ZEGARY BYDGOSZCZY cz 7

Poczta Główna

Jagiellońska

W latach 1883- 1885 ówczesne władze bydgoskie doceniły działalność poczty i powstałego w 1876 telegrafu.

W 1895 roku poczta poszerzyła zakres swych usług o sieć telefoniczną montując centrale do łączenia rozmów. Dla dalszego ich rozwoju wybudowały pomiędzy ul. Jagiellońską a Brdą przepiękny w stylu neogotyckim- kompleks budynków. Wpierw w latach 1883- 86 zbudowano budynek nad brzegiem Brdy, aby dziesięć lat później dodać pozostałe. Jest to zapewne jeden z najpiękniejszych w Europie zestaw gmachów przeznaczonych dla tego typu działalności, dodatkowo otaczających również okazały dziedziniec.

Wśród mnóstwa ozdób architektonicznych znaleziono również miejsce na zewnętrzny zegar publiczny zamontowany w narożnikowej lukarnie od strony rzeki.

Zespół Szkół Mechanicznych nr 1

ul. Św. Trójcy

Na początku 1908 roku władze Bydgoszczy podjęły decyzję o powołaniu Cesarsko- Królewskiej Szkoły Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego. Od 1911 roku nowa szkoła podjęła działalność dydaktyczną. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zmieniono nazwę na Państwową Szkołę Przemysłu Artystycznego. Nazwy zmieniano jeszcze wielokrotnie i dzisiaj zwie się Zespołem Szkół Mechanicznych nr 1.

W okresie drugiej wojny w budynku szkolnym najeźdźcy zainstalowali policję.

W ostatnich latach podjęto szkolenie techników lotnictwa i awiacji, oraz dołączono Liceum Ogólnokształcące

W styczniu 1989 roku szkołę nazwano imieniem inż. dypl. Franciszka Siemiradzkiego. Został on dyrektorem, wtedy, Państwowej Przemysłowej Szkoły w roku 1924, przejmując obowiązki od inż. Starka. Pełnił swą funkcję przez 24 lata, do roku 1948, tj. do chwili śmierci. Pochowano go na cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy przy ul. Grunwaldzkiej.

Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2

Szubińska

Przekraczałem bramę Zakładów z bijącym sercem i jakąś głęboką ciekawością:

Jak Tam jest?Po 46 latach od ostatniego pobytu na tym terenie?

Odpowiedź kryła się tuż za płotem:Aptekarska czystość i porządek na rozległym terenie pieściły oczy przywykłe do widoku zaniedbanych osiedli i ulic. Również już w portierni doznałem miłego zdziwienia postawą sympatycznych portierów, którzy nie tylko dokładnie wiedzieli o mym przybyciu, ale starali się jak najbardziej ułatwić mi, inwalidzie, życie.

Wysłany przez Szefa Wydziału pracownik również starał się tworzyć aurę sytuacji wyjątkowej, jednak już po chwili poznałem całą prawdę:

Tutaj wszyscy są jedną, wspaniałą Rodziną i w drugim człowieku widzą tylko przyjaciela!Kierownik Wydziału Osprzętu pan Stefan Symonides pielęgnował dawne tradycje, z którymi już zetknąłem się w czasie mej pracy w LZR 2 na początku lat sześćdziesiątych u w.:

Jesteśmy jedną, wielką Lotniczą Rodziną Ludzi Życzliwych Sobie!

Wzruszyła mnie serdeczność powitania już na schodach wiodących do biur Kierownictwa Wydziału. Pan Simonides wraz z panem Marianem Żołądkiem- znawcą tego zegara, o którym poszukiwałem informacji, pofatygowali się osobiście przywitać gościa na Wydziale. Zadziwiano mnie i wzruszano częściej, na przykład łącząc z kolegą z przed 46 lat a obecnie juz emerytem- Romanem W.

Obaj panowie na zmianę starali się jak najwięcej opowiedzieć o historii zakładowej dumy. Już przed pierwszą wojną światową rządzący Bydgoszczą Niemcy wybudowali na lotnisku pierwsze budynki zakładu remontującego samoloty. Na głównym hangarze powstała wieżyczka z klasycznym zegarem wieżowym wybijającym pół, oraz całe godziny. Producent tego zegara nie pozostawił żadnego widocznego śladu po swej nazwie, jedynie na zintegrowanym z zegarem dzwonie pozostały trudne do odczytania inskrypcje oraz numer. Mechanizm zegara ucierpiał podobno przez same działania wojenne jak i mijający czas, a w czasach powojennych pomimo podejmowanych wysiłków, działał niewiele.

Dopiero w połowie ostatniego dziesięciolecia ubiegłego wieku pan Marian Żołądek będący pracownikiem Wydziału podjął się trudów restauracji zabytku.

Pan Marian będący synem zegarmistrza i obyty z mechaniką precyzyjną, a również miłośnik staroci (szczególnie starych organów kościelnych) uwziął się i doprowadził zegar do życia. Przedstawił zdjęcia zegara skorodowanego, obrośniętego kurzem przez lata nieczynności i opowiadał o godzinach wysiłków, aby zegar znów mógł nazywać się zegarem.

Oczywiście Władze Zakładowe odpowiednio wsparły dobre chęci swego pracownika dodając mu pomoc potrzebnych służb do wypiaskowania części, dorobienia wielu nowych, polakierowania ich, jak i odnowienia wieżyczki z tarczami. Kierownik, pan Stefan, z pieczołowitością przechowuje i chlubi się stosem zdjęć pięknie odnowionego zegara.

Chodzący zegar stał się dumą wszystkich zaangażowanych w odnowę, wskazując czas nawet tym, którzy wjeżdżali do miasta.

Jednak w ostatnim czasie mechanizm bicia godzin zaczął sprawiać kłopoty i zegar wymaga kolejnej interwencji.

Cegielnia Fordońska- dzisiaj Vau Pe

ul Bydgoska

Stara, fordońska cegielnia uległa likwidacji i część jej zabudowań została zburzona. Część została przejęta do dalszego użytku przez znaną firmę VAU PE.

Po odrestaurowaniu budynku w wieżyczce został zamontowany zegar fasadowy wyprodukowany przez AKRON- krakowską firmę specjalizującą się w budowie wielkogabarytowych, nowoczesnych zegarów publicznych. Ten zegar sterowany jest sygnałem radiowym z obserwatorium astronomicznego spod Frankfurtu nad Menem i oznaczony jest symbolem OB.- 114 LEW.

Rzeźnia miejska

Jagiellońska 41- 49

Rzeźnię miejską w Bydgoszczy wybudowano przy Szosie Fordońskiej i oddano do użytku 03 07 1890 roku. Wkrótce stwierdzono potrzebę nowych rozwiązań i już po trzech latach powstała Targowica miejska z własną bocznicą kolejową od strony ul. Szymanowskiego. Około 1910 roku zbudowano budynek administracyjny. Po dziesięciu latach niepodległości powiększono zakres produkcji w zbudowanych również nowych budynkach.

Powojenny rozwój Bydgoszczy wchłonął Rzeźnię i uczynił ją nieco uciążliwą w newralgicznym punkcie miasta. Produkcję przeniesiono do Brdyujścia, zaś same budynki w większości uległy zburzeniu dając miejsce nowoczesnemu centrum handlowemu Focus. Zabytkowy, piękny kompleks administracyjny z wieżą i zegarem został zachowany i odrestaurowany.

DWORZEC KOLEJOWY

Ul. Zygmunta Augusta Przebudowany

Dnia 13 07 1851 r. pociąg parowy wjechał na nowy dworzec w Bydgoszczy. Była to pierwsza linia kolei żelaznej mająca połączyć Berlin z Tczewem, następnie z Gdańskiem, aby wreszcie dotrzeć do Królewca. Dwa tygodnie później sam cesarz Wilhelm uroczyście otworzył nową linię pasażerską.

Budynek dworca szybko okazał się niewystarczający dla rozwijającego się transportu kolejowego i po dziesięciu latach użytkowania został powiększony. Jednak dalej nie sprostał wymaganiom, więc w 1870 zbudowano nowy, dodatkowy gmach przy ul. Zygmunta Augusta, który w 1910 uległ spaleniu. Odbudowa trwała do 1914 i ten dworzec posiadał na swym dachu niedużą wieżyczkę z zegarem wieżowym. Budynek w tym stanie trwał do lat 60- 65 ub. wieku, aż do kolejnej przebudowy dworca. Zlikwidowano wtedy dach z wieżyczką i zegar analogowy zastąpiono „nowoczesnym” cyfrowym.

Tą przebudową wizytówce Bydgoszczy stała się wielka krzywda.

SZPITAL PULMUNOLOGICZNY

ul. Seminaryjna Przebudowany

W 1885 na tzw. Wzgórzu Książęcym zbudowany został budynek szpitalny. Fundatorką była Ludwika Giese, która w testamencie przekazała na ten cel środki z zaznaczeniem, aby pielęgnacją chorych zajmowały się ewangelickie siostry Diakonisy. Pierwszy powstały szpital nie miał jeszcze ukierunkowania na leczenie płuc.

Ta specjalizacja nastąpiła wiele lat później po kilkukrotnej rozbudowie i powiększaniu zakresu pomocy chorym. Pierwszy taki oddział powstał w roku 1926. w latach wojennych Niemcy uczynili z niego szpital wojskowy.

Około 50 lat temu, podczas kolejnej rozbudowy uległa rozbiórce wieżyczka zegarowa i sam zegar zniknął z frontonu szpitalnego.

Akademia Muzyczna- dawne Starostwo

ul. Juliusza Słowackiego7 Przebudowany

Prężnie rozwijająca się Bydgoszcz potrzebowała nowych siedzib dla władz. W latach 1904- 1906 zbudowano okazały, secesyjny gmach przy ul. J. Słowackiego 7 przeznaczony dla Starostwa Powiatowego. Wśród wielu ozdób architektonicznych posiadał wieżyczkę z zegarem.

Kilkadziesiąt lat później- w 1975 gmach objęła w swoje posiadanie Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego, jednak wcześniej budynek poddany został kapitalnej przeróbce. Zlikwidowano wieżyczkę, wszelkie dekoracje dachu i rozbudowano wejście.

Znalazłem widokówkę ze zdjęciem Starostwa i przez kilka tygodni zanudzałem znajomych prosząc o pomoc w poszukiwaniu tego ciekawego gmachu. Przymierzałem różnorakie budynki z nadzieją, że może znajdę...

Aż wreszcie się udało... tylko...

Prawa nowych czasów potrafią być okrutne...