Wielu historyków usiłowało odpowiedzieć na pytanie: czemu ludy słowiańskie, które wchodziły w skład Państwa Mieszka przetrwały a te na zachód od Odry nie. Dla jednych jest to zwykły zbieg okoliczności inni tłumaczą to sprawnością polityczną ówczesnych przywódców, jeszcze inni szukają w tym realizacji polityki Cesarstwa. Są jednak i tacy, którzy nie mają wątpliwości, że główną przyczyną tego, że udało nam się przetrwać ponad tysiąc lat było przyjęcie chrztu przez Mieszka. To co stało się ze Słowianami połabskimi jest ostrzeżeniem i przestrogą. Ludom tym, zamieszkującym między Odrą a Łabą, nie brakowało męstwa i odwagi. W XI wieku doszły do największej potęgi, zwyciężając w 1056 r. potężną armię niemiecką pod dowództwem margrabiego Marchii Północnej – Wilhelma oraz siły saskie w rozwidleniu Haweli i Łaby. Wkrótce jednak, jak twierdzą historycy, walka o prymat w związku stała się ważniejsza od wspólnoty. Niewystarczająca i płytka, jako czynnik wiążący ich społeczności, okazała się niechęć do chrześcijaństwa. Było tak głównie z powodu tego, że chrześcijan utożsamiano z władzą cesarską. Słowianie połabscy nie byli ani słabi, ani nieliczni. Geograf Bawarski podaje, że na ziemiach Wieletów znajdowało się 95 grodów. Mimo tego wkrótce zostali oni ze szczętem wytępieni. Z tej perspektywy jaśniej widać, przenikliwość pierwszych władców Polski. Choć trudno chrzest Polski interpretować jako decyzję jedynie polityczną, to w pewnym sensie zapewniła ona stabilny byt i stosunkowo dużą niezależność od innych oraz względną samodzielność podejmowanych decyzji. Tak więc wszyscy jesteśmy w jakimś stopniu dłużnikami ówczesnych władców oraz przede wszystkim Wspólnoty w której przez chrzest władcy od ponad tysiąca lat uczestniczymy.
