Radosław Jerzy Utnik, zauważa, że zakochanie jest emocją, nie uczuciem.
Pojawia się niezależnie od naszej woli. Ułatwia natomiast nawiązanie bliższego kontaktu, jest motywacją, żeby bliżej poznać drugą osobę, powoduje, że z mniejszym lękiem rzucamy się na głęboką wodę, chętniej budujemy relacje. Zakochanie może przerodzić się w miłość, ale nie musi.
Zakochanie ułatwia, ale nie jest niezbędne do miłości – mówi Radosław Jerzy Utnik.
Emocja (łac. emovere) – silne odczucie (świadome lub nieświadome) o charakterze pobudzenia pozytywnego (pod wpływem szczęścia, zachwytu, spełnienia) lub negatywnego (pod wpływem gniewu, odrazy, strachu).
W szerszym znaczeniu emocje (procesy emocjonalne) to procesy psychiczne, które poznaniu i czynnościom podmiotu nadają jakość oraz określają znaczenie, jakie mają dla niego będące źródłem emocji przedmioty, zjawiska, inni ludzie, a także własna osoba, czyli wartościują stymulację.
Źródła emocji:
- głównym źródłem emocji są wszelkie bodźce odbierane przez nasze zmysły: ciepło słońca, zapach kwiatów, powiew wiatru, dźwięk muzyki, zapach siarkowodoru, dotknięcie czegoś, przedmioty lub obiekty.
Słowa mogą działać podobnie jak czyny i wywoływać emocje (nie tylko w wypowiadającym je, ale też w innych): radość, żal, wstyd, lęk, poczucie winy, słowo „nie” często jest sprawcą smutku, rozgoryczenia.
Procesy emocjonalne są często dzielone na:
uczucia – stany psychiczne wyrażające ustosunkowanie się człowieka do określonych zdarzeń, ludzi i innych elementów otaczającego świata, polegające na odzwierciedleniu stosunku człowieka do rzeczywistości. Czuje się coś do kogoś lub czegoś np. miłość.
Uczucia stanowią świadomą interpretację emocji, dokonywaną na podstawie zakodowanych w pamięci człowieka wzorów kulturowych i doświadczeń oraz podyktowanej nimi oceny sytuacji.
Ponieważ rozpoznanie (uświadomienie sobie, zinterpretowanie) emocji jako określonego uczucia polega na nadaniu jej określonego znaczenia (związaniu jej z określonym pojęciem), uruchomiona zostaje wiedza o właściwych temu uczuciu konotacjach kulturowych. Może być to motorem określonych działań człowieka. Uczucia wyższe obejmują m.in. uczucia moralne (etyczne), uczucia estetyczne i uczucia intelektualne.
afekty– uczucia powstające najczęściej pod wpływem silnych bodźców zewnętrznych, zwłaszcza działające nagle, (gniew, złość, rozpacz, radość i strach).
emocje– silne wzruszenie, silne uczucie. Np. gniew, trema. Można czuć miłość do kogoś – to jest uczucie, lub przypływ miłości – to emocja. Pojęcia "uczucie" i "emocja" są używane niekiedy zamiennie.
nastroje – uczucia długotrwałe o małej sile i spokojnym przebiegu (zadowolenie lub niezadowolenie, wesołość lub smutek, niepokój, tęsknota).
namiętności – to trwałe skłonności do przeżywania różnych nastrojów i afektów w związku z określonymi celami dążeń człowieka. Namiętności mają dużą siłę pobudzającą, ukierunkowują myśli, spostrzeżenia, pamięć i inne procesy psychiczne.
Ze względu na wielość pojęć, które odnoszą się do stanów afektywnych, trudno o takie definicje, które nie nakładałyby się na siebie. Znakomita większość badaczy zgadza się co do wyraźnego rozróżnienia dwóch odmiennych zjawisk:
- emocja jako względnie nietrwałe stany afektywne, o silnym zabarwieniu i wyraźnym wartościowaniu, poprzedzone jakimś wydarzeniem i ukierunkowane.
- nastrój – o znacznie mniejszym nasileniu i długim czasie trwania (np. nostalgia, irytacja, samotność, tęsknota, dobrostan wewnętrzny).
Wg dwuczynnikowa teorii emocji (teoria etykietowania poznawczego) – najpierw człowiek musi uświadomić sobie, że jest pobudzony, następnie musi zinterpretować swoje pobudzenie.
EMOCJA - Jest to stan duszy, umysłu i ciała, który jest moją reakcją na zdarzenia życiowe i na innych ludzi. Emocja to szybka reakcja, może być burzliwa, pasywna lub apatyczna. Emocja jest energią starcia się systemu postrzegania i wartości z sytuacją, której doświadczasię tak z zewnątrz, jak i w sobie samym.
Kilka przykladów rozróżnienia: emocji, zachowania, postawy, uczucia etc.
Afektacja – emocja
Afront – zachowanie
Agresja – emocja, zachowanie
Ambicja – postawa, zachowanie
Antypatia – emocja
Apatia – nastrój
Arogancja – postawa, zachowanie
Ascetyzm – postawa
Atak – postawa
Awersja – emocja
Miłość – uczucie
Mściwość – emocja, postawa
Obłuda – postawa
Otwartość – postawa
Często zdajemy sobie lub innym pytanie: czy to jest przyjaźń czy kochanie...?
Z powyższych rozróżnień jasno wynika, że najpierw pojawia się emocja, która może zaowocować uczuciem lub zgasnąć jeszcze na pierwotnym etapie emocji.
To jest kluczowe dla zrozumienia - czym jest zakochanie, a czym miłość.
Istotną rolę spełnia tu czynnik czasu.
Bo emocja ma charakter epizodyczny, uczucie już długotrwały.
Dlaczego tyle mówi się o okresie tańca godowego?
Gdyż jest jedynie interwałem czasowym / max do 2, 3 lat/, w którym najtrudniej rozpoznać czy to chwila namiętności, czy miłość.
Też dlatego, że para funkcjonuje w kąpieli szalejących hormonow dobrego samopoczucia.
Jakże często finał tańca godowego otwiera oczy, wybudza...a obrączki już na palcach...
Ale bywa i tak, że miłosna gospodarka hormonalna stabilizuje się - a pomimo tego, oboje nadal z ulgą wyboru partnera.
Nawiazując do słów Radosława Jerzego Utnika - zakochanie nie jest niezbędne do miłości. Problem w tym, że wielu nominuje zakochanie na poziom miłości i często budzi się z ręką w ....
Można pokusić się o tezę, że im trudniej coś rodzi się między dwojgiem - czyli bez gromu z nieba, eksplozji wzajemnego zachwytu - tym lepsze rokowania dla uczucia, które z czasem zamanifestuje się.
Idąc dalej - jeśli ów stan przetrwa owe kilka lat tańca godowego - a w obojgu wciąż temperatura uczuć wysoka, a nawet wyższa - pytanie o miłość staje się retoryczne.
To nie oznacza, że wolni będą od raf nieporozumień, zranień, łez etc.
Tylko, że w prawdzie miłości owe rafy są jak przypadkowo zostawiony kawałek łupki od jajka w torcie - zirytuje, niemile zaskoczy, pokaleczy dziąsła, ale wypluwamy i luz.
Ci, którzy pomylili zakochanie z miłością - mielą w ustach same łupinki od jajka - tortu nikt nigdy nie zafunduje.
Inne tematy w dziale Rozmaitości
