Z 266 papieży niemal połowa zasiadało na Stolicy Piotrowej krócej niż 5 lat. Niektóre z tych najkrótszych pontyfikatów trwale i dobrze zapisały się w dziejach Kościoła i ochrzczonych narodów – inne niekoniecznie. Jeśli warto dziś niektóre z nich krótko przypomnieć, to może jednak – choć nie tylko – przede wszystkim te pierwsze.
Franciszek (wybrany w 2013) jest pierwszym papieżem jezuitą.
Bł. Innocenty V (1276) tylko przez 5 miesięcy był pierwszym papieżem dominikaninem; od koloru jego habitu, który nosił także po wyborze, biel stała się kolorem szat papieskich.
Mikołaj V (1288 – 1292) był pierwszym papieżem franciszkaninem, wysyłał misjonarzy na Bałkany i na Bliski Wschód, wysłał też pierwszego misjonarza do Chin.
Św. Hygin (136 – 140) ustalił obowiązek wyznaczania rodziców chrzestnych. Zmarł w więzieniu.
Św. Sykstus II (257 – 258) został pochwycony podczas odprawiania Mszy św. wbrew dekretowi cesarza Waleriana, zakazującego chrześcijanom sprawowania wszystkich czynności liturgicznych, zginął ścięty wraz ze swymi diakonami.
Św. Marceli I (308 – 309) podzielił rzymski kościół na 25 parafii i zabronił zwoływać synody biskupów bez zgody papieża.
Św. Marek (336) był papieżem niecałe 9 miesięcy, ustanowił biskupów Ostii konsekratorami wszystkich następnych biskupów Rzymu.
Św. Anastazy I (399 – 401) nakazał, by podczas Mszy św. Ewangelię czytać stojąc i z pochyloną głową.
Św. Gelazjusz I (492 – 496) ponoć pierwszy wprowadził do liturgii Mszy św. wezwanie „Kyrie eleison” (trwale wprowadzone na obecne miejsce liturgii przez św. Grzegorza I Wielkiego 100 lat później). On też jako pierwszy używał tytułu Namiestnika Chrystusa (po nim jako drugi czynił tak, ale dopiero 650 lat później Hadrian IV, pierwszy i jedyny papież Anglik).
Św. Marcin (wybrany w 649 mimo braku zgody cesarza) przez 4 lata – do aresztowania i „złożenia z urzędu” – zwalczał herezję monoteletyzmu i nie uznawał cesarskich roszczeń do zwierzchności nad kościołem rzymskim; aresztowany i skazany najpierw na śmierć a potem na wygnanie zmarł w 655 roku w Chersonezie Taurydzkim (dziś są to okolice Sewastopola na Krymie), ostatni papież męczennik.
Sylwester II (999 – 1002), pierwszy papież Francuz, pierwszy, który udzielił błogosławieństwa Urbi et Orbi; wysłał na Węgry legata z koroną królewską dla księcia Stefana, pierwszego króla tego państwa, wysłał też legata na zjazd gnieźnieński, gdzie ogłoszono ustanowienie najstarszej w Polsce metropolii w Gnieźnie oraz diecezji w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu.
Hadrian VI (1522 – 1523) wyróżniał się osobistą ascezą i tym, że był ostatnim papieżem spoza Italii przed św. Janem Pawłem II; po wprowadzeniu oszczędności na dworze papieskim Rzymianie serdecznie go znienawidzili i nazwali „barbarzyńcą z północy”.
Grzegorz VIII (1187) został wybrany 19 dni po zdobyciu Jerozolimy przez muzułmanów i w czasie trwającego 1 miesiąc i 27 dni pontyfikatu zdążył jedynie wezwać do zorganizowania III wyprawy krzyżowej.
Św. Celestyn V (1294) panował jedynie 5 miesięcy i 6 dni (zmarł 2 lata później), pierwszy – i jedyny przed Benedyktem XVI w 2013 roku – papież, który dobrowolnie abdykował, co stało się 3 dni po pojawieniu się w Loreto Domku Świętej Rodziny, w niezrozumiały dla świadków sposób przeniesionego z Dalmacji, dokąd wcześniej przywieźli go rycerze krzyżowcy, zmuszeni przez muzułmanów do opuszczenia Ziemi Świętej.
Kalikst III (1455 – 1458) zrehabilitował Joannę d`Arc i ogłosił krucjatę, w trakcie której odzyskano zajęty przez muzułmanów Belgrad i pokonano turecką flotę u brzegów wyspy Lesbos.
Grzegorz XV (1621 – 1623) powołał Kongregację Rozkrzewiania Wiary (Congregatio de Propaganda Fide) dla ewangelizowania nieochrzczonych narodów, kanonizował m.in. Franciszka Ksawerego, Ignacego Loyolę i Teresę z Avila, ustanowił pomoc finansową dla Polski na wojny z muzułmańską Turcją.
Klemens XIV (1669 – 1774) był wprawdzie papieżem nieco dłużej, bo nieco ponad 5 lat, ale warto go tu odnotować, skoro w przedostatnim roku swego pontyfikatu zlikwidował (jak się później okazało tylko na 41 lat) zakon jezuitów.
Św. Jan XXIII (1958 – 1963) zwołał Sobór Watykański II
