Rok doskonały. Henoch i inni...

MM&AlK

 

Tym razem sięgnę tylko do jednych z najstarszych legend egipskich, podanych przez J. Lipińską i M.Marciniaka w Mitologii starożytnego Egiptu (Warszawa 1980) oraz do najstarszego znanego zapisu Księgi Henocha etiopskiej (zob. Księga trzecia astronomiczna, przeł. R. Rubinkiewicz, Apokryfy Starego Testamentu, Warszawa 1999), znanej prawdopodobnie redaktorowi kapłańskiemu Pięcioksięgu Mojżesza.

Jedna z legend egipskich głosi, że bogini Nut (bogini nieba) zaszła w ciążę z Gebem (bogiem Ziemi). Targany zazdrością bóg-stwórca oznajmił, że nie wyda już ona na świat potomstwa w żadnym dniu roku słonecznego (a rok słoneczny, o którym jest tutaj mowa, liczył 360 dni – rok doskonały). Zdesperowana i zrozpaczona Nut zwróciła się z prośbą o pomoc do Thota – egipskiego boga magii i mądrości. Thot podjął grę w warcaby z Księżycem i wygrał dodatkowe pięć dni, w ciągu których Nut wreszcie mogła wydać na świat potomstwo: Ozyrysa, Horusa, Seta, Izydę i Neftydę. Te dodatkowe pięć dni, które wygrał Thot, jak głosili heliopolitańscy kapłani, stanowi jedną siedemdziesiątą drugą część całorocznego światła Księżyca. Kapłani obwieścili również, że ten „doskonały” 360-dniowy rok istniał, dopóki nie narodziły się Dzieci Chaosu. Narodziny potomstwa Chaosu skutkowały wydłużeniem roku słonecznego do „niedoskonałego” 365-dniowego. W innej wersji legendy [...] Nut miała skrycie stosunek z Gebem. Re dowiedział się o tym i przeklął ją, aby nie mogła urodzić w żadnym miesiącu roku. Wtedy Thot, zakochawszy się w bogini, zaczął utrzymywać z nią bliskie stosunki i zagrał w warcaby z boginią księżyca [Selene]. Wygrał jedną siedemdziesiątą część każdego jej świecenia i złożywszy razem pięć dni z całości swej wygranej dodał je do 360 [dni roku] [...].

Ta starożytna legenda jest piękną w swej prostocie zabawą intelektualną. W pierwszej wersji jedna siedemdziesiąta druga część całorocznego światła Księżyca z 360 dni doskonałych, to 5 dni. Księżycowi, który przegrał 5 dni, pozostało 355 dni – jest to rok księżycowy zaokrąglony do liczby całkowitej. Pięć dni dodane do 360 dni (do roku doskonałego) dały 365 dni roku niedoskonałego (rok słoneczny). W wersji drugiej jedna siedemdziesiąta część każdego jej świecenia, to 5,143 dnia. Księżycowi pozostało niecałe 355 dni. Zasadniczo możemy przyjąć, że w obu wersjach legendy podano z przybliżeniem (zaokrągleniem) do pełnej liczby, ilości dni w roku księżycowym i w roku słonecznym.

Inna legenda egipska, cykliczne zmiany wyglądu Księżyca, wyjaśnia jako powtarzającą się walkę Horusa z Setem. W tej potyczce z Setem Horus stracił oko – Set pociął oko Horusowe na 64 części. Thot sprawił zrośnięcie się kawałków oka, lecz pozostałą 1/64 część nie odnaleziono. Tak Księżyc na zawsze stracił 1/64 część światła.

Oko Horusa pojawia się nie tylko w mitach, magii i ezoteryce. Spełniało ono niegdyś bardzo ważną rolę w matematyce. Służyło do oznaczania ułamków. Poszczególne części pociętego oka w matematyce egipskiej oznaczały konkretne ułamki. I tak rysunek źrenicy oznaczał 1/4 danej całości, rysunek brwi 1/8 itd. Oczywiście Oko Horusa jest nierozerwalnie związane z astronomią.

Oko Horusa, to okrąg o promieniu równym 1/365,256 średniej odległości Ziemi od Słońca, a więc o promieniu 409569,9728 km (przy założeniu, że średnia odległość Ziemi od Słońca wynosi 149 597890 km – wg. www.astronomia.pl). 1/64 część tego promienia wynosi 6399,531 km.

Otrzymany wynik jest tylko o ok. 28,309 km większy od wielkości promienia równikowego Ziemi wynoszącego 6371,2217 km. Błąd wynosi 0,44%.

Interpretując pogląd starożytnych astronomów możemy powiedzieć, że: droga przebyta przez punkt położony na równiku Ziemi, w ciągu jednej doby (1 obrót Ziemi), jest w przybliżeniu (do liczb całkowitych) równa 1/64 drogi przebytej przez Ziemię na orbicie okołosłonecznej, również w ciągu doby; lub inaczej: prędkość równikowa Ziemi na dobę jest w przybliżeniu (do liczb całkowitych) równa 1/64 prędkości liniowej Ziemi na dobę w jej obiegu wokół Słońca.

Pocięcie Oka Horusowego pociąga także inne skutki astronomiczne. Jak wspomniałem, Księżyc na zawsze stracił 1/64 część światła. 1/64 część z 360 dni doskonałych, to 5,625 dnia.

360 dni − 5,625 dni = 354,375 dni.

Ponieważ rok księżycowy ma 354,3672 dni, to błąd wynosi 0,0078 dnia. Te wartości muszą budzić szacunek dla wiedzy starożytnych astronomów.

W czasach współczesnych nasz rachunek wygląda następująco. Rok ma 12 miesięcy. Miesiąc doskonały ma 30 dni. Księżycowy miesiąc synodyczny ma 29,5306 dnia.

Różnica wynosi: 30 dni − 29,5306 dni = 0,4694 dnia.

W ciągu 12 miesięcy różnica wzrasta do:

0,4694 dnia/m-c × 12 m-cy = 5,6328 dnia.

co daje: 360 dni doskonałych − 5,6328 dni = 354,3672 dni (rok księżycowy).

Tak więc przy 360 dniach dopełnia się rok księżycowy.

Nadwyżka dni miesiąca słonecznego, w stosunku do miesiąca doskonałego, wynosi 0,438 dnia. Po 12 miesiącach nadwyżka wynosi 5,256 dnia, co daje:

360 dni roku doskonałego + 5, 256 dni = 365,256 dni (rok słoneczny).

Należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z kalendarzem egipskim rok mający 365 dni został podzielony na 12 miesięcy po 30 dni oraz na 5 dni „dodanych”.

Henoch

W Księdze Henocha etiopskiej. Księga trzecia astronomiczna na stronie168 autor pisze: Dzień [również] osiąga dziewięć części, [tak że] noc staje się równa dniowi. Rok liczy dokładnie trzysta sześćdziesiąt dni. A następnie w tejże Księdze na stronie 168: Doskonała harmonia świata spełnia się w oddzielnych trzystu sześćdziesięciu stacjach świata.

Według Henocha (str. 169), to Księżyc prowadzi wszystkie lata, również lata słoneczne, według odwiecznych pozycji, które ulegają zmianie po 360 dniach.

Sumer i Babilon

Do chwili obecnej korzystamy z od tysiącleci obowiązującego podziału okręgu na 360 części (stopni) wprowadzonego niegdyś przez starożytnych Sumerów, przejęty przez Babilończyków i przekazany nam za pośrednictwem starożytnych Greków. 360 części okręgu, to 360 dni roku doskonałego.

Rok doskonały

W „notce” Reguła Titiusa-Bodego wykazałem ścisłą zależność w/w reguły z rokiem doskonałym, jak również z praktycznym wykorzystaniem reguły do wyznaczenia zależności przestrzennych układu słonecznego za pomocą cyrkla i linijki. Jest sprawą oczywistą, że wprowadzenie podziału okręgu na 360 części dawało starożytnym astronomom bardzo duże możliwości przy wyznaczaniu położenia planet na tle zodiaku oraz wyznaczania wielkich cykli astronomicznych.

Wśród wielu tabliczek matematycznych znalezionych w Mezopotamii znajduje się tabliczka z podaną na niej astronomiczną liczbą 12 960 000. H.V. Hilprecht, który przebadał wiele klinowych tabliczek matematycznych z Niniwy, doszedł do wniosku, że wspomniana liczba wiąże się z precesją i stanowi 500 cykli tego okresu:
500 × 25 920 = 12 960 000.

Znane są inne wielkie cykle astronomiczne np. Hinduskie: Epoka Niezgody – 432000 lat, Epoka Poświęcenia – 864000 lat, Epoka Wiedzy – 1296000 lat, Epoka Złota – 1728000 lat.

Jak wyznaczano wielkie cykle, skoro precesja, związana z przesuwaniem się osi rotacji Ziemi wokół centrum galaktyki trwa 25 920 lat? O tym w następnej „notce”.

Teraz małe „wtrącenie” – współczesne wykorzystanie roku doskonałego (podziału okręgu na 360 stopni).

Jeśli przyjmiemy, że okres obiegu planety N_p wokół Słońca, o śrenim promieniu R_p, jest liczbą, natomiast 360 dni roku doskonałego jest równe 360 stopniom, wówczas możemy napisać:

oraz:

Elementarne przekształcenie, dla dwu dowolnych planet o średnich promieniach wodzących R₁ i R₂, daje nam zależności:

Po kolejnym przekształceniu mamy inną ciekawą zależność:

 

 

Pola zakreślone (w tej samej jednostce czasu) przez promienie wodzące dwu różnych planet, poprowadzone od Słońca, są odwrotnie proporcjonalne do długości łuków zakreślonych przez te planety na swych orbitach.

Jeśli przyjmiemy, że okres obiegu planety N_p wokół Słońca jest, to czas obiegu, wówczas:

a elementarne przekształcenia,  dla dwu dowolnych planet o średnich promieniach wodzących R₁ i R₂, dają:

Kwadraty prędkości kątowych dwu różnych planet są odwrotnie proporcjonalne do sześcianów swych promieni wodzących, poprowadzonych od Słońca.

Dalszy ciąg o roku doskonałym w następnej notce.