GUS ogłasza i podaje do publicznej wiadomości wysokość średniej płacy w Polsce. W oparciu o ten wskaźnik są indeksowane różne inne wielkości w gospodarce. Wysokość średniej płacy znajdziemy tu:
stat.gov.pl/obszary-tematyczne/praca-wynagrodzenia/zatrudnienie-wynagrodzenie/przecietne-miesieczne-wynagrodzenie-w-gospodarce-narodowej-w-latach-1950-2013,2,1.html
i wyniosła ona w roku 2013
3650,06 PLN
Jednakże, średnia nie jest w tym przypadku miarą, dobrze oddającą to jakie jest przeciętne wynagrodzenie tak jak to rozumie ogół. Rozkład płac jest rozkładem asymetrycznym skośnym prawostronnie, pojęcie czego najlepiej zobrazuje poniższy wykres
W takim przypadku podanie wysokości MEDIANY jest dużo bardziej poprawne i jest to wielkość która powie więcej. Mediana jest to wysokość płacy, którą otrzymuje conajmnije połowa zatrudnionych.
GUS wysokość mediany podaje raz na dwa lata i tylko dla firm zatrudniających powyżej 9 osób
stat.gov.pl/obszary-tematyczne/praca-wynagrodzenia/zatrudnienie-wynagrodzenie/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2012-r-,5,3.html
Wiedza ta jest o tyle przydatna, że możemy się dowiedzieć, że w roku 2012 mediana stanowiła 80,0% średniej płacy.
Jeżeli rozszerzymy tą wielkość na całą gospodarkę, to otrzymamy
=3650,06 * 80% = 2918,67 PLN
Możemy przypuszczać, że mediana w całej gospodarce narodowej kształtuje się w tych okolicach. Tak naprawdę zapewne jest ona niższa, gdyż o ile śr. płaca w 2012
old.stat.gov.pl/gus/5840_826_PLK_HTML.htm
w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób wynosiła
3980 PLN to w przedsiębiorstwach do 9 os. włącznie jedynie
2 172 PLN
75%,3/4 zatrudnionych w takich firmach otrzymywała oficjalnie płacę minimalną
serwisy.gazetaprawna.pl/praca-i-kariera/artykuly/772649,milion-polakow-pracuje-za-wynagrodzenie-minimalne.html
"Na pocieszenie" można dodać, że zatrudnionych w takich firmach było tylko 19,4% osób.
W tej kalkulacji należy uwzględnić także, że cały czas jest mowa o płacach brutto. O ile ktoś nie jest kadrową/ym lub księgową/ym, albo bardzo biegły z prawa podatkowego. To nie przeliczy tego w mig na zapłatę NETTO, czyli "do ręki". Praca w Polsce jest obłożona GIGANTYCZNYMI podatkami i stąd:
Mediana netto obliczona za pomocą
www.money.pl/podatki/kalkulatory/plac/
Wynosi z płacy brutto 2918,67 PLN
2 099,85 PLN
i właśnie przez taką wielkość "zwykły" człowiek rozumie wartość "średnią"/przeciętną. Ok. 2100 PLN(lub niżej) była przeciętną płacą, którą otrzymywał zatrudnony w Polsce w 2013 r. Warto o tym pamiętać, gdy następnym razem usyszysz w mediach, że średnia płaca w Polsce to 4000 zł. Nie jest to kłamsto, jest to "prawda statystyczna" niemożliwa do zinterpretowania przez przeciętnego obywatela
