Joe Chal: – Zmarła literacka legenda Holocaustu!

               

                                             Foto: Marcel Reich - Ranicki;    

Marcel Reich - Ranicki, czołowy niemiecki krytyk literacki i ocalały z Holocaustu, zmarł w wieku 93 lat. Jeden z najbardziej znanych postaci świata literackiego, jest uhonorowanym - Niemcem Tygodnia.

Reich - Ranicki był Żydem polskiego pochodzenia, który stał się najbardziej wpływowym krytykiem literackim w jego przybranym kraju - Niemcy po II wojnie światowej .

Znany recenzent i „rewizor” literacki, którego obawiało się wielu, który przez lata tworzył i złamał literackie reputację w artykułach prasowych i telewizyjnych. Marcel Reich urodził we Włocławku, Polska a ojcem jego był polski Żyd i niemiecka matka pochodzenia żydowskiego.

Uczęszczał tam do niemieckiej szkoły, ale później został wysłany do Berlina, aby studiować. Młody Reich zanurzył się w sztuce, czytając wszystkie niemieckie klasyki aż do rozwoju teatru. Ale jako Żyd nie był w stanie zapisać się na uniwersytet w 1938 roku bo właśnie w tym roku został wydalony z Niemiec z powrotem do Polski .

Został później umieszczony w gettcie warszawskim w czasie wojny wraz ze swa żona Tosią udało się w jakiś cudowny sposób uciec na wieś w 1943 roku, gdzie zostali ukryci przez polską rodzinę. Ich rodzice zginęli w obozie koncentracyjnym.

Po wojnie pracował przez jakiś czas dla polskiego wywiadu w Londynie, gdzie udał się pod nazwiskiem - Ranicki.

Po powrocie z Anglii do kraju swego ojca zaangażował się w politykę i został członkiem partii komunistycznej w Polsce z której szybko został wydalony za brak "stalinowskiej dyscyplinie", ale wrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął publikowanie wschodnio-niemieckich autorów, pracując jako krytyk literatury niemieckiej.

W 1958 roku wyemigrował do Niemiec Zachodnich, gdzie od razu znalazł pracę jako krytyk literacki w prestiżowym tygodniku Die Zeit a następnie w dzienniku Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Zapytany kilka lat później, czy czuje się bardziej Polakiem czy bardziej Niemcem, powiedział, że myślał o sobie jako "pół Polak, pół Niemiec i całkowicie Żyd".

Reich - Ranicki stał się powszechnie znany w Niemczech, głównie ze względu na jego bardzo udane publiczne programy telewizyjne "Kwartet literacki", którego był gospodarzem od 1988 do 2001 roku, a na którym omówiono ponad 400 książek.

Wybitna kariera Reich - Ranickiego w TV była jeszcze bardziej niezwykła, ponieważ, jak sam przyznaje, że nienawidził telewizji. Sekret jego atrakcyjnej ekranowej osobowości był taki, że ignorował on kamery w studio. Wyglądało to tak jakby był on w telewizji, ale często myślami, gestami był poza nią, prezentując życiowe wiadomości, wiedzę i doświadczenia nabyte w świecie, którymi często pogardzał.

Nabył on osobowość dominująca, dyskutanta na przekór właściwości fizycznych niezwykle pewny siebie. Reich - Ranicki miał już 68 lat, gdy "Kwartet literacki" był transmitowany po raz pierwszy. Był krótkowzroczny i siedział zawsze zgarbiony, wyglądający jakby był „zbyt mocno przykręcony do fotela”.

Jego niekwestionowana moc i ostateczne wypowiedzi przyniosły mu przydomek „Papieża Literatury".

Reich - Ranicki był bardzo uszczypliwy, zaangażowany w prowadzenie waśni z autorami w tym z laureatem nagrody Nobla, Günterem Grassem.

Spotkanie z innym autorem, Martinem Walserem, spowodowało publiczny skandal w 1999 roku, kiedy ukazała się książka pod tytułem "Śmierć krytyka", powszechnie postrzegana jako jadowity atak na niego.

Reich - Ranicki opublikował swoją autobiografię "Moje życie", w 1999 roku. Książka została przetłumaczona na około 20 języków, sprzedała się w ponad milionie egzemplarzy.

 

 

W artykule wykorzystano informacje zawarte w niemieckich mediach i ze źródeł własnych.