Referendum odbyło się niezgodnie z prawem!

Na początek cytat z ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2011 r.)

Art. 12. § 1. W wyborach głosowanie przeprowadza się w stałych i odrębnych obwodach głosowania utworzonych na obszarze gminy, z zastrzeżeniem art. 14 § 1 i art. 15 § 1.

§ 2. Podziału gminy na stałe obwody głosowania dokonuje rada gminy, w drodze uchwały, na wniosek wójta.

(...)

§ 4. Rada gminy, w drodze uchwały, na wniosek wójta, tworzy odrębny obwód głosowania w zakładzie opieki zdrowotnej, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym oraz w oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, jeżeli w dniu wyborów będzie w nim przebywać co najmniej 15 wyborców. Nieutworzenie obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych przypadkach na wniosek osoby kierującej daną jednostką.

(...) § 10. Utworzenie odrębnych obwodów głosowania następuje najpóźniej w 35 dniu przed dniem wyborów."

Z przepisów tych wynika iż:

1. Mamy podział na dwa rodzaje obwodów do głosowania:

a)stałe, oraz

b)odrębne

2. Obwody odrębne powinny zostać utworzone najpóźniej w 35 dniu przed dniem wyborów, a więc do 9 września 2013 r.

Referendum w sprawie odwołania prezydenta Warszawy, to referendum lokalne.

Zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 15 września 2000 roku o referendum lokalnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 706 - tekst jednolity) "Referendum przeprowadza się w stałych obwodach głosowania utworzonych w celu przeprowadzenia wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego."

Ustawa o referendum lokalnym nie mówi nic o możliwości utworzenia odrębnych obwodów do głosowania. Stąd wniosek, że referendum warszawskie powinno było się odbyć tylko w stałych obwodach głosowania.

Jednak jeśli spojrzy się na wyniki referendum podane na stronie PKW (http://www.kadencja.pkw.gov.pl/aw/pl/20131013-146501-RFM/index.html), okazuje się, że głosowanie odbyło się również w odrębnych obwodach do głosowania, które zostały utworzone w następujących miejscach:

- aresztach śledczych

- zakładach karnych

- zakładach pomocy społecznej

- szpitalach

Co ciekawe, obwody te zostały utworzone 19 września 2013 r., a więc - gdyby nawet przyjąć rozszerzającą interpretację PKW o możliwości utworzenia odrębnych obwodów głosowania w referendum lokalnym - zrobiono to po terminie, który upłynął 9 września 2013 r.

(patrz: Uchwała Rady Miasta Warszawy nr LXV/1803/2013 z 19-09-2013, http://bip.warszawa.pl/NR/exeres/BCE9B74C-ECFE-455C-934C-7FCE635A6D72,frameless.htm)

Na fakt braku podstaw prawnych do utworzenia odrębnych obwodów głosowania w referendum lokalnym wskazała również Rzecznik Praw Obywatelskim Irena Lipowicz w liście do przewodniczącego Stefana J. Jaworskiego Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2013 r. pisząc:

"(...) należy wprowadzić do ustawy o referendum lokalnym przepisy wyraźnie wskazujące, jak ma to miejsce w Kodeksie wyborczym, na konieczność tworzenia obwodów odrębnych"

http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=1759331

Intencja ustawodawcy była jasna: w referendum lokalnym nie tworzy się odrębnych obwodów głosowania. Wskazuje na to jeszcze jedna przesłanka. Przywołany już art. 12 § 10. brzmi następująco: "Utworzenie odrębnych obwodów głosowania następuje najpóźniej w 35 dniu przed dniem wyborów."

A przecież wczoraj mieliśmy do czynienia z referendum, a nie z wyborami, co jasno wynika z art. 5 Kodeksu wyborczego, który definiuje, czym są wybory, a czym referendum:

"Art. 5. Ilekroć w kodeksie jest mowa o:

1) wyborach - należy przez to rozumieć wybory do Sejmu i do Senatu, wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, wybory do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, wybory do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast;

2) referendach - należy przez to rozumieć referenda ogólnokrajowe i referenda lokalne"

Konkluzja jest więc następująca: utworzenie w dniu 19 września 2013 r. odrębnych obwodów do głosowania było niezgodne z prawem. W konsekwencji, zorganizowanie głosowania w odrębnych obwodach do głosowania również było niezgodne z prawem, a głosy te, nie powinny być zaliczone do ogólnego wyniku głosowania.

Co pozostaje?

Zgodnie z Art. 66. ustawy o referendum lokalnym "W terminie 7 dni od dnia podania wyników referendum do wiadomości publicznej w sposób, o którym mowa w art. 63 ust. 2, każdy uprawniony do wzięcia w nim udziału mieszkaniec danej jednostki samorządu terytorialnego może wnieść protest, jeżeli dopuszczono się naruszenia przepisów ustawy, a naruszenie to mogło wywrzeć istotny wpływ na wynik referendum."