PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu czasu (najczęściej w ciągu roku, wikipedia). Powszechnie panuje przekonanie, że rosnące PKB niesie za sobą lepszy standard życia społeczeństwa. Czy tak jest rzeczywiście?
Wydatki na zdrowie wynoszą obecnie ok. 7.5% PKB, czy stan naszego zdrowia będzie lepszy, jeżeli ta pozycja się np. podwoi? Za zwiększonymi wydatkami na zdrowie idzie również większa ilość chorób, droższe procedury i mniejsza efektywność. Inaczej mówiąc oczekuje się aby w zdrowym społeczeństwie wydatki na zdrowie były mniejsze.
Składające się na PKB dobra oraz usługi konkurują ze sobą na rynku ceną oraz jakością. Powszechnie uznano, że nadrzędnym celem aktorów życia gospodarczego jest wytworzenie jak najlepszego produktu za możliwie najniższą cenę. Jaki jest jednak sens wytworzenie produktu, którego jakość będzie na tyle dobra, aby jego wymiana nie była konieczna? Mamy tu do czynienia z tzw. planowaną żywotnością. Okazuje się z punktu widzenia ekonomicznego nie ma sensu opracowywanie nowych technologii pozwalających na wyprodukowanie trwalszych produktów, gdyż ich długa żywotność obniża przychód, tak jak np. lekarstwo na nowotwór obniży zysk firm farmaceutycznych, czy też nie podlegający usterkom sprzęt elektroniczny nie wymaga wymiany. Inaczej mówiąc im dłużej produkt lub dana technologia jest w obiegu, tym trudniej podtrzymać konsumpcję.
Pójdźmy krok dalej. Skoro sprzedaż produktów i usług, napędza konsumpcję, nie ma za bardzo sensu rozwiązywanie problemów cywilizacyjnych. Wysoka przestępczość generuje zatrudnienie w policji, sprzedaż broni oraz sprzedaż wysokich technologii mających nas chronić. Choroby to tysiące miejsc pracy w służbie zdrowia i olbrzymie zyski dla firm farmaceutycznych. Wojny i konflikty to zwiększone wydatki na obronność i finansowanie przemysłu zbrojeniowego. Niszczy się po to, aby później można było odbudować, czego przykładem mogą być lukratywne kontrakty dla przemysłu USA, które to brały udział w działaniach wojennych.
Tak więc zwiększone PKB to zwiększona ilość potrzeb, z czym bezpośrednio jest związana zwiększona nieefektywność i marnotrastwo. Bo to właśnie one napędzają gospodarkę. Pamiętajmy o tym obserwując wskażniki makroekenomiczne.
