Kontynuując wątek poruszony przeze mnie w artykule:
iluzja.pieniadza.salon24.pl/491245,czy-polska-podzieli-los-usa
chciałbym w tym świetle przeanalizować zachowanie polskich decydentów politycznych, zatrudnionych w Radzie Polityki Pieniężnej.
Wczoraj NBP zaprezentowało najnowszy marcowy "Raport o inflacji", opublikowany tutaj:
www.nbp.pl/polityka_pieniezna/dokumenty/raport_o_inflacji/raport_marzec_2013.pdf
Ogólnie rzecz ujmując, raport ten był bardziej pesymistyczny niż ten sprzed czterech miesięcy, co wpłynęło na nieoczekiwaną przez instytucje finansowe decyzję. (Byli nawet tacy, którzy ośmielili się krytykować Radę za ten zbyt rozluźniający politykę, w ich mniemaniu, ruch.)
Cóż istotnego możemy znaleźć w raporcie. Najważniejszymi informacjami moim zdaniem, a pomijanymi w komentarzach są te zaprezetnowane na wykresie o prognozowanym bezrobociu
Wykres 4. 16 str. 82
i kształtowaniu się jednostkowych kosztów pracy (ULC = unit labor costs)
Wykres 4.17 str. 82
Jak widać w (prawie) całym horyzoncie prognozy stopa bezrobocia (BAEL) rośnie. Obecnie stopa ta wyniosła w IV kw. 2012 r.
10,1%
www.stat.gov.pl/gus/5840_1790_PLK_HTML.htm
Czy jest to mało? Ciężko znaleźć nieekonomistę, który stwierdziłby, że tak.
Jednocześnie, widzimy, że zgodnie z prognozą NBP będzie ona rosła dalej do
str. 93
2013 - 11,1%
2014 - 12,1%
2015 - 12,4%
Przenieśmy się z powrotem na stronę 82 i spójrzmy na wykres 4.17 - Jednostkowe koszty pracy.
W tym miejscu chciałbym wszystkich odesłać do artykułu Steve'a Randy Waldman'a, który wyjaśnia niezorientowanemu czytelnikowi czym są ULC:
www.interfluidity.com/v2/2942.html
ULC tak naprawdę pokazują realcję między pracą a kapitałem, między płacami a zyskami. Jeżeli ULC rosną szybciej niż wydajność, to udział pracy w dochodzie się zwiększa, fundusz płac zwiększa się nieproporcjonalnie bardziej do rosnącej gospodarki. W sytuacji odwrotnej jeżeli
ULC < Wydajność Pracy
to udział kapitału, zysków w dochodzie się zwiększa.
Jednostkowe koszty pracy (ULC) + "Jednostkowe koszty kapitału" (UCC) = 1
Cóż więc możemy odczytać z prognozy i wykresu 4.17. Przez cały okres prognozy ULC są mniejsze niż wydajność (efektyność) pracy. Przez cały ten czas udział pracy w produkcie będzie spadał, zaś udział kapitału będzie rósł.
W tym momecie warto jeszcze spojrzeć na
Wykres 4.13 ze strony 81 - Wykres Luki Popytowej
Przez cały ten okres luka będzie ujemna, wskazując na operowanie gospodarki poniżej potencjału.
Odpowiedzią na ten raport była decyzja RPP o obniżce stóp procentowych o 0,5% w marcu, a następnie "Wait and See". Jak stwiedził Jacek Kotłowski, (współ)autor raportu:
"Obniżka stóp procentowych o 100 pb podnosi PKB o 0,4 pkt. proc."
www.obserwatorfinansowy.pl/dispatches/kotlowski-nbp-obnizka-stop-proc-o-100-pb-podnosi-pkb-o-04-pkt-proc/
Rada oraz pracownicy NBP (a także inni teoretycy ekonomii) twierdzą, że decyzje odnośnie stóp proc. znajdują swoje odzwierciedlenie w tempie zmiany PKB po 4 do 6 kwartałach, czyli rok do półtora roku.
Tak więc, czy to podwyższenie tempa wzrostu o
0,4 * 0,5% = 0,2%
na wiosnę przyszłego roku 2014 będzie wystarczające, żeby zniwelować lukę popytową. Czy będzie wystarczające, aby zahamować wzrost bezrobocia wynikającego z "cyklu koniunkturalnego" (business cycle), albo go obniżyć.
Można śmiało powiedzieć, że zdecydownie NIE. Jednak rada postanowiła stać i czekać. (Na co???)
Są jednak, dużo poważniejsze reperkusje decyzji rady obok tych krótkookresowych. Rada tolerując ciągłe zwiększanie się udziału kapitału w produkcie i zmniejszanie udziału pracy, prowadzi poprzez prosty mechanizm do narastania nierówności społecznych. Zwyczajnie tak się składa, że dochody z kapitału czerpie dużo mniejsza liczba osób w społeczeństwie niż dochody z pracy. Jest to ładnie opowiedziane w poniższej prezentacji:
www.youtube.com/watch
To narastanie nierówności społecznych, jakkolwiek mierzonych (czy to Gini Ratio, czy udział 1%) może prowadzić w moim przekonaniu do zmniejszania dzietności (wskaźnika TFR), jako, że osoby czerpiące dochód z pracy, nie będą miały środków na to, żeby podjąć decyzję o posiadaniu potomstwa.
Dzisiejszy wskaźnik TFR przekłada się na tempo wzrostu po 20 - 25 latach, zgodnie ze wzorem:
iluzja.pieniadza.salon24.pl/491726,zaleznosc-miedzy-tfr-a-wielkoscia-populacji
Stąd też "reformy Balcerowicza" po których nastąpił ogromny spadek w TFR, swoje skutki długookresowe dają dopiero dzisiaj, kiedy to zaczyna maleć populacja ludności w wieku produkcyjnym (siła robocza).
Preferowanie przez RPP kapitału, poprzez wskaźnik dzietności, da rezultaty za 20 - 25 lat, kiedy to osoby urodzone dzisiaj będą wchodziły na rynek pracy.
Warto, żeby członkowie RPP uświadomili sobie jakie szkody czynią dla obywalteli Polski, poprzez tolerowanie takiej asymetrii.
Prezes Belka w swojej prezentacji:
www.youtube.com/watch
w 24 min 35 s. stwierdza:
"NBP prowadzi politykę DODATNIEJ realnej stopy procentowej." Tym samym stwiedza, stopy procentowe nie będą niższe od inflacji
r > dP
Dlaczego uważa liczbę 0 jako "świętą" dlaczego przypisuje jej magiczne właściwości? Dlaczego w jego przekonaniu liczba 0 jest jakimś nieprzekraczalnym progiem? W USA REALNE stopy procentowe są ujemne już od dłuższego czasu i służą gospodarce:
research.stlouisfed.org/fred2/graph/
Jaki anioł we śnie oświadczył prezesowi Belce, że naturalna stopa proc. nie może być ujemna w gospodarce tego nie wiem. Wiecej na ten temat odsyłam do lektury Waldman'a i Krugman'a:
www.interfluidity.com/v2/2535.html
krugman.blogs.nytimes.com/2012/02/06/zero-bounds-and-butter-mountains-wonkish/
Zamiast wesprzeć stopę oszczędności i dzięki temu długookresowe tempo wzrostu jak stwierdza, prezes Belka może długookresowe tempo wzrostu zniszczyć, poprzez swój negatywny wpływ na realację praca/kapitał i dzietność TFR.
Więcej na ten temat Unit Labor Costs Piotr Arak:
www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/biznes/kapital-zyskuje-kosztem-pracy/
Heiner Flassbeck:
www.youtube.com/watch
www.youtube.com/watch
