Muszę rozwinąć temat śladów pozostawionych na miejscu katastrofy przez skrzydło i statecznik samolotu. Poprzedni dowód, że kąt obrotu nie mógł wynosić 200..210 stopni, jak podał MAK, nie do końca się powiódł, ponieważ nie uwzględniłem wszystkich czynników - mianowicie nie wziąłem pod uwagę tego, że oś kadłuba samolotu mogła być odchylona od kierunku ruchu.
W poprzedniej notce opisana jest sytuacja, która schematycznie przedstawiona jest na poniższym rysunku (rys.1) - oś kadłuba zgodna z kierunkiem ruchu. Wykazałem, że taki sposób uderzenia w ziemię nie jest zgodny ze śladami na ziemi. Niestety jest to tylko szczególny przypadek ogólniejszej sytuacji widocznej na rys.2.
Dla sytuacji z rys.1 można podać takie równanie opisujące odległość śladów:
gdzie:
L - odległość śladów
a - odległość koniec skrzydła - koniec statecznika (w płaszczyźnie prostopadłej do osi kadłuba)
delta a - zwiększenie odległości wynikające z prędkości obrotowej, jaka była w chwili kontaktu z ziemią
x - kąt obrotu samolotu wzdłuż osi kadłuba
Kąt 215 stopni jest odczytany z rysunku, odpowiada obrotowi, przy którym koniec statecznika i koniec skrzydła są poziomo.
Przyjmując L=14,8 metra (odczytane ze zdjęcia satelitarnego) a &delta a =1,8 metra (obliczone w poprzedniej notce) równanie ma dwa rozwiązania:
Niezgodne z danymi MAK.
Teraz powyższe równanie, uogólnione dla sytuacji z rys.2.
gdzie:
y - kąt odchylenia osi kadłuba od kierunku lotu
Przyjmując L i delta a tak jak wyżej, mamy takie rozwiązania:
Wyjaśnienie dla manka: w komentarzach pod poprzednią notką błędnie podałem kąt y=27 stopni, bo nie uwzględniłem składnika b*siny. Dla porządku napiszę, że istnieją również rozwiązania rzędu -87 stopni, ale odrzucam je z oczywistych względów.
Z powyższego wynika, że nie da się udowodnić, że kąt obrotu nie mógł wynosić tyle ile podaje MAK tylko na podstawie odstępu śladów. Trzeba kopać głębiej.
1. Zniszczenia roślinności
Przeanalizuję teraz ścięcia drzew za prawym poziomym statecznikiem, widoczne na tym kadrze z filmu Wiśniewskiego. Dwa równoległe ślady są zgodne z kierunkiem ruchu a z powyższych obliczeń wynika, że odchylenie osi kadłuba od tego kierunku nie przekraczało 7 stopni. Wobec tego ruch samolotu, tuż po pierwszym kontakcie z ziemi, powinien być taki jak na poniższym rysunku.
rys.3
Na rysunku widać samolot w dwóch położeniach: (1) na początku hipotetycznego rycia dolnego śladu (zielony odcinek) prawym skrzydłem i (2) na końcu rycia górnego śladu (czerwony odcinek) prawym poziomym statecznikiem. Zielonym okręgiem zaznaczone jest miejsce widoczne na kadrze z filmu Wiśniewskiego. Widać, że w takim układzie samolotu, te zniszczenia krzewów mogły być wykonane tylko prawym skrzydłem. Musiałoby się ono poruszać po przedłużeniu zielonego odcinka. Wobec tego nie mogło równocześnie spowodować powstania śladu oznaczonego kolorem niebieskim, nie da się również wskazać innego elementu, który się do powstania tego śladu przyczynił. Dodatkowo trzeba zauważyć, że gdyby samolot poruszał się w ten sposób, to powinien później kontynuować ten ruch i szczątki powinny być rozłożone zgodnie kierunkiem tego ruchu. Łatwo spostrzec, że oś rozrzutu szczątków jest inna, odchylona do góry.
2. Równoległość śladów
Na powyższym rysunku widać, że ślady (zielony i czerwony odcinek) są w przybliżeniu równoległe, zmierzony kąt między nimi nie przekracza 1 stopnia. Tymczasem, ze względu na prędkość obrotową jaką powinien samolot mieć w chwili uderzenia w ziemię i różne średnice okręgów kreślonych przez koniec skrzydła i koniec poziomego statetecznika, równoległe być nie mogą.
Dla przykładu, biorąc dane z poprzedniej mojej notki, dla prędkości postępowej Vp=70 m/s mamy:
|
Element
|
Prędkość liniowa końca elementu
Vl
|
Odchylenie śladu od kierunku ruchu
x=arctg(Vl/Vp)
|
|
Skrzydło
|
17,31 m/s
|
13,89 stopni
|
|
Statecznik
|
9,08 m/s
|
7,39 stopni
|
Wobec tego, kąt między śladami zostawionymi przez skrzydło i poziomy statecznik powinien wynosić: 13,89-7,39 = 6,5 stopni.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę ślady widoczne na miejscu katastrofy, uderzenie samolotu w ziemię z kątem obrotu przekraczającym 180 stopni nie jest możliwe.
