Pytają mnie, a jaki jest Pana program prezydentury, wizja działania państwa Odpowiadam - od 1987r. wciąż ten sam - lepszy ustrój - solidaryzm, Rzeczpospolita Solidarna. Oto jego główne założenia:
WARTOŚCI
Człowiek jest podmiotem społeczeństwa, ale nasz los i to jacy jesteśmy w olbrzymim stopniu zależy od rodziny, środowiska, narodu, od bliższych i dalszych społeczności, które nas kształtują, uczą prawdy i miłości. Rozwój społeczeństw, kultur i cywilizacji wymaga wysiłków i poświęceń na rzecz wspólnego dobra, wymaga śmiałych wizji i nowych rozwiązań, lecz jeszcze bardziej wymaga trzymania się sprawdzonych zasad i wartości. Są nimi: przyrodzona każdemu: wolność, solidarność i współczucie z cierpiącymi, wiara i wyznawanie prawdy, przestrzeganie Praw Człowieka, niezbywalne prawo narodów do niepodległości. Państwa winny być rządzone demokratycznie – w oparciu o wolę większości wyrażoną, w wolnych wyborach, z poszanowaniem praw i swobód mniejszości. Władze państwowe mają dbać o obywateli, o suwerenność kraju, nie powinny jednak zajmować się całością sfery publicznej. Sprawy lokalne trzeba przekazać samorządom – tym, których sprawy te dotyczą, którzy chcą uczestniczyć w ich rozstrzyganiu. Ludzką potrzebą i obowiązkiem jest praca. Nadaje sens życiu i przysparza dobrobyt. Pracy wydajnej, użytecznej dla ogółu i samego zatrudnionego najbardziej sprzyja rynkowy system gospodarowania i wymiany. Prowadzi on jednakże do częstokroć ostrego podziału na bogatych i biednych, w pewnym stopniu ten prastary konflikt społeczny neutralizują cywilizacyjne „znaki czasu”. Rodząca się poprzemysłowa, informatyczna cywilizacja upowszechnia dostatek oraz przesuwa akcenty z chęci użycia i posiadania na zdobywanie wiedzy i współudział w tworzeniu dóbr. Całe dziedzictwo ducha i cały dorobek materialny powstały na bazie współpracy i konkurencji. Zdrowa rywalizacja ludzi i społeczności – to potężny czynnik postępu. Należy tylko baczyć, by był to postęp w stronę dobra. W dobie nuklearnej, bezcenne dobro dla ludzkości stanowi pokój. Żeby go utrzymać, konieczna jest dominująca siła państw demokratycznych. Tylko wówczas dyktatury, które stosują przemoc wobec własnych społeczeństw, nie poważą się na zaatakowanie wolnych krajów. O niezawisłość, demokrację i dobrobyt należy walczyć i trzeba ich bronić. W perspektywie szerszej niż osobiste życie, zawsze warto stawiać czoła złu, by je przemóc. Umacnia nas przekonanie i nadzieja, że to co robimy jest w stanie czynić świat lepszym, bardziej ludzkim.
CELE
Wielkim celem jest niepodległa Rzeczpospolita Solidarna. Proponujemy ustrój demokratyczny zwany przez nas solidaryzmem. W ustroju tym władze państwowe wybierane w wolnych parlamentarnych wyborach byłyby uzupełniane i ograniczane przez władze typu samorządowego – terytorialne, związkowe, pracownicze. Podziały kompetencji oraz regulacje stosunków między tradycyjną władzą – ustawodawczą, wykonawczą, sądowniczą – a władzami samorządowymi zorganizowanymi, aż po krajowy szczebel, będą wymagały dobrej woli stron i dopracowań instytucjonalnych – sejmowej Izby Samorządowej-. Nie przesądzamy schematu tych zmian. Chcemy, by w solidaryzmie gospodarką sterował rynek z dopuszczeniem różnych form własności – od prywatnej do państwowej – i różnych metod zarządzania. Bez preferencji dla żadnej z form czy metod. Proporcje ułożą się same. Zgodnie z regułami gry rynkowej, z uwzględnieniem aktualnego stanu mocy wytwórczych i oczekiwań społecznych. Postulujemy, by ten ustrój dawał każdemu gwarancję elementarnego utrzymania. Tym, którzy są do pracy niezdolni, bezrobotnym, nieprzystosowanym i nawet tym, którzy nie chcą pracować. Uważamy, że wolne, nowoczesne społeczeństwo, stać będzie na taką bezwarunkową solidarność ogółu z jednostką. W poszerzanie obszarów wolności i demokracji, w likwidację nędzy i bezprawia powinny mocniej włączyć się rządy i społeczeństwa wolnych państw. Powinny one wspierać wolnościowe ruchy wewnątrz reżimów i demokratyczne siły polityczne w innych państwach dyktatorskich.
Kondycją ludzką jest zmaganie się z losem, co wyklucza podanie recepty na definitywne i jedynie słuszne rozwiązanie spraw społecznych. Nawet duchowe wzorce – wartości – muszą być przyjmowane równolegle i jednocześnie. Podniesienie którejś wartości do rangi absolutu wynaturza ją i sprowadza do absurdu. Wolność musi iść w parze z równością, a Prawa Człowieka z jego obowiązkami względem zbiorowości. Zawsze, w każdym ustroju istnieć będą sprzeczności grupowych interesów i konflikty, których wynikiem winno być dopasowywanie praw i instytucji do zmieniającego się otoczenia, gromadzonych doświadczeń, postępu myśli i wrażliwości. Tak też, traktujemy wizję Rzeczpospolitej Solidarnej i solidaryzmu. Niechby się nam ziściła.
Kornel Morawiecki
Fragment opublikowany w 1987r.
„Zasady Ideowe i Program Solidarności Walczącej”
Rota przysięgi prezydenckiej Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej:
„Obejmując z woli Narodu urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem. Tak mi dopomóż Bóg.”
Mając czyste ręce, nie będąc zależny i uwikłany, z czystym sumieniem i otwartym sercem mogę złożyć tę Przysięgę. Swoim życiem dowiodłem, że jej dotrzymam. To jest mój główny program.
Kornel Morawiecki
