Co roku 4 lub 5 kwietnia w Chinach oddawana jest cześć przodkom. Rodziny odwiedzają i czyszczą groby.
Jest to tradycyjne święto zmarłych zwane Qingmingjie („Święto Czyste i Jasne”). Stanowi ono jedno z najważniejszych świąt w chińskim kalendarzu.
W ten sposób uczestniczymy w procesie kultu przodków. W dzisiejszej publikacji udzielę informacji na temat rytuałów pogrzebowych związanych z tym wydarzeniem.
Od 1935 roku dzień ten jest zwany Narodowym Dniem Sprzątania Grobów. Bazą tego święta jest rytuał wypędzania złych duchów, aby zaspokoić spokojną wędrówkę dusz i duchów do wiecznego odpoczynku.
Zwyczaj odwiedzania grobów rodzinnych zwanym zamiataniem grobów lub chodzeniem na grób istnieje od czasów dynastii Tang (618 – 907).
Wówczas składane są ofiary: świnia, kura, kaczka, gęś, pięć dań z owoców, alkohol itp.
kartka z kalendarza
Chińczycy od dawien dawna odprawiają ceremonie pogrzebowe. Groby ich pierwszych władców rywalizowały z grobami starożytnych Egipcjan w sztuce pogrzebów i wysyłania zmarłych do zaświatów.
Obrzędy pogrzebowe powstały pod koniec III wieku p.n.e. Terakotowa Armia złożona z 9000 postaci została pochowana wraz z pierwszym cesarzem Chin - Qín Shǐhuáng. Miała ona strzec swego cesarza i pomóc mu odzyskać władzę w życiu pozagrobowym.
Tradycyjne obrzędy pogrzebowe ukazują silną wiarę w życie pozagrobowe i kult przodków wśród żywych.
Filozofia konfucjanizmu wzywa ludzi do okazywania szacunku swoim przodkom jako akt synowskiej pobożności. Tradycja ta jest kontynuowana w obrzędach pogrzebowych wśród większości Chińczyków.
Krewni zwykle czuwają nad umierającymi, dopóki nie wkroczą oni w życie pozagrobowe. Często nad drzwiami domu umieszcza się biały sztandar, aby poinformować, że nastąpił zgon.
Rodziny spotykają się, aby okazać szacunek zmarłym, wzmacniając w ten sposób więzi rodzinne. Najbliżsi osoby zmarłej (żona/mąż, synowie i córki) noszą białe ubrania, pozostali krewni noszą ubrania w różnych kolorach: białym, beżowym, czarnym, niebieskim i zielonym.
Kolory czerwony, żółty i brązowy nie są tradycyjnie noszone w okresie żałoby, który może trwać do trzech lat.
Podczas uroczystości żałobnej trumna spoczywa przez 24 godziny w domu rodzinnym zmarłego, przed ołtarzem przodków. Jest to czas czuwania całej rodziny i wszystkich krewnych oraz przyjaciół.
ołtarz rodzinny, gdzie składane są hołdy zmarłym członkom rodziny
Przed pogrzebem są wysyłane do krewnych i przyjaciół z informacje o dacie i godzinie pogrzebu.
Odpowiednia data jest zwykle wybierana zgodnie z chińskim kalendarzem.
Zmarły jest ubrany w czyste stroje pogrzebowe, aby udać się w podróż do zaświatów.
Ciało jest przeniesione do trumny, która spoczywa w pokoju pogrzebowym przed pogrzebem lub kremacją. Przed ceremonią pogrzebową składa się ofiarę przodkom i kondolencje rodzinie. Członkowie rodziny składają hołd zmarłemu w zależności od ich bliskości i statusu.
Zgodnie z chińskim zwyczajem osoba starsza nie powinna okazywać szacunku młodszej osobie. Na przykład, jeśli zmarły jest młodą osobą samotną, jego ciało nie może przebywać w domu i powinno pozostać w domu pogrzebowym.
Jego rodzice również nie mogą modlić się do syna. Ponieważ nie był on żonaty i nie miał dzieci, które mogłyby wykonać dla niego ten sam rytuał, jego ciało nie może być wystawiane w domu rodzinnym.
Jeśli umiera niemowlę lub dziecko, obrzędy pogrzebowe również nie są odprawiane, gdyż dziecku nie można oddawać szacunku po śmierci. Dlatego też jest pochowane w milczeniu.
Podczas procesja pogrzebowej trumna jest doprowadzona do miejsca pochówku lub kremacji. Przy pogrzebie składane są ofiary z jedzenia, kadzideł i papierowych pieniędzy. Ofiarowanie jedzenia i papierowych pieniędzy oznacza stały związek między zmarłym a jego żyjącymi potomkami. Modlitwy taoistyczne lub buddyjskie mogą być odprawiane przez mnichów, aby pomóc duszy zmarłego odnaleźć spokój i uniknąć stania się „niespokojnym duchem”.
W dużych miastach kolumbarium zastępuje cmentarz, na którym prochy przechowywane są w urnach. W Dniu Qingming rodzina zabiera urnę z prochami zmarłego do domu na rodzinną uroczystość.
W wioskach rodziny spotykają się przy odizolowanych grobach leżących wśród pól ryżowych na rodzinnych polach.
Grobowce bogatych otoczone są murami obsadzanymi cyprysami, cedrami i innymi krzewami nagrobnymi.
W niektórych prowincjach w grobie umieszcza się materac, poduszkę, węgiel drzewny i małe nożyczki, aby zmarły mógł się położyć, ogrzać i obcinać sobie paznokcie podczas podróży do tamtego świata.
Rano w dniu pogrzebu uczestnicy ceremonii pogrzebowej są zaproszeni do wspólnego posiłku. Przy każdym stole jest 8 osób; im bardziej ceniony zmarły, tym więcej jest stołów.
Wszystkie przedmioty należące do zmarłego ulegają spaleniu, mogą to być stół, krzesło, łóżko, pościel, przybory kuchenne, walizki… 
W kolumbarium ciało złożone do trumny jest rozpoznane przez najbliższą osobę zmarego. Dziś w miastach, ze względów ekologicznych, trumny wykonane są z grubej tektury przypominającej szlachetne drewno. We wsiach miejscowi rzemieślnicy nadal wytwarzają drewniane trumny, takie jak ta na niniejszym zdjęciu.
Po rozpoznaniu ciała najstarszy syn zamyka trumnę i wbija w nią pierwszy gwóźdź. Następnie drugi i trzeci syn zmarłego odprawiają ten sam rytuał.
Po spaleniu trumny w obecności wszystkich gości przedstawiciel rodziny otrzymuje zaświadczenie z danymi zmarłego, a następnie udaje się z tym zaświadczeniem do „okienka” krematorium, aby zabrać prochy umieszczone w kawałku czerwonego sukna. Rodzina następnie wsypuje prochy do urny.
Następnym krokiem jest wspólny posiłek. Jadalnia jest udekorowana w czerwieni i bieli. Czerwony to kolor szczęścia, a biały to kolor żałoby.
Kobiety są ubrane na biało, mężczyźni mają białe buty z nutą czerwieni, ich pas jest przewiązany białym sznurem.
W piątą niedzielę po pogrzebie w rodzinnym domu zmarłego odbywa się uroczystość upamiętniająca zmarłą osobę. Jest to tradycja nadal zachowana.
W starożytnych Chinach żałoba trwała bardzo długo i była przestrzegana z największym rygorem.
Kiedy umierał ojciec, jego syn spał na podłodze przez trzy miesiące. Przez pierwszy rok żył w całkowitej izolacji, nie komunikując się ani ze swoją prawowitą żoną, ani z konkubinami. Jego żałoba mogła nawet trwać trzy lata.
Wdowa pozostawała w żałobie przez dwa lata, a wdowiec przez rok.
Pozostałe potomstwo, niezależnie od matki (prawowitej żony czy konkubiny) szanowało żałobę przez trzy lata.
Rycina z Encyklopedii pod redakcją Auguste Racinet przedstawiająca pogrzeb bogatego Chińczyka w starożytnych Chinach.
