Płk. Kukliński, zniweczone plany marsz.Ogarkowa, NATO i Zapad-81

Chyba ciekawe bo o Zapad-81 pisze się zazwyczaj w kontekście sytuacji w Polsce. Tu jest mowa o testowaniu w czasie Zapad-81 nowej strategii podboju Europy.

Fragment artykułu, z wydawnictwa US Army, magazyn Military Review (01-02.2010) wydaje go szkoła The U.S. Army Combined Arms Center (USACAC), którą nazywa się Intelektualnym Centrum Armii.

(...). Gdy ustanowiono ten nowy "parasol" nuklearny [sowieckie rakiety SS-20], marszałek Nikołaj Ogarkov, nowy szef sztabu generalnego, otrzymał zadanie opracowania nowej wiarygodnej strategii umożliwiającej pokonanie NATO, wyłącznie z użyciem sił konwencjonalnych, co mogłoby zmienić psychologiczny układ sił w Europie poprzez wywołanie wątpliwości wśród zachodnich Europejczyków, czy Stany Zjednoczone byłyby w stanie ich obronić.
Generał Danilevich, prawdopodobnie najbardziej utalentowany sowiecki strateg ery Zimnej Wojny, wykonał większość pracy. Jej rezultaty zamknęły się w 3-tomowej, ściśle tajnej "dyrektywie" The Strategy of Deep Operations (Global and Theater), która była planem sowieckich operacji militarnych na czas wojny. Kluczową innowacją była koncepcja walki [w postaci] zintegrowanej bitwy sił powietrznych i lądowych na znacznie większym obszarze niż kiedykolwiek przedtem. Kilka osób w Waszyngtonie wkrótce było dobrze zorientowanych w tej nowej strategii, głównie dzięki pułkownikowi Ryszardowi Kuklińskiemu, polskiemu ofiecerowi pracującemu nad planami wojennymi Paktu Warszawskiego, i agentowi CIA. Skala wizji Ogarkova oszołomiła tych, którzy widzieli materiały wywiadowcze Kuklińskiego. Byli przerażeni i w szoku (na długo przed tym, gdy to wyrażenie weszło do mowy potocznej).
Centralną koncepcją była szybka ofensywa rozpoczęta pod przykrywką manewrów wojskowych we Wschodnich Niemczech i Czechosłowacji. Jednocześnie 2000 samolotów atakuje wszystkie obiekty broni jądrowej NATO i stara się uziemić natowskie samoloty na 48 godzin. To drugie zadanie zyskuje na znaczeniu ponieważ samoloty NATO mają być wkrótce wyposażone w amunicję "assault breaker", która byłaby znacznie bardziej skuteczna przeciwko sowieckim siłom pancernym niż tradycyjne bomby. Tymczasem ogromna ofensywa z udziałem 2 milionów żołnierzy rozciągnie front od północnej Norwegii do wschodniej Turcji.
By przełamać obronę NATO, wzmocnione blisko 50 tys. nowoczesnych naprowadzanych rakiet przeciwpancernych, siły sowieckie skierowałby na nią ostrzał artyleryjski i lotniczy o skali bez precedensu. Rosyjski termin stosowany do opisu tej skali sugeruje nuklearną intensywność.
Jak zaobserwował później Phillip Petersen, jeden z wiodących ekspertów od sowieckiej strategii w DIA (Defense Intelligence Agency): "Ta nowa strategia umożliwiła Związkowi Sowieckiemu uzyskanie większej ilości opcji niż NATO". Ogarkov wiedział, że wielu w NATO wątpiło, by ich polityczni liderzy mogli szybko wydać zgodę na użycie broni nuklearnej. "Głównym celem stało się więc prowadzić wojnę w ten sposób by opóźnić podjęcie decyzji o użyciu broni nuklearnej przez NATO, do czasu aż będzie dla nich za późno by móc wpłynąć na przebieg wojny."

Testowanie strategii Ogarkowa

We wrześniu 1981, na zachodnich równinach Związku Sowieckiego, generał Ogarkov dzięki Zapad-81, prawdopodobnie największym manewrom wojskowym od 1945 r., umożliwił NATO przelotne spojrzenie na jego nową strategię. "Uważnie obserwowaliśmy te manewry" - zapamiętał Diego Ruiz-Palmer, współpracownik Andy Marshall'a z tamtego czasu. "Ogarkov pokazał, że przez 3 ostatnie lata pilnie studiował możliwe sposoby działania amerykańskiego "assault breaker" oraz możliwe sposoby przeciwdziałania by zminimalizować jego wpływ. Kluczowym elementem w strategii Ogarkova były nowe pancerne szybko przemieszczające się "operacyjne grupy manewrowe" (OGM). Miały im towarzyszyć mobilna artyleria i wojska inżynieryjne z wyposażeniem do przekraczania rzek, co miało ułatwiać postępy, oraz myśliwce bombardujące i śmigłowce bojowe zapewniające dodatkową siłę ognia. W celu zmniejszenia wrażliwości [na atak przeciwnika] siły miały być rozproszone aż do czasu [własnego] ataku, jednocześnie towarzyszyła im duża liczba mobilnych rakiet ziemia-powietrze chroniących je przed powietrznymi atakami NATO.
Głównym zadaniem "operacyjnych grup manewrowych" było głębokie przeniknięcie w głąb Niemiec Zachodnich zakłócnie dowodzenia i kontroli nad siłami NATO i zajęcie pozostałych składów broni nuklearnej, lotnisk i miejsc kluczowych z punktu widzenia logistyki. Powietrzne [airlifted] Siły Specjalne [operujące] za liniami NATO miały im pomóc w tych zadaniach.
Inne OGM miały otoczyć główne siły NATO, ale zrobić to znacznie szybciej niż sowieckie siły mogłby to uczynić w latach siedemdziesiątych. Zamiarem sił sowieckich było dotarcie do Kanału w mniej niż 20 dni - i bez użycia sił jądrowych.
W porównaniu z NATO, sowieckie siły konwencjonalne nigdy nie wyglądały tak dobrze, zwłaszcza w starannie publikowanych sowieckich filmach propagandowych. Publicznie, sowieccy przywódcy zaczęli głosić, że udoskonalili strukturę i metody [walki] ich sił do stopnia umożliwiającego wygranie wojny w Europie z użyciem wyłącznie konwencjonalnych broni. Jednak wiele jeszcze pozostało do zrobienia by siły sowieckie mogły zrealizować w całości plan Ogarkova. Według Ruiza-Palmera "Doświadczeni obserwatorzy wiedzieli, że każdy szczegół tych manewrów został starannie wyreżyserowany i przećwiczony. Niemal wszyscy biorący udział w manewrach byli oficerami i podoficerami, a nie zwykłymi żołnierzami. To nie tak jak dzieje się w operacjach wojskowych; to była wojskowa propaganda w najlepszym wykonaniu."

Początkowa amerykańska reakcja.

Jednak NATO nie miało zamiaru zostawić tej sprawy. Pod koniec 1981 r., zaledwie 3 miesiące po zakończeniu Zapad-81, generał Bernard Rogers, w owym czasie Naczelny Dowódca Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie [Supreme Allied Commander Europe, SACEUR] wziął udział w ściśle tajnej przeznaczonej wyłącznie dla niego prezentacji w jego kwaterze głównej w Mons w Belgii. Briefing prowadzili dwaj analitycy z DIA, którzy byli najlepiej poinformowani w sprawie planów Ogarkova. Kiedy skończyli. Rogers podobno powiedział im, że: "Pierwszy raz w ciągu mojej kariery, naprawdę czuję, że dostałem się do wnętrza umysłu mojego przeciwnika". Generał Rogers szybko zdał sobie sprawę, że NATO musi się wiele nauczyć od Ogarkova.
Gdy NATO zaczęło działać wspólnie ["płk. Kukliński pierwszy polski oficer w NATO" :], Ogarkov popadł w kłopoty. Niemal w ty samym czasie, kiedy Rogers odebrał swój raport. Marszałek Dymitrij Ustinov, sowiecki Minister Obrony, powiedział swoim kolegom z Paktu Warszawskiego, że balans sił pomiędzy NATO i Paktem Warszawskim "w tej chwili nie jest na naszą korzyść". (...)

(...) kiedy Moskwa dowiedziała się, że Kukliński uciekł do Amerykanów, Ogarkov musiał stawić czoła nieprzyjemnemu faktowi, że jego nowe plany wojenne nie są już tajemnicą."

Military Review, US Army Combined Arms Center
Gordon S. Barrass, biogr. ze strony jego uczelni - London School of Economics: był członkiem brytyjskiego Joint Intelligence Committee w ostatnich latach zminej wojny. Jego ostatnia książka o tematyce zimnowojennej zyskała wysokie oceny w Waszyngtonie i... Moskwie.
http://usacac.army.mil/CAC2/MilitaryReview/Archives/English/MilitaryReview_20100228_art016.pdf