsza dama przed wizytą powinna była zastanowić się nad doborem stroju.
Kenia była trzecim przystankiem podczas wizyty Melanii Trump w Afryce. Wcześniej pierwsza dama odwiedziła Ghanę oraz Republikę Malawi.
Na podstawie: TheCut, NYTimes, BusinessInsider
USA zaniepokojone zaginięciem saudyjskiego dziennikarza
Prezydent Trump wyraził swoje zaniepokojenie w związku z sytuacją z saudyjskim dziennikarzem i dysydentem Dżamalem Khashoggim, który zaginął po wizycie w konsulacie Arabii Saudyjskiej w Stambule. Sekretarz stanu USA Mike Pompeo zaapelował do władz w Rijadzie o niezwłoczne przeprowadzenie rzetelnego śledztwa w sprawie zaginięcia Khashoggiego i podanie jego wyników do publicznej wiadomości.
Khashoggi jest znanym krytykiem polityki króla Arabii Saudyjskiej Salmana ibn Abd al-Aziza oraz jego syna i następcy tronu księcia Muhammada. Od września 2017 roku Khashoggi przebywał poza Arabią Saudyjską, publikował felietony jako stały współpracownik Washington Post, w których zarzucał im prześladowanie opozycji oraz agresywną interwencję wojskową w Jemenie.
Sprawa jego zaginięcia oraz pogłoski, jakoby miał zostać zamordowany wewnątrz saudyjskiej placówki dyplomatycznej, wywołuje od kilku dni poważny kryzys na linii USA-Arabia Saudyjska-Turcja. Prezydent Turcji odniósł się do sprawy, sugerując, że gdyby Saudowie mieli w tej sprawie „czyste ręce” opublikowaliby nagranie z monitoringu i udowodnili, że Khashoggi bezpiecznie opuścił konsulat. Amerykański senator Chris Murphy z Partii Demokratycznej, zasugerował, że Stany Zjednoczone powinny zerwać stosunki z Arabią Saudyjską, jeśli pogłoski o zamordowaniu dziennikarza okazałyby się prawdą. Biorąc jednak pod uwagę znaczenie sojuszu saudyjsko-amerykańskiego w regionie, mało prawdopodobne jest, aby administracja Donalda Trumpa zdecydowała się na taki krok.
Na podstawie: Washington Post, Politico
Znaczące postępy Korei w denuklearyzacji
Podczas konferencji prasowej w stolicy Korei Południowej sekretarz stanu USA Mike Pompeo podkreślił, że wraz z przywódcą północnokoreańskim Kim Dzong Unem dokonali „znaczących postępów” zmierzających do likwidacji posiadanego przez ten kraj arsenału nuklearnego.
Pompeo oświadczył, że Kim wyraził żywotne zainteresowanie przystąpieniem do negocjacji zmierzających do wypracowania praktycznych rozwiązań w przedmiocie denuklaryzacji. Sekretarz stanu potwierdził ponadto, że data i miejsce kolejnego spotkania Trumpa z Kim Dzong Unem pozostają w ostatniej fazie ustaleń. Pompeo odmówił jednak podania szczegółów całej rozmowy.
Nieznane jest natomiast nadal stanowisko Stanów Zjednoczonych w sprawie oczekiwań Pjongjangu na temat wspólnej deklaracji obu państw półwyspu dotyczącej wojny koreańskiej. Korea Południowa domaga się, aby deklaracji tej towarzyszyło zamknięcie głównej placówki nuklearnej u swojego sąsiada z północy.
Na podstawie: Huffington Post
Nikki Haley rezygnuje z funkcji ambasadora USA przy ONZ
Donald Trump przyjął rezygnację Nikki Haley ze stanowiska ambasadora USA przy ONZ. Opuści ona swoje stanowisko do końca tego roku. Prezydent potwierdził, że informację o rezygnacji ze stanowiska otrzymał 6 miesięcy temu z wyjaśnieniem o potrzebie podjęcia przez nią przerwy po okresie dwuletniej służby w realizacji polityki zagranicznej.
Nikki Haley uważana była za „gwiazdę” polityki zagranicznej w administracji Trumpa oraz silnego lidera w konfrontacji z Iranem, Koreą Północną oraz innymi krajami nieprzyjaźnie nastawionymi do USA. Jedną z wymienianych kandydatek mających zastąpić Haley jest Dina Powell – była doradczyni Trumpa w Białym Domu.
Na podstawie: Washington Times, NY Times, ABC News
Senat za kandydaturą Bretta Kavanaugha na sędziego Sądu Najwyższego
Podczas wstępnego głosowania Senat poparł kandydaturę Bretta Kavanaugha na sędziego Sądu Najwyższego.
Proces zatwierdzenia Kavanaugha był jednym z najbardziej kontrowersyjnych od lat. Aż do ostatniej chwili jego kandydatura pozostawała na łasce trzech wahających się senatorów. Dwóch z nich – Jeff Flake i Susan Collins – ostatecznie pozytywnie przyjęło raport FBI, który uniewinnił go ze stawianych mu zarzutów o napaść na tle seksualnym. Republikańska senator Lisa Murkowski z Alaski nie wzięła jednak udziału w głosowaniu uznając, że Kavanaugh nie jest właściwą osoba na sędziego Sądu Najwyższego.
W ostatecznym głosowaniu Partia Republikańska zdobyła wystarczającą ilość głosów do zatwierdzenia nominacji. Za głosowało 50 senatorów, przeciwko 48.
Obecnie w dziewięcioosobowym składzie Sądu Najwyższego zasiada 5 konserwatystów.
Na podstawie: BBC, The Advocate
Rekordowy spadek bezrobocia
Jak poinformował Departament Pracy USA, bezrobocie spadło we wrześniu do 3,7%. Jest to poziom niespotykany od grudnia 1969 roku, kiedy to w apogeum wojny wietnamskiej silny wzrost gospodarczy i znaczna liczba powołań do armii przyczyniły się do pełnego wykorzystania siły roboczej.
Jak wynika z danych Departamentu Pracy, w samym tylko wrześniu amerykańscy pracodawcy zatrudnili 134 000 osób, co oznacza, że był to kolejny miesiąc wzrostu liczby zatrudnionych.
W związku z malejącym bezrobociem we wrześniu płace wzrosły o 2,7%. W opinii republikanów, tak znacząca poprawa na rynku pracy jest dowodem na skuteczność polityki gospodarczej Donalda Trumpa.
Na podstawie: WSJ
Nagroda Nobla dla amerykańskich naukowców
Dwóm amerykańskim naukowcom przyznano ostatnio nagrodę Nobla. Pierwszy z nich prowadzi swoje badania nad ekonomią zmian klimatycznych, a drugi nad metodą walki z tym problemem.
William Nordhaus z Uniwersytetu Yale otrzymał ją za opracowanie modelu pozwalającego na ocenę kosztów i korzyści różnych metod ograniczania emisji gazów cieplarnianych, a Paul Romer z Uniwersytetu Nowojorskiego za endogeniczną teorię wzrostu gospodarczego.
David Warsh, bloger, który obserwuje rozwój badań ekonomicznych, zauważa, że uhonorowanie Nordhausa i Romera przez komitet noblowski nie jest zbiegiem okoliczności i stanowi adekwatną odpowiedź na alarmujące zmiany klimatyczne.
Na postawie: Time, Boston Herald, CP24
Numer przygotowali:
Aneta Balcerzak – psycholog międzykulturowy. Absolwentka Podyplomowych Studiów z Polityki Zagranicznej i Dyplomacji Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i Collegium Civitas, Podyplomowych Studiów Biznesu na Rynkach Wschodzących Azji, Afryki, i Ameryki Południowej Szkoły Głównej Handlowej oraz Szkoły Trenerów (Ośrodek Psychoedukacji INTRA). Od wielu lat pracująca z zespołami wielokulturowymi w globalnych, międzynarodowych korporacjach.
Współpraca:
Adrian Purzycki – absolwent prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Aplikant adwokacki przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie.Od 2012 roku zawodowo związany z branżą IT.
Damian Piłat – prawnik. Pracownik międzynarodowej firmy doradczej. Absolwent Szkoły Przywództwa Instytutu Wolności.
Jakub Janusz Turkowski – Prawnik. Absolwent Uniwersytetu w Białymstoku. Studiował również na Uniwersytecie Arystotelesa w Salonikach oraz Uniwersytecie w Walencji. W 2018 rozpoczął współpracę z portalem publicystycznym Duel Amical.
Martyna Pieczko – absolwentka socjologii i stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Warszawskim oraz Akademii Młodych Dyplomatów.
Przemysław Barański – absolwent nauk politycznych oraz administracji na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. W latach 2011-2015 pracownik administracji publicznej, w której zajmował się funduszami unijnymi. Obecnie odpowiada za realizację programu Szkoła Przywództwa w Instytucie Wolności.
