Polska jest niekwestionowanym europejskim liderem, nie mowa tutaj niestety o gospodarce, ale o liczbie zawodów regulowanych, czyli takich, których na mocy przepisów prawnych nie można wykonywać bez spełnienia ściśle określonych warunków. Obecnie w przypadku aż 380 profesji konieczne jest złożenie państwowych egzaminów, odbycie długoletnich staży, kursów, aplikacji, przedstawienie różnorodnych zaświadczeń oraz posiadanie określonego poziomu wykształcenia. Dla porównania we Francji jest ich 150 (co stanowi europejską średnią), a na przykład w Estonii zaledwie 47.
3 marca na konferencji prasowej Minister Sprawiedliwości Jarosław Gowin, ogłosił projekt ustawy o zmianie ustaw regulujących niektóre zawody, przewidujący ograniczenie lub wręcz całkowite zniesienie wymogów w przypadku 49 profesji m.in. spawacza w odkrywkowych zakładach górniczych (wymogi zniesione całkowicie), pośrednika pracy (m.in. zniesienie licencji i stopni zawodowych), taksówkarza (zniesienie kursu i egzaminu zawodowego z topografii miasta i prawa pracy), detektywa (obowiązkowe szkolenie, zamiast egzaminu dla uzyskania licencji), syndyka (zmniejszenie opłat za egzamin, odstąpienie od konieczności badań lekarskich i psychologicznych), geodety (zniesienie egzaminu i wymogu praktyki zawodowej), i przewodnika turystycznego (wymogi zniesione całkowicie, w chwili obecnej za oprowadzanie turystów bez uprawnień grozi kara grzywny lub ograniczenia wolności). Na ułatwienia mogą liczyć też osoby pragnące szkolić przyszłych kierowców lub pracować w bibliotece. Instruktorzy nauki jazdy, nie będą już musieli posiadać wykształcenia średniego, natomiast aby zostać bibliotekarzem wystarczy tylko wykształcenie wyższe, bez konieczności odbywania staży, które mogły trwać nawet do 10 lat.
Na liście znalazły się również uznawane za jedne z najbardziej hermetycznych zawody prawnicze: adwokat, notariusz, radca prawny
i komornik. W myśl proponowanych przez ministra Gowina nowych przepisów zlikwidowana zostałaby część testowa egzaminu adwokackiego co wydaje się istotną zmianą, ponadto skrócony z 5 do 3 lat miałby zostać okres praktyki wymaganej od osób pragnących przystąpić do egzaminu adwokackiego bez odbycia aplikacji adwokackiej, jak również zniesiony obowiązek powoływania zastępców członków komisji egzaminacyjnej. Takie same rozwiązania zaproponowano wobec radców prawnych. Ograniczenia regulacji względem adwokatów, czy radców prawnych będą istotne ale nie rewolucyjne. W przypadku notariuszy przewidywane jest m.in. skrócenie aplikacji notarialnej z 2 lat i 6 miesięcy do 2 lat oraz zlikwidowanie części testowej egzaminu notarialnego. Bardzo dużo zmian zaproponowano wobec komorników: skrócenie czasu trwania aplikacji komorniczej z dwóch lat do 1,5 roku, likwidacji części ustnej egzaminu komorniczego, oraz zmiany punktacji części pisemnej, skrócenie z 5 do 3 lat stażu ,,stosowania prawa”- uprawniającego do zdawania egzaminu komorniczego w przypadku osób bez aplikacji komorniczej oraz rezygnację z obowiązkowych badań psychologicznych dla kandydatów na komorników.
Działania Ministra Gowina z jednej strony wzbudzają nadzieję na łatwiejsze znalezienie pracy, wśród wielu, szczególnie młodych ludzi, (na skutek zmian szacowany jest wzrost zatrudnienia w tych zawodach o 15-20%). Ustawa ma również zwiększyć konkurencyjność, co przełoży się na spadek cen usług. Z drugiej jednak strony wzbudza jednak coraz większy opór ze strony grup zawodowych, których dotyczy. Ze względu na to uchwalenie zarówno tej, jak i obecnie przygotowywanej następnej ustawy, przewidującej ,,uwolnienie” dalszych 180 zawodów może okazać się bardzo burzliwe.
Maciej Malik
