W oparciu o bilans ludności GUS z 2011.12.31
www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/POZ_L_ludnosc_31.12.2011r.xls
analizuję jak będzie zmieniała się wielkość populacji w wieku produkcyjnym i tempo zmiany Produktu Krajowego Brutto (PKB) w dwóch wariantach, przed i po wydłużeniu wieku emerytalnego (WWE w tabeli).
Główną determinantą wielkości gospodarki, obok uzbrojenia w kapitał i technologię, jest wielkość zasobu siły roboczej. Tak rozlegle medialnie dyskutowane tempo zmiany realnego PKB (wzrost PKB) jest zdeterminowane wprost przez dwa czynniki: tempo zmiany liczebności populacji w wieku produkcyjnym oraz technologiczne tempo wzrostu.
Tempo wzrostu gospodarki można opisać wzorem:
g = n + a
gdzie
n = to zmiana ilości osób pracujących
a = technologiczne tempo wzrostu
W ostatniej dekadzie technologiczne tempo wzrostu dla gospodarki Polski wynosiło
2,7%.
W miarę zmiejszania się dystansu do krajów wysokorozwiniętych tempo to będzie wygasało. Stąd tez możemy załozyć, że w analizowanym okresie średniorocznie wyniesie ono ok. 2,5%.
Jako, że osoby w wieku 0-18 lat już się urodziły, wielkość populacji w wieku produkcyjnym jest już znana na następne 18 lat, w przypadku powyższego bilansu do roku 2029.
Przy następujących założeniach:
- brak zmian wynikających z migracji zewnętrznych (emigracja = imigracja)
- takiej samej umieralności w grupie osób w wieku produkcyjnym, czyli
- 40% mężczyzn niedożywających 65 roku życia
- 10% kobiet niedożywających 60 roku życia
- możemy założyć, że z grupy osób w wieku prod. będzie dodatkowo rocznie ubywało 100 000 w wyniku śmierci, faktycznie będzie trochę mniej gdyż długość życia się wydłuża, jednakże w zadanym okresie wielkość ta jest na tyle mała, że można ją pominąć
Jeżeli założymy, że udział osób pracujących (participation rate) w populacji w wieku prod. będzie stały (oczywiście nie będzie, jako, że będzie się on zwiększał) to możemy przyjąć, że o taką wartość o jaką będzie spadała wielkość populacji będzie wraz z nią kurczyła się gospodarka.
Poniższe wyliczenie przedstawia dwa warianty. Zmianę PKB i skumulowaną zmianę PKB przed i po wydłużeniu wieku emerytalnego.
Rok |
Liczba
osób
w wieku
produkcyjnym |
Zmiana
liczby
osób w wieku prod. |
Zmiana
PKB |
Skum.
zmiana
PKB |
L. osób
w wieku produkcyjnym
po WWE |
Zmiana l. ludności w w. prod. po WWE |
Zmiana
PKB po WWE |
Skum.
zmiana PKB po WWE |
2011 |
24 738 527 |
|
|
|
24 738 527 |
|
|
|
2012 |
24 609 366 |
-0,5% |
2,0% |
2,0% |
24 609 366 |
-0,5% |
2,0% |
2,0% |
2013 |
24 428 562 |
-0,7% |
1,8% |
3,8% |
24 551 213 |
-0,2% |
2,3% |
4,3% |
2014 |
24 224 680 |
-0,8% |
1,7% |
5,5% |
24 489 247 |
-0,3% |
2,2% |
6,6% |
2015 |
23 978 413 |
-1,0% |
1,5% |
7,1% |
24 394 503 |
-0,4% |
2,1% |
8,9% |
2016 |
23 705 530 |
-1,1% |
1,4% |
8,5% |
24 270 505 |
-0,5% |
2,0% |
11,1% |
2017 |
23 409 643 |
-1,2% |
1,3% |
9,9% |
24 127 668 |
-0,6% |
1,9% |
13,2% |
2018 |
23 109 175 |
-1,3% |
1,2% |
11,2% |
23 975 909 |
-0,6% |
1,9% |
15,3% |
2019 |
22 804 559 |
-1,3% |
1,2% |
12,5% |
23 810 645 |
-0,7% |
1,8% |
17,4% |
2020 |
22 491 233 |
-1,4% |
1,1% |
13,8% |
23 632 126 |
-0,7% |
1,8% |
19,4% |
2021 |
22 191 461 |
-1,3% |
1,2% |
15,1% |
23 385 301 |
-1,0% |
1,5% |
21,2% |
2022 |
21 904 005 |
-1,3% |
1,2% |
16,5% |
23 139 291 |
-1,1% |
1,4% |
22,9% |
2023 |
21 633 466 |
-1,2% |
1,3% |
18,0% |
22 914 436 |
-1,0% |
1,5% |
24,8% |
2024 |
21 391 334 |
-1,1% |
1,4% |
19,6% |
22 707 468 |
-0,9% |
1,6% |
26,8% |
2025 |
21 192 074 |
-0,9% |
1,6% |
21,5% |
22 531 359 |
-0,8% |
1,7% |
29,0% |
2026 |
21 036 244 |
-0,7% |
1,8% |
23,6% |
22 392 146 |
-0,6% |
1,9% |
31,4% |
2027 |
20 891 850 |
-0,7% |
1,8% |
25,9% |
22 273 507 |
-0,5% |
2,0% |
34,0% |
2028 |
20 727 883 |
-0,8% |
1,7% |
28,0% |
22 151 060 |
-0,5% |
2,0% |
36,6% |
2029 |
20 537 979 |
-0,9% |
1,6% |
30,1% |
22 015 054 |
-0,6% |
1,9% |
39,2% |
Te zgrubne kalkulacje odbywają się w sporym uproszeniu (ceteris paribus) pomijając takie czynniki jak:
- migracja
- zmiana stopy bezrobocia
- zmiana wskaźnika zatrudnienia (pracujący / siła robocza)
- zmiana tempa wzrostu technologicznego, przyjętego jako stałe 2,5%
Należy wspomnieć, że na tempo wzrostu technologicznego UJEMNY wpływ będzie miało wspomniana uprzednio zmniejszająca się różnica między krajami najwyżej rozwiniętymi a Polską, oraz znaczny wzrost wskaźnika obciążenia demograficznego zasobu siły roboczej przez osoby pobierające świadczenia emerytalne.
Dodatni wpływ mogą mieć wszelkie zmiany (reformy), które tempo wzrostu technologicznego przyspieszają.
Jednakże, powyższa prognoza z grubsza dosyć dobrze obrazuje to czego możemy się spodziewać w następnych latach w gospodarce Polski. I subiektywnie rzecz ujmując, nie jest to obraz, który może napawać wielkim optymizmem.
Shortcuted link:
tnij.org/uqiy
"Without data, you are just another person with an opinion" Andreas Schleicher, "It is difficult to get a man to understand something, when his salary depends upon his not understanding it!" Upton Sinclair "How do we know economists have a sense of humour? They use decimal points in their forecasts." William Bernstein "Productivity isn’t everything, but in the long run it is almost everything. A country’s ability to improve its standard of living over time depends almost entirely on its ability to raise its output per worker." Paul Krugman, The Age of Diminishing Expectations (1994)
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Gospodarka