Sylwester Śmiech Sylwester Śmiech
499
BLOG

Rola i znaczenie Komitetu Obrony Robotników

Sylwester Śmiech Sylwester Śmiech Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 23

23 IX 1976 roku powołano Komitet Obrony Robotników, ogłoszono apel do społeczeństwa i władz PRL informujący o powstaniu KOR. Apel podpisali: Jerzy Andrzejewski, Stanisław Barańczak, Ludwik Cohn, Jacek Kuroń, Edward Lipiński, Jan Józef Lipski, Antoni Macierewicz, Piotr Naimski, Antoni Pajdak, Józef Rybicki, Aniela Steinsbergowa, Adam Szczypiorski, Ks. Jan Zieja, Wojciech Ziembiński. Ogółem w połowie 1977 roku, KOR liczył 26 osób. Należy pamiętać, że KOR założyli ludzie o zupełnie różnych przekonaniach - od socjalistów po chadeków i księży. Wśród komitetu znalazło się zarówno grono wybitnych postaci życia publicznego, jak i grupa młodych opozycjonistów. Jak wynika z meldunków SB komitet miał zbudować sojusz robotników oraz inteligencji. Jesienią arcybiskup Wojtyła uczestniczył w serii spotkań z założycielami KOR-u, które odbyły się w mieszkaniu pisarza Bohdana Cywińskiego, później czołowego działacza „Solidarności”.

KOR zapoczątkował nową formę aktywności opozycyjnej prowadzonej w sposób jawny, działacze podawali do wiadomości publicznej swoje nazwiska, adresy. Sama organizacja skupiła tylko część środowisk opozycyjnych. Głównymi Celami KOR-u były: amnestia dla skazanych za udział w demonstracjach w czerwcu 1976 roku, przyjęcie osób represjonowanych do pracy, ujawnienie pełnych rozmiarów represji, ukaranie winnych naruszenia prawa wobec demonstrantów oraz powołanie komisji poselskiej ds. zbadania i publicznego ujawnienia wypadków łamania prawa przez organa władzy. KOR działał na wielu płaszczyznach. Organizował coraz szerszą pomoc finansową, prawną, lekarską dla osób poszkodowanych. Poważne środki zaczęły napływać z zagranicy np. w Londynie powstał Komitet Zbiórki na Pomoc Ofiarom Wydarzeń Czerwcowych, fundusze przekazywano za pośrednictwem Episkopatu.

KOR prowadził równolegle działalność informacyjną. Wydawano co miesięczne komunikaty informujące o wydarzeniach czerwcowych, represjach, akcjach pomocy, publikowano listy funkcjonariuszy MO, którzy znęcali się nad robotnikami, podawano numery, pod którymi osoby prześladowane mogą szukać pomocy. Program KOR skierowany był do pracowników, domagano się zagwarantowania prawa do godziwej pracy i zapłaty, do odpoczynku, do strajku. Występowano przeciwko pogłębianiu się różnic społecznych. Domagano się wprowadzenia 40 – godzinnego tygodnia pracy bez ograniczenia zarobków, zlikwidowania uprzywilejowanych grup związanych w obozem rządzącym, przestrzegania w pracy zasad bhp, zgody na tworzenie niezależnych związków zawodowych.

7 V 1977 roku w Krakowie znaleziono ciało studenta Uniwersytetu Jagiellońskiego współpracownika KOR. Szybko okazało się, że wszystkie poszlaki wskazują na to iż został zabity z inspiracji SB. Przyjaciele studenta uznali, że nie mogą milczeć i konieczne są działania. Do Krakowa udała się też grupa członków KOR w celu zbadania sprawy zmarłego studenta Jana Pyjasa. zostali oni w większości aresztowani. Do Krakowskich studentów wysłano apel o bojkot rozpoczynających się dorocznych juwenaliów. W całym kraju pojawiły się klepsydry, zamawiano msze w intencji zmarłego studenta. 15 V 1977 roku. Zorganizowano żałobny „czarny marsz” – kilka tysięcy ubranych na czarno osób przeszło ulicami Krakowa, tego dnia ogłoszono również powstanie Studenckiego Komitetu Solidarności.

29 września 1977 r. odbyło się zebranie KOR-u, na którym przyjęto uchwałę o przekształceniu Komitetu Obrony Robotników w Komitet Samoobrony Społecznej KOR. Wśród celów stawiających sobie przez tę organizacje były: walka z represjami stosowanymi z powodów politycznych, światopoglądowych, wyznaniowych, rasowych i udzielanie pomocy ludziom z tych powodów prześladowanym, walka z łamaniem praworządności i pomoc pokrzywdzonym w jej wyniku, walka o instytucjonalne zabezpieczenie praw i wolności obywatelskich, popieranie i obrona wszelkich inicjatyw społecznych zmierzających do realizacji praw człowieka i obywatela. W nazwie wyraz "robotniczy" zastąpiono wyrazem "społeczny", gdyż nowy cel Komitetu nie miał ograniczać się tylko do robotników. Odtąd wszystkie warstwy społeczne mogły liczyć na pomoc. Wydawano oświadczenia, pisano petycje itp. 9 maja 1977 powołano Biuro interwencyjne KSS „KOR” zajmujące się niesieniem pomocy ofiarom represji politycznych władz PRL.


Historyk, Nauczyciel, Doktorant KUL, Wychowawca.  Współpracownik Klubu Inteligencji Katolickiej i Instytutu Myśli Roberta Schumana.  Koordynator organizacji Młodzi Dla Polski w Lublinie.  W przeszłości: Przewodniczący Komisji ds. Ruchu Naukowego Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej. Członek organizacji społecznych i charytatywnych. 

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura