Przyjęta w ubiegłym tygodniu przez Parlament Europejski dyrektywa o europejskim prawie jazdy przewiduje m.in. wprowadzenie okresu próbnego dla początkujących kierowców, który ma wynosić co najmniej dwa lata. W tym czasie będą ich obowiązywać surowsze przepisy i kary oraz zasada zero tolerancji dla alkoholu czy narkotyków. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, ale też unowocześnienie dokumentu, jakim jest prawo jazdy.
- Cztery lata pracowaliśmy nad dyrektywą o europejskim prawie jazdy i są to przepisy bardzo oczekiwane w Polsce i w Europie. Po pierwsze, wprowadzają elektroniczne prawa jazdy. Wychodzimy naprzeciw trendom – młodzież już wszystko ma w telefonie, więc trzeba reagować na zmieniające się czasy - mówi agencji Newseria Biznes Elżbieta Łukacijewska, posłanka do Parlamentu Europejskiego z Koalicji Obywatelskiej.
Cyfrowe prawo jazdy dostępne zawsze i wszędzie
Do 2030 roku dyrektywa wprowadzi cyfrowe prawo jazdy, jednocześnie zapewniając obywatelom pełną swobodę wyboru między aplikacją a fizyczną kartą. Docelowo e-prawo jazdy, dostępne na telefonie komórkowym, ma się stać głównym formatem tego dokumentu w UE. Zwiększy się z 3,5 t do 4,25 t dopuszczalny ciężar pojazdu, który mogą prowadzić kierowcy z kategorią B, bo coraz więcej użytkowników kupuje samochody elektryczne, a bateria elektryczna jest cięższa.
Ponadto kandydaci na kierowców będą musieli zdać egzamin z wiedzy na temat m.in. systemów wspomagania kierowcy czy zagrożeń związanych z martwym polem i korzystaniem z telefonu za kółkiem. Większy nacisk na szkoleniach i egzaminach ma być położony na zagrożenia związane z pieszymi, rowerzystami i innymi niechronionymi użytkownikami dróg.
Prawo jazdy już dla 17-latków
Prawo jazdy kategorii B, zgodnie z nowo przyjętymi przepisami, będą mogli uzyskać 17-latkowie, ale do 18. roku życia będą musieli prowadzić samochód w towarzystwie kierowcy z doświadczeniem. Obniżono także wiek uzyskania uprawnień w innych kategoriach – prawo jazdy na samochód ciężarowy (kategoria C) będą mogli uzyskać 18-latkowie, a na autobus (kategoria D) – 21-latkowie. Jak wyjaśnia PE, będą oni musieli jednak okazać certyfikat kompetencji zawodowych. W przeciwnym razie, aby prowadzić te pojazdy, kierowcy będą musieli mieć odpowiednio 21 i 24 lata.
Przed uzyskaniem pierwszego prawa jazdy lub przy ubieganiu się o przedłużenie okresu ważności dokumentu kierowca powinien przejść badania lekarskie, m.in. wzroku i układu krążenia. Kraje członkowskie będą mogły zdecydować o zastąpieniu badań lekarskich dla kierowców samochodów lub motocykli formularzem samooceny lub inną oceną opracowaną na szczeblu krajowym.
Okres próbny dla nowych kierowców
Nowością jest to, że unijne przepisy wprowadzą okres próbny dla świeżo upieczonych kierowców. Przez co najmniej dwa lata od zrobienia prawa jazdy mają oni podlegać surowszym przepisom i karom np. za jazdę pod wpływem alkoholu, brak pasów bezpieczeństwa lub fotelika dla dzieci.
– Jak zdajesz prawo jazdy, jesteś nowym kierowcą, przez dwa lata jesteś pod specjalnym nadzorem, czyli jeżeli przekroczysz przepisy: limit prędkości, alkohol czy narkotyki, tracisz prawo jazdy. Generalnie te przepisy mają zwiększyć zaufanie do kierowców – mówi europosłanka.
Aby ograniczyć nieostrożną jazdę za granicą i zapewnić transgraniczne egzekwowanie kar, informacje o cofnięciu, zawieszeniu lub ograniczeniu prawa jazdy będą przekazywane państwu Unii, które wydało dokument. Organy krajowe będą musiały bez zbędnej zwłoki informować się wzajemnie o decyzjach w sprawie zakazów prowadzenia pojazdów nałożonych za najpoważniejsze przestępstwa drogowe. Należą do nich jazda pod wpływem alkoholu lub narkotyków, spowodowanie śmiertelnego wypadku lub nadmierna prędkość, np. 50 km/h powyżej limitu.
– Nie może być tak, że ktoś ucieka przed odpowiedzialnością, naruszy przepisy w jednym państwie członkowskim i może potem w kolejnym państwie te przepisy naruszać, czyli obieg informacji będzie miał miejsce, przekazywanie informacji pomiędzy służbami także – wyjaśnia Elżbieta Łukacijewska.
Państwa członkowskie będą miały trzy lata, aby wdrożyć nowe przepisy do prawa krajowego, a następnie jeszcze rok, aby się przygotować do ich wprowadzenia.
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Polityka