Rok 1741 dla Georga Haendla zaczął się bardzo źle. Jego wena twórcza gdzieś odeszła, cokolwiek skomponował było kiepsko przyjmowane. Stał się biedakiem, z trudem wiązał koniec z końcem. Fryderyk Wielki, cesarz niemiecki publicznie powątpiewał w to, czy Haendel napisze jeszcze coś wielkiego.
Pewnego letniego już wieczora Haendel wybrał się na długi spacer, wrócił do domu nad ranem. Na biurku zauważył kopertę. Była od Charlesa Jennensa, jego patrona i przyjaciela. Zawierała libretto oparte o wersety biblijne. Haendel przeczytał je natychmiast. Tekst nim wstrząsnął, zwłaszcza fragmenty:
„ Comfort ye, comfort ye, my people, saith your God ... The people that walked in darkness have seen a great light ... For unto us a Child is born ... Glory to God in the highest ... Hallelujah! Hallelujah!”
Był zbyt podekscytowany by spać. Usiadł do fortepianu i zaczął tworzyć. Przez trzy tygodnie pisał w natchnieniu. Nie spał, nie jadł, nie chciał nikogo widzieć. Jego pomocnik został w końcu dopuszczony do jego pokoju. Haendel właśnie skończył pracować. W całym pokoju walały się arkusze z nutami, Haendel siedział przy pianinie a po jego twarzy toczyły się rzęsiste łzy. Na pytanie co się stało odpowiedział: „Widziałem całe niebo przed sobą i wielkiego Boga samego.”
Tak powstał Mesjasz, największe dzieło Haendla i jedno z największych w całej historii muzyki.
Pierwsze wykonanie odbyło się w Dublinie w 1742 roku. Zakończyło się największą owacją w dziejach tego miasta. W Londynie dzieło przyjęto dużo chłodniej, wielki triumf nastąpił dopiero w 1750 roku. Od tego czasu Mesjasz cieszy się wielką chwałą aż do dzisiaj.
Haendel w zamierzeniu napisał utwór na Święta Wielkanocne. Jednak z biegiem lat Mesjasz zmierzał w kierunku Bożego Narodzenia i obecnie właśnie w te święta jest powszechnie wykonywany.
Najbardziej znanym fragmentem tego ogromnego utworu, rozpoznawalnym na cały świecie, jest fragment z drugiej części:
Hallelujah Chorus.
To Alleluja jest zawsze słuchane przez Brytyjczyków na stojąco. Tradycja ta wzięła się stąd, że król Jerzy II przy pierwszych taktach wstał ze swego miejsca. Nikomu nie było wolno siedzieć gdy król stał, stąd też powstali wszyscy obecni. Tradycja, rzecz święta, wstają tak już przez wieki.
Nie wiadomo dzisiaj czym się kierował król Jerzy wstając. Być może chciał po prostu wyprostować nogi. Być może jednak król został zauroczony melodią i tekstem, zaczerpniętym z Apokalipsy:
"Hallelujah: for the Lord God omnipotent reigneth, Hallelujah.
The kingdom of this world is become The Kingdom of our Lord and of his Christ; and He shall reign for ever and ever, Hallelujah.
KING OF KINGS, AND LORD OF LORDS, and He shall reign for ever and ever. Hallelujah".
Po polsku tak wygląda:
"Alleluja, dla Pana Boga Wszechmocnie panującego, Alleluja !
Królestwo tego świata stało się Królestwem naszego Pana i Chrystusa; i On będzie panował na wieki, Alleluja;
KRÓL KRÓLÓW, I PAN PANÓW; i będzie panował na wieki, Alleluja !"
Król Jerzy mógł uznawać, że Chrystus był Królem Królów, kimś wyższym, przed którym każdy król ziemski powinien stać.
Słowo „Hallelujah” pochodzi z hebrajskiego i oznacza „Chwalmy Pana”. W tekście Biblii występuje 24 razy, przede wszystkim w psalmach. My używamy terminu pochodzącego z łaciny – Alleluja.
Dwa i pół wieku później od Haendla ukazał się album Leonarda Cohena pod nazwą Various Positions.. Znalazła się na nim piosenka "Hallelujah". Jeszcze dwa razy była wydawana na albumach Cohena live, w 1988 i 1993 roku. W obu przypadkach była piosenką tytułową.
Tekst piosenki był wielokrotnie zmieniany, również przez samego Cohena. Pierwotny był oparty o psalm Davida – I Sam. 16:23. Późniejsze zmiany korzystały także z innych psalmów.
Ten utwór Cohena miał bardzo dużo ‘coverów’. Wielką admirację czuli do tego utworu John Cale, Allison Crowe i Jeff Buckley.
Prawdziwą sławę osiągnęła wersja Jeffa Buckleya. W 2004 roku magazyn Rolling Stone umieścił ją na 259 miejscu w "The 500 Greatest Songs of All Time". Zaś magazyn Chart z Kanady dał Hallelujah dziesiąte miejsce na liście największych piosenek kanadyjskich.
Czołówki list przebojów osiągnęła również w Anglii Allison Crowe, nagrywając Hallelujah dwukrotnie w 2004 i 2005 roku.
Główny motyw utworu był mnóstwo razy wykorzystany w filmach i programach telewizyjnych.
Tu można posłuchać Leonarda Cohena na YouTube hallelujah
"Hallelujah", Leonard Cohen lyrics
Now I've heard there was a secret chord
That David played, and it pleased the Lord
But you don't really care for music, do you?
It goes like this
The fourth, the fifth
The minor fall, the major lift
The baffled king composing Hallelujah
Hallelujah
Hallelujah
Hallelujah
Hallelujah
Your faith was strong but you needed proof
You saw her bathing on the roof
Her beauty and the moonlight overthrew you
She tied you
To a kitchen chair
She broke your throne, and she cut your hair
And from your lips she drew the Hallelujah
Baby I have been here before
I know this room, I've walked this floor
I used to live alone before I knew you.
I've seen your flag on the marble arch
Love is not a victory march
It's a cold and it's a broken Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
There was a time you let me know
What's real and going on below
But now you never show it to me, do you?
And remember when I moved in you
The holy dove was moving too
And every breath we drew was Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
You say I took the name in vain
I don't even know the name
But if I did, well really, what's it to you?
There's a blaze of light
In every word
It doesn't matter which you heard
The holy or the broken Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
I did my best, it wasn't much
I couldn't feel, so I tried to touch
I've told the truth, I didn't come to fool you
And even though
It all went wrong
I'll stand before the Lord of Song
With nothing on my tongue but Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah, Hallelujah
Hallelujah
Komentarze