1Jabin, król Chasoru, usłyszawszy o tym, powiadomił Jobaba, króla Madonu, króla Szimronu, króla Akszafu 2 i królów zamieszkałych na północy, w górach i na równinie, na południu od Kinneret, w Szefeli i na wyżynach Doru na zachodzie, 3 Kananejczyków na wschodzie i na zachodzie, Amorytów, Chetytów, Peryzzytów, Jebusytów na górze i Chiwwitów u stóp Hermonu w krainie Mispa.(Joz 11, 1-3)
Autor natchniony przenosi teraz opis do północnego Kanaanu gdzie tworzy się kolejna jeszcze potężniejsza koalicja mająca na celu zapobiec dalszemu podbojowi ziemi przez Jozuego.
Wieść o pogromie królów w południowej Palestynie przeraziła królów północy. Najpotężniejszy z nich, Jabin, król miasta Hasor, zawarł przymierze zaczepno-odporne. Hasor (prawdopodobnie dziś Tell el—Kedah lub Tell Wakkas) leżało w dolinie górnego Jordanu na równinie nad jeziorem Hule, u stóp gór wschodniej Galilei. Miasto dzięki swemu położeniu panowało nad starą trasą prowadzącą z Egiptu przez Syrię do Mezopotamii. Miasto to wspominają teksty egipskie z czasów Tutmozisa III (Ok. r. 1500 przed Chr.) oraz listy z Tell el—Amarna.
Zajmowało imponujące wzgórze o powierzchni 200 akrów 0,8 km2 i znajdowało na skrzyżowaniu dwóch międzynarodowych, co sprzyjało temu, że w naturalny sposób Chasor było stolicą wszystkich „królestw” północnych.
Badania wykopaliskowe zapoczątkował prof. Garstanga w 1928, a następnie były kontynuowane pod kierownictwem prof. Yigaela Yadina. Badania były prowadzone przez szereg lat począwszy od roku 1955 przez grupę około 200 pracowników i 45 archeologów, architektów, fotografów, kreślarzy i studentów archeologii. Sponsorem był James A. de Rothchild.
Obszar badawczy składał się zasadniczo z 2 obszarów: cytadeli znajdującej się na wysokości około 40m i zajmującej obszar około 25 akrów, oraz szerokiego, prostokątnego płaskowyżu zajmującego obszar około 175 akrów i służącego za obóz a kiedy indziej za obszar mieszkalny. Całe miasto otoczone było murami i potężnymi ubitymi wałami ziemnymi, mogącymi naprawdę dać poczucie bezpieczeństwa.
Na obszarze cytadeli odkryto 10 poziomów, cytadele i zamki budowane były na szczycie poprzednich budowli. W warstwie za czasów króla Salomona odkryto wspaniałą bramę, identyczną rozmiarem i stylem z bramą odkrytą w Meggido oraz Gezer. Yadin uznał, że budował je ten sam królewski architekt. Osadnictwo izraelskie ograniczyło się do 25 akrów obejmujących cytadelę.
Na płaskowyżu poniżej cytadeli odkopano kananejską świątynię (20m na 30m). W miejscu „najświętszym ze świętych” znaleziono pełny zestaw mebli i narzędzi służących do celów rytualnych, 4 figurki z brązu, pieczęcie i egipską pieczęć w kształcie skarabeusza z czasów faraona Amenotepa III (1413-1376 przed Chr.).
Zniszczenie miasta, wtedy już izraelskiego, przez Tiglat-Pilesera 733 przed Chr. jest zilustrowane przez warstwy popiołów i zwęglonych fragmentów w cytadeli i w innych miejscach z tamtego okresu. Wiele naczyń wciąż znajdowało się na swoich miejscach, co wskazuje, że zniszczenie miasta nastąpiło nagle.
Wiele jeszcze pozostało do odkrycie, ale prof. Yadin tak podsumował swoje badania: „Trzymając w jednej ręce Biblię, a w drugiej szpadel, to najlepszy sposób na potwierdzenie reliktów miast biblijnych”!!!
Jabin (Rozumny), prawdopodobnie tytuł dziedziczny, (por. Sędz. 4,2 -i Pan wydał ich w ręce Jabina, króla Kanaanu, który panował w Chasor), objął przywództwo, jako, że Chasor było stolicą północnego rejonu i leżało na brzegach jeziora Merom. Pozostałe wymienione miasta musiały leżeć w sąsiedztwie, jednakże ich dokładna lokalizacja jest nieznana.
Królowie północy obejmowali swoim zasięgiem obszar gór Anty-Libanu a z kolei wyżyny Doru położone były nad Morzem Śródziemnym, poniżej góry Karmel. Kananejczycy na wschodzie i zachodzie – chodzi tu o ludy zamieszkujące tereny na zachodnim brzegu Jordanu na północ od jeziora Galilejskiego aż do wybrzeży Morza Śródziemnego. Wszystkie te plemiona były lennikami króla Chasoru, najprawdopodobniej.
4 Wyruszyli oni z całym swym wojskiem, ludem mnogim jak piasek na wybrzeżu morza i z olbrzymią liczbą koni i rydwanów. 5 Wszyscy ci królowie umówiwszy się przybyli i zajęli stanowiska nad wodami Merom, aby walczyć z Izraelem. (Joz 11, 4-5)
Józef Flawiusz z właściwą sobie przesadą informuje, że koalicja osiągnęła imponująca liczbę 300 000 piechoty, 10 000 kawalerii i 20 000 rydwanów. Rydwany, podobnie jak w Egipcie były drewniane, ale obite żelazem i wygląda na to, że pojawiły się w wojnie o Kanaan po raz pierwszy.
Wybrali oni ma miejsce walki zbocza jeziora Merom (dziś Huleh), którego płaskie zbocza umożliwiały w pełni wykorzystać przewagę bojową, jaką dawały rydwany i kawaleria. Jabin dysponujący taką liczną armią i rozlokowany korzystnie z taktycznego punktu widzenia był pewien, że przerazi Izraelitów i złamie ich morale.
6I rzekł Pan do Jozuego: "Nie bój się ich, albowiem jutro o tej porze sprawię, że oni wszyscy padną zabici przed Izraelem. Konie ich okulawisz, a rydwany ich spalisz". 7 Jozue wraz z całym swym zbrojnym ludem przybył niespodzianie nad wody Meromu i rzucił się na nich. 8 Pan wydał ich w ręce Izraela. Rozbili ich i ścigali aż do Sydonu Wielkiego i aż do Misrefot-Maim i do doliny Mispa na wschodzie. Rozgromiono ich całkowicie, tak że nikt nie ocalał. 9 Jozue postąpił z nimi, jak Pan mu rozkazał: konie ich okulawił, a rydwany spalił. (Joz 11, 6-9)
Ponieważ niemożliwe było przebycie drogi z Gilgal do Merom w ciągu jednego dnia, trzeba założyć, że Jozue był w trakcie marszu na północ, a Bożej zachęty i obietnicy zwycięstwa doświadczył około na jeden dzień drogi przed obozem Kanaanitów. Z charakterystyczną dla siebie energią Jozue po całonocnym marszu rzucił się na wroga jak błyskawica, zanim ten zdołał pozbierać i uszykować rydwany rozrzucone po okalających jezioro wzgórzach. Pogrom był zupełny, a wszyscy, którzy dostali się żywi w ręce Izraelitów zostali zabici.
Kananejczycy, wydaje się, że uciekali w trzech kierunkach – jedni kierowali się na północny – zachód w stronę Sydonu Wielkiego, drudzy uciekali na zachód i południowy zachód w kierunku Misrefot-Maim, jeszcze inni na wschód w stronę Mispa. Wszyscy byli zawzięcie ścigani przez Izraelitów. Miasta upadały jedno po drugim.
Okulawienie koni z kolei eliminowało je z walki, z pewnością wiele z nich wykrwawiło się, mogło być także związane z ufnością Jozuego jedynie w boską opatrzność, bez potrzeby polegania na militarnym wsparciu technicznym (konie).
10W tym samym czasie Jozue cofnął się i zdobył Chasor, a króla jego zabił mieczem; Chasor było niegdyś stolicą wszystkich tych królestw. 11 Ostrzem miecza pobili wszystko co żywe, obłożywszy klątwą. Nie pozostawiono żadnej żywej duszy, a Chasor spalono. 12 Wszystkie miasta tych królów i samych ich królów zwyciężył Jozue i zdobył ostrzem miecza, obłożywszy ich klątwą, jak rozkazał Mojżesz, sługa Pana. (Joz 11, 10-12)
Koalicja północna wojsk nieprzyjacielskich pod względem techniczno-wojennym ze swymi rydwanami i zaprzęgiem konnym przewyższała Izraelitów; a jednak, kiedy przyszło do rozprawy, Jozue na rozkaz Boży rozgromił armię nieprzyjacielską, zdobył Hasor i spalił je. Wody Merom, o których wspomina tekst biblijny (gdzie miała miejsce wspomniana bitwa), nazwane zostały prawdopodobnie według miejscowości Merom, znajdującej się w pobliżu miasta Safed w górnej Galilei.
13Wszystkie jednak miasta, położone na wzgórzach, nie zostały przez Izraelitów spalone, z wyjątkiem Chasoru, spalonego przez Jozuego. 14 Całą zdobycz tych miast i bydło podzielili Izraelici pomiędzy siebie, lecz wszystkich ludzi zgładzili ostrzem miecza doszczętnie, nie zostawiając żadnej żywej duszy. 15 To, co Pan rozkazał słudze swemu Mojżeszowi, a Mojżesz rozkazał Jozuemu, Jozue wykonał, niczego nie zaniedbując z tego wszystkiego, co rozkazał Pan Mojżeszowi.(Joz 11, 13-15)
Dosłownie "na swoich szczytach." Taki był zwyczaj Fenicjan budować miasta na wyżynach, naturalnych lub sztucznych [Hengstenberg].
16I opanował Jozue cały ten kraj: góry, cały Negeb, całą krainę Goszen, Szefelę, Arabę, góry izraelskie i ich równiny.(Joz 11, 16)
Opis przedstawia ogólny plan zdobytego terytorium – kraj podzielony jest na 5 głównych części – wzgórza, kraina Goszen -41Jozue pobił ich pod Kadesz-Barnea aż do Gazy, cały kraj Goszen aż do Gibeonu – Joz 10,41,doliny,równinyi góryIzraela.
17Od góry Chalak, wznoszącej się ku Seirowi, aż do Baal-Gad w dolinie Libanu, u stóp góry Hermon. A wszystkich ich królów zwyciężył i skazał na śmierć.(Joz 11, 17)
Od Góry Chalak – nieregularna linia nagich wzgórz, wysokości około 30 metrów i 12 km długości, przecinająca Ghor, 12 km na południe od Morza Martwego.
18Przez długi czas Jozue walczył z tymi wszystkimi królami. 19 Żadne miasto nie zawarło pokoju z Izraelitami prócz Chiwwitów mieszkających w Gibeonie. Wszystkie zostały zdobyte zbrojnie. 20 Taki był zamiar Pana, który uczynił upartymi ich serca, tak że prowadzili wojnę z Izraelem i popadli pod klątwę bez miłosierdzia aż do wyniszczenia, jak rozkazał Pan Mojżeszowi. 21 W owym czasie Jozue w walce zwyciężył Anakitów z gór, z Hebronu, z Debiru, z Anab i ze wszystkich gór judzkich, i ze wszystkich gór izraelskich. Na nich wszystkich wraz z ich miastami Jozue rzucił klątwę. 22 Anakici nie pozostali już w kraju Izraelitów, z wyjątkiem Gazy, Gat i Aszdodu. 23 Jozue zawładnął całym krajem według polecenia Pana, danego Mojżeszowi, a następnie oddał go Jozue w posiadanie Izraelowi, dzieląc odpowiednio do ich podziału na pokolenia. I kraj zaznał pokoju od wojny. (Joz 11, 18-23)
Bitwa pod Bet-Horon, z rozdziału 10 Księgi miała miejsce na południu a bitwa nad jeziorem Merom na północy. Autor natchniony w skrócie opisał dwie kluczowe, graniczne bitwy, decydujące o zdobyciu przez Izraelitów północnego Kanaanu.
Mimo wielu sukcesów wojennych Jozuemu nie udało się opanować całej ziemi Kanaan. Wymagało to jeszcze wielu walk, które trwać będą aż do czasów królewskich. Dlatego autor biblijny zaznacza: „wszystkich miast położonych na wzgórzach Izraelici nie byli w stanie spalić”.
Główne zadanie zostało na razie spełnione, tak że Jozue mógł przystąpić do podziału ziemi między pokolenia Izraela.
Komentarze