W ciągu 30 lat w Polsce nastąpił czterokrotny wzrost zachorowań u mężczyzn i trzykrotny - u kobiet na raka jelita grubego. W żadnym kraju w Europie nie ma tak wysokich wskaźników zachorowalności na ten nowotwór.
Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów liczba zachorowań na
raka jelita grubego w Polsce wyniosła w 2013 r. 17 tys., z czego u mężczyzn 9,5 tys. i 7,5 tys. u kobiet. W 2015 r. na ten nowotwór zachorowało 18 tys. osób, a zmarło 11 tys. chorych. Liczba zgonów z powodu tego nowotworu jest w Polsce wciąż wyższa, niż w wielu innych krajach.
Najczęstszymi przyczynami zachorowań jest niewłaściwy styl życia, zła dieta (zbyt duże spożycia mięsa i jego przetworów, a za mało warzyw i owoców) i mała aktywność fizyczna. Niestety lekarze pierwszego kontaktu niezbyt często kierują pacjentów na badania profilaktyczne, które pozwoliłyby wykryć ten typ raka w pierwotnym stadium.
Najłatwiej wykryć raka jelita grubego poprzez badanie na krew utajoną w stolcu, która występuje u 76 proc. chorych z tym nowotworem. Inne objawy, które mogą wzbudzić niepokój to bóle brzucha, zmiana rytmu wypróżnień, spadek wagi ciała i niedokrwistość, a także wzdęcie brzucha, brak łaknienia i gorączka. Guza odbytu można wykryć poprzez badanie per rectum (badanie odbytu palcem).
W Polsce od 15 lat prowadzony jest też program badań przesiewowych przy użyciu kolonoskopii. Kierowany jest on do osób od 55 do 64 roku życia. W tej grupie wiekowej u 25 proc. badanych stwierdza się polipy, a 5 proc. jest zagrożonych rozwojem raka jelita grubego.Te badania zwiększyły u nas wykrywalność raka jelita grubego. Kłopot polega na tym, że na to badanie zgłasza się zbyt mało osób. Pacjenci albo wstydzą, albo boją się takiego badania. A nie każdy może mieć możliwość znieczulenia, o co postulują organizacje zrzeszające pacjentów.
Z raportu Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w naszym kraju poprawiały się wyniki leczenia raka jelita grubego. Przed dwoma dekadami mediana przeżycia w chorobie przerzutowej wynosiła 7–9 miesięcy od postawienia diagnozy, a w 2014 r. zwiększyła się ona do ok. 40 miesięcy (przy zastosowaniu chemioterapii i leczenia celowanego).
Konieczne jest jednak zwiększenie refundacji nowoczesnych leków, które należy stosować, kiedy choroba postępuje. Niestety powodem ograniczenia dostępu do tych preparatów jest wysoki ich koszt.W Polsce w pierwszej dekadzie XX w. pięcioletnie przeżycia osób z nowotworem jelita grubego wzrosły u mężczyzn z 43,3 proc. do 47,6 proc., a wśród kobiet z 44,1 proc. do 49 proc.
Nietypowa profilaktyka - dmuchany tunel udający jelito grube (wideo RUPTLY/x-news)
ja
© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.
Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU.
